Bir musibet, bin nasihatten iyiymiş!

Bir musibet, bin nasihatten iyiymiş!

Mine ERYAVUZ

Hepimizin çocukluğundan kalan bir La Fontaine masalı vardır. Fransız ustanın çocuklara hayvanların dünyasını alegorik sembollerle anlattığı fabllardan on iki tanesi, artık her fablını farklı bir çizerin resimlediği çizgi romanıyla karşımızda… Yeni ciltler de yolda!

17. yüzyılda yaşamış La Fontaine adlı bir masalcının hayatlarımızda ne kadar önemli bir yeri olduğunu hiç düşündük mü? Dönemin toplumsal ve siyasi arenasına göndermelerle, krala ve sarayına yönelik hiciv ve taşlamalarla süslü bu masallar, içerdikleri öze indirgenmiş hayat bilgisiyle de farklı kuşakların ortak belleği haline geldi yüzyıllar boyu.

Çocukluğumuza doğru girişeceğimiz bir arkeoloji kazısında, karşımıza hayvanlar âleminden simalar çıkması pek muhtemeldir. İşte La Fontaine, yarattığı ‘hayvanlık komedyası’ ile hiç zorlamadan ve karşılığında bir şey beklemeden hayata dair bir bilgelik sunmuştur bile. Aslında her şeyi biliyoruz da, büyüdükçe unutuyor muyuz?

BİLGELİK ÇEŞMESİ
Yoksa rahatça hata yapabilmek için o bilgileri hafızamızın derinliklerine atıyoruz da, belli başlı durumlara düşmekten mi alıkoyamıyoruz kendimizi?
Düşünün ki aslında, çok önceden yaşayacaklarınıza karşı uyarılmaktasınız.
Ancak, başkalarının hatalarından, daha iyimser olmak gerekirse, deneyimlerinden ve yaşanmışlıklarından konuşmak kolaydır. Uyarılar ise genelde işe yaramaz. Siz de bilirsiniz ki, bir musibet, bin nasihatten iyidir.

Bu yüzden, bu şiirsel hikâyecikler, çocukken önümüzde uzayıp giden yaşam
yolculuğumuzda durup da düşüneceğimiz anları imlemektedir bize: Siz hiç şarkı söylemeye çalışırken, peyniri ağzınızdan düşürmediniz mi? Ya da çok güçlü düşmanlarınızı yenip de, küçücük bir tanesi tarafından yere serildiğiniz olmadı mı hiç?

Peki, güvendiğiniz biriyle kuyuya indiğinizde ve orada yalnız kaldığınızda
La Fontaine’i anmadınız mı? Belki de birçok kere… La Fontaine fablları,
yazarın adının anlamına da yakıştırma yapmak gerekirse bir bilgelik çeşmesi. Bu çeşmeden akan, öyle bir su ki tadı damaklarda kalıyor. Sen çok yaşa La Fontaine!

DOKUZUNCU SANAT
İşte, La Fontaine masallarının çizgi roman haline getirilmesi, tam da böylesi bir hikâyenin, sanatçı elinden çıkma yorumu. Belçika menşeli eseri ortaya çıkaranlar, çocukluklarında, Fransız edebiyatının en önemli eserlerinden biri sayılan La Fontaine masallarıyla elbette ki, daha sıkı fıkı bir ilişkileri olan insanlar. Kitabın hikâyesi bir yemek masasında başlıyor. Sözü, kitabın çizerlerinden biri olan Jean Luc Masbou’ya bırakmak istiyorum: “Hepimiz okulda bu metinleri ezberledik. Şimdi hafızamız onları yeniden hatırlamamıza imkân vermiyor. Ama bir masalcının, yemeğin ortasında ayağa kalkıp size bir açıklama yapmasıyla her şey aydınlanıyor. Siz de bir anda masalcı olmak istiyorsunuz. Kalemi ve boyaları alıp bir tarla faresine veya bir leyleğe hayat vermek, bu harika metinleri yeniden keşfetmek istiyorsunuz.” Masalların her biri farklı çizerler tarafından çizgi romana uyarlanıyor. Ve paylaşma arzusu da bunu takip ediyor…

Çizerler, bir anlamda La Fontaine’- in hayalini de gerçekleştirmiş oluyorlar.
Çünkü bir arkadaşının önerisiyle, La Fontaine kendisi de masallarını resimlemeyi deniyor. Ancak istediği sonucu alamıyor. Dönem için çok yenilikçi olduğundan olsa gerek, La Fontaine’in çizimleri hiç beğenilmiyor
ve kralın huzuruna çıkmayı başaramıyor.

Belki de çizgi roman, o zaman doğacaktı! Kim bilir? Neyse ki zaman değişti. Ve artık ‘dokuzuncu sanat’ olarak nitelendirilen çizgi romana geç de olsa
itibarı teslim ediliyor. Çizgi roman da, her şeye imkân tanıyan farklı anlatım
biçimlerini doğuruyor. Kanıtı, çizgi roman olarak hazırlanmış La Fontaine’den Masallar* adlı eser.

Hazırlayıcılarının tamamının kendinden bir şeyler kattığı, renkli çizimlerle dolu bir çalışma. Muzip bilgelikleriyle yüzyıllardır hayal gücümüzü besleyen bu masallar, aslına tamamen sadık kalınarak hazırlandı. Ortaya çıkan sonuç ise dikkate değer. Bu neşe ve coşkuyu paylaşmak için La Fontaine’i bir de çizgi romanından okuyun, okutun!