İyi Kitap

Çocuk ve Gençlik Kitapları Dergisi

Bazı düşlerimiz, gerçekleşmediğinde güzel

Bazı düşlerimiz, gerçekleşmediğinde güzel

Mehmet KARTAL

Clive Barker’ın resimlerini de çizdiği romanı Zaman Hırsızı, çocukların yetişkinlik öncesinde elemesi gereken düşlerinin sınırsızlığını simgelerle anlatan psikanalitik bir korku. Çocukluk düşlerinin büyük bir kısmını oluşturan esas öğe ise elbette büyümek, büyümek ve büyümek…

Clive Barker’ın “hem yazıp hem desenlediği” Zaman Hırsızı, çocukların aklını her zaman kurcalayan bir meseleyi konu ediniyor. Öyle bir mesele ki, büyükler nasıl sürekli kendi ciddi(!) dertleriyle uğraşıp dururlarsa, çocuklar da bu konuyla yatıp kalkarlar. Herhalde herkes tahmin etmiştir ne olduğunu: Hiç büyümesek, hayat hiç bitmeyen bir tatil olsa ve gece gündüz oyunla, eğlenceyle geçse, her şey ne güzel olurdu! Acaba?

BÜYÜLÜ TATİL EVİ
Zaman Hırsızı’nın on yaşındaki kahramanı Harvey, özellikle okula gitmekten fena halde canı sıkkın bir vaziyette, odasında oflayıp puflayarak otururken -“aylardan büyük gri canavar Şubat”tır-, pencereden içeri gizemli bir ziyaretçi girer. Rictus isimli bu adam, onu “bu dünyanın dışında bir yerde”ki bir Tatil Evi’ne götüreceğini söyler.

Harvey, bütün çocuklar gibi meraklıdır. Rictus’u kim olduğuna, nasıl olup da uçabildiğine, bahsettiği yerin neresi olduğuna vs. dair soru yağmuruna tutar. Gelgelelim Rictus da sorulardan hoşlanmamaktadır. Harvey, Rictus’la beraber Tatil Evi’ne yolculuk yapmak istiyorsa, soru sormaktan vazgeçmelidir.

Kahramanımız, biraz gönülsüzce de olsa, bunu kabul etmek zorunda kalır. Böylece, henüz kitabın başında, bir çocuğun en büyük hakkının müthiş bir eğlence ve tatil karşılığında elinden alındığını görürüz: Soru sormak ve merak etmek (Rictus şöyle diyecektir: Bu kadar meraklı olmak senin için iyi değil…). Daha sonra gelişecek olayları anlamak ve Barker’ın kitabından ‘hisse’ çıkarabilmek için, bu durumu kavramak gerekiyor.

Harvey, Rictus ile birlikte, Tatil Evi’ne doğru yola koyulur. Büyülü bir duvarla kasabadan ayrılan bir yerdir Tatil Evi. Kendisi gibi birkaç çocukla birlikte, günlerini eğlenceyle, şahane pasta ve kekler yemekle vs. geçiren Harvey’in tek endişesi vardır: Anne ve babasına haber vermek. Ancak bu sorun da, Tatil Evi’nin gizemli sahipleri tarafından halledilmiştir. Anne ve babası onu hiç de merak etmemektedir.

Artık Harvey’in önünde, okuldan ve diğer dertlerden uzak, dilediği gibi eğlenebileceği, büyülü bir Tatil dönemi vardır… Yazarımız Clive Barker olmasaydı, kitabın geri kalanının, her dileğin yerine geldiği Tatil Evi’ndeki şen şakrak maceralarla dolu olacağını umabilirdik. Ama hiç de böyle değil. Harvey, bir müddet sonra, bu tozpembe hayatın arkasında, tuhaf ve korkunç şeyler olduğunu keşfeder.

Romanın sonunu açık etmeden yalnızca şu ayrıntıyı verelim ki, tek başına yeterince korkunç sanırım: Tatil Evi’ndeki her gün, gerçek dünyadaki bir yıla denk gelmektedir! Zaman Hırsızı, eğlenceyle dehşetin dengeli bir şekilde bir araya getirildiği, çocukları her bakımdan doyuracak bir kitap. Sanırım rahatsız edici tek sahne, Tatil Evi’ndeki kedilerden birinin, üstüne kaynar suyu devrilip (“boğularak, haşlanarak ya da yanarak”) ölmesi.

DÜŞLER VE GERÇEKLER
Barker’ın kitabın değişik yerlerine serpiştirdiği zekice ayrıntılar, birer birer keşfedilmeyi hak ediyor. Mesela Harvey’in, Tatil Evi’nin “gerçeğe benzemesi”yle yetinmesi ya da orada “düşsüz bir uykuya” dalması, onun zaaflarını ve sürekli tatil karşılığında ödediği bedelleri gösteriveriyor. Tatil Evi’nde bütün istekler yerine geldiğine göre, tatlı düşler bütün anlamını yitirmiştir. Düşler ortadan kalktığındaysa, gerçeklik de elimizden kaçar gider. Bu da bizi, Tatil Evi’ndeki her günün, gerçek dünyanın bir yılına tekabül etmesine getiriyor.

Çocuklar bir yandan hiç bitmeyecek bir tatil isterler, ama en az bunun kadar güçlü diğer dilekleri de, bir an evvel büyümektir elbette. Zaman Hırsızı, Tatil Evi ile gerçek dünya arasındaki karşıtlığı, birbiriyle çelişen bu dileklerle belirginleştiriyor. Sonuçta Harvey de “gerçeğe benzeyen” bu şahane tatille, gerçeğin ta kendisi olan hayat arasında bir seçim yapmak zorunda kalacaktır. Anlaşılan o ki, bazı düşler gerçekleştirilmediğinde güzel!

Zaman Hırsızı
Yazan-Resimleyen: Clive Barker
Çeviren: Bahadır Argönül
Günışığı Kitaplığı / 223 sayfa
Show More