İyi Kitap

Çocuk ve Gençlik Kitapları Dergisi

Farklı coğrafyaların çocuk ve sanat haritası

Farklı coğrafyaların çocuk ve sanat haritası

Şebnem AKALIN

Émilie Beaumont ve Marie Renée Guilloret, Dünya Çocukları Atlası’nda beş kıtada yaşayan çocukların yaşam koşullarını ve ülkelerini tanıtıyor. Marie Renée Pimont’un Sanat Atlası adlı çalışması ise sanatın tüm dallarını incelemenin yanı sıra mimari ve heykel sanatlarını da ele alıyor.

Çocukken koleksiyonumdaki pulların resimlerini elimdeki büyüteçle saatlerce incelerdim. Birinde ünlü bir sanat yapıtının fotoğrafı, bir diğerinde antika otomobiller, bir başkasında ilginç kuşlar ve deniz canlıları, Afrika maskları vardı. Gidip göremediğim uzak diyarlardan uzun yolculuklar yaparak gelen bu küçücük kâğıt parçaları birer bilgi hazinesi değerindeydi. Zarfın içindekilerden çok, pulları merakla beklerdim.

Onlardan öğrendiğim birkaç kelime bilgi kırıntısı beni ansiklopedilere bakmaya, daha fazlasını öğrenmeye teşvik ederdi. Atlası açıp pulların geldikleri ülkeleri tanımaya çalışırdım. Çocuklara, benim pullardan öğrendiklerimi öğrenebilecekleri iki güzel kitap önermek istiyorum: Dünya Çocukları Atlası ve Sanat Atlası. Öncelikle, her iki kitabın da oldukça detaylı çizilmiş renkli resimleri sayesinde, yazılı açıklamalarından çok daha fazla öğretici olduğunu belirteyim.

Dünya Çocukları Atlası, beş kıtaya yayılmış farklı ülkelerden çocukların yaşadıkları kentleri, okullarını, evlerini, yemeklerini, kültürlerini, ülkelerindeki ilginç yerleri ya da yapıları tanıtıyor. Gelişmiş ülkelerden Afrika ya da Amazon kabilelerine kadar, dünyanın farklı köşelerinden çocukların çok farklı yaşam koşulları ilginç detaylarla işlenmiş.

Örneğin, Faslı Hasan şanslı bir çocuk olup okulunda Arapça, Fransızca ve bilgisayar öğrenirken; bazı köylerde annelerine yardım etmek zorunda olan kız çocuklarının okula gidemedikleri belirtiliyor. Kenyalı Alima’nın köyünde okul var, ama başka çocuklar okula gelmek için kilometrelerce yol yürüyor. Defter ve kalem pahalı olduğundan, Alima bunları dikkatli kullanıyor. Tüm öğrencilere yetecek kadar kitapları olmadığı için sıra arkadaşları ile paylaşıyorlar kitaplarını.

Sanat Atlası, tarih öncesi çağlarda mağara duvarlarına çizilen hayvan resimlerinin nasıl boyandığı ve ne amaçla yapıldığı ile başlıyor. Eski Mısır’da duvarlara ve papirüs yapraklarına, Antik Yunan’da seramik kaplara veya mozaiklere işlenen konular aktarılırken; Japon tahta baskılarının ve katedrallerdeki cam vitrayların yapım teknikleri de anlatılıyor.

ÇAĞLAR BOYUNCA SANAT
Michelangelo ve Leonardo da Vinci’nin başyapıtları tanıtılırken, bir Rönesans ressamının atölyesinde tabloların nasıl hazırlandığı da gösteriliyor. Pastel boyayı Degas gibi, suluboyayı Kandisky gibi uygulayabilmek, Seurat gibi binlerce benekle resim yapabilmek veya Matisse gibi renkli kâğıtlarla kolaj yapabilmek, bu kitap sayesinde öğrenilebilecek şeylerden birkaçı.

Kitabın ikinci bölümü, tarih öncesi çağlarda yapılan heykellerle başlayıp Eski Mısır ve Antik Yunan ile devam ediyor. Afrika maskları, Çin imparatorunun mezarı için yapılmış 7000 asker heykeli, Ortaçağ ve Rönesans’ta ahşap ve mermer heykellerin nasıl yapıldığı, Rodin ve sonrasında günümüz heykeltıraşlarının ilginç heykelleriyle birlikte anlatılıyor. Karton parçaları ile bir heykeltıraş gibi denge sağlamayı veya bir parça kille bir mask yapmayı öğreten uygulama bölümü de unutulmamış.

Çocuklara yönelik sanat kitapları yalnızca resim ve heykel konularını içerirken, burada mimarlık tarihine yer verilmiş olması da dikkat çekici.

Tarih öncesinde hayvan derilerinden çadırlar, ahşap ve kerpiç evler, kurutulmuş yaprak ve ot yığınlarından kulübeler gösterildiği gibi; Mısır’daki piramitlerin, Ortaçağ şatolarının ve katedrallerinin, Eyfel Kulesi’nin nasıl inşa edildiği de açıklanmış. Antik yapılardan günümüz gökdelenlerine kadar yapıların inşası çocukların ilgisini çekecek bilgiler ve çizimlerle sunuluyor.

Sinemanın nasıl icat edildiğiyle, sessiz sinema örnekleri, film hileleri ve çizgi filmlerin nasıl hazırlandığını gösteren sayfalar da her çocuğun ilgisini çekecek bölümlerden.

Müzik ve dans da unutulmamış. Eski ve yeni enstrümanların tanıtıldığı, opera, klasik ve modern bale çalışmalarına yer verilen sayfalar, kitabın en eğlenceli kısmını oluşturuyor. İlkçağ Yunan tiyatrosu ile başlayan bölüm ise Japon No tiyatrosu, Çin operası, gölge tiyatrosu, ünlü tiyatro yazarları ve oyunları ile son buluyor.

Kitapları, yalnızca resimleri için bile büyük bir keyifle incelediğimi de belirtmek isterim.

Dünya Çocukları Atlası
Émilie Beaumont, Marie Renée Guilloret
Resimleyen: Colette Hus-David,
Isabella Misso, Ginette Hoffman
Çeviren: Melike Işık Durmaz
Mandolin Yayınları / 126 sayfa
Show More