İyi Kitap

Çocuk ve Gençlik Kitapları Dergisi

Anadolu’nun ünlü simaları…

“Anadolu’nun ünlü simaları…”

Özgül ÖZDEMİR

Okuryazar Yayınevi tarafından yayımlanan, Behzat Taş’ın güzel çizgileriyle can verdiği Kültürümüzün Yapı Taşları, Çizgi Kitaplar dizisi, içerdiği sekiz kitapçıkla Anadolu’nun yetiştirdiği önemli simaları bize yakından tanıtıyor.

Kıymetini ne ölçüde bildiğimiz konusunun müphem olduğu coğrafyamız, sayısız medeniyete ev sahipliği etmiş ve bunun sonucunda da tüm dünyada ilgi uyandıran bir kültür mirası bırakmıştır. Hemen her şehri tarih kokan bu engin deryanın bize armağanı yalnızca etrafımızda gördüklerimizle kalmamış, aynı zamanda fikir alanında derin izler bırakan bilim insanları, düşünürler ve onların arkada bıraktığı eserler olmuştur. Bu yazımızda, bize tam da bu konuyu irdeleme şansı veren, Okuryazar Yayınevi tarafından Kültürümüzün Yapı Taşları, Çizgi Kitaplar dizisi başlığı altında okuruyla buluşan ve sekiz kitapçıktan oluşan, yapısı ve anlatımı itibariyle çocuk okuru ancak içerik ve doluluğu ile ebeveynleri de muhatap alabileceğine inandığım bir seriyi ele alacağız.

Çocukluğumuzdan beri hemen hemen hepimize en az bir kez sorulduğunu tahmin ettiğim, “Çok gezen mi yoksa çok okuyan mı bilir?” sorusu çoğumuzun
kafasını karıştırmıştır. Bana kalırsa akıl karışıklığı oldukça tabiidir, çünkü bu iki seçenek birbirine zıt olmamak bir yana, aynı zamanda birbirini kapsamaktadır. Eğer ki Süleymaniye Camii’nin önünden her gün geçiyor, ancak onun Kanuni Sultan Süleyman döneminin baş mimarı olan Mimar Sinan tarafından ne büyük bir
ustalıkla inşa edildiğini bilmiyorsak, bu eseri sadece görmemiz onu bizim için diğer camilerden ayırt edilebilir kılmayacaktır. Konya’yı Mevlana’nın Mesnevi’sini okumadan görmek ile okuyarak gezip görmek arasında bir fark muhakkak ki mevcuttur. Bilgi bir deryadır; her yeni bilgi ufkumuzu, algımızı değiştirir ve genişletir. Bu sekiz kitapçık, yüzyıllar içinde oluşmuş bu eşsiz medeniyetlerin kahramanlarını okuruna sunmayı görev edinmiş ve kanaatimce, bunu takdire şayan bir başarıyla yapmıştır. Okumak, masa başında saatler harcamak, gezip görmekten daha meşakkatli gibi algılansa da, hele bir de bunu bitmek bilmeyen sınavlarımız arasında yapmak bu işi birkaç kat daha güç kılıyor gibi görünse de, kitaplar en büyük özgürlüklerin bilgi kaynağıdır. Renkli çizimleri ve yalın anlatımıyla, zevk alarak öğrenmenin anahtarını muhatabının ellerine teslim etmesiyle, bu sekiz kitapçık renkli medeniyetler dünyasına bir bilettir.

Seri, kahramanlarını bir nevi biyografi tadında aktarır, ancak bunu salt didaktik bir yolla değil de bir bağlam eşliğinde yapması itibariyle de kolaylaştırır okuyucusunun işini. Mimar Sinan, Evliya Çelebi, Barbaros Hayrettin, Ali Kuşçu ve Karagöz Hacivat Osmanlı dönemine ve medeniyetine ışık tutmaları açısından; Mevlana, Yunus Emre ve Nasrettin Hoca seçkisi Anadolu medeniyetinin zenginliğini gözler önüne sürmesi bakımından iki grupta değerlendirilebilir. İsimlerine ders kitaplarında sıkça rastladığımız bu insanlar da kimdir sorusunun cevabı, on beşer sayfadan oluşan kitapçıklar halinde okuyucusuna aktarılmış, hatta sadece kaleme alınmakla kalınmamış, zengin görsel eklemelerle de desteklenerek anlatım zenginleştirilmiş. Seriyi biraz daha yakından tanımak açısından kitapçıklarımızı mütevazı bir şekilde inceleyelim:

TARİHE RENK KATAN KİTAPLAR
Karagöz Hacivat başlıklı kitapçıkta bu gölge oyununun, Osmanlı İmparatorluğu’nun kuruluş döneminde yaşadığına inanılan Karagöz ve Hacivat isimli kişiler adına oynandığını öğrenmekle kalmayıp, aynı zamanda geçmişte yaşayan insanların ne kadar yaratıcı olabildiklerine de tanık oluruz.

Ali Kuşçu, sadece bir meslekle yetinmeyen, matematik, gökbilimi ve dilbilimi alanlarında başarılı olan bir âlim kimliğiyle okunmaya değer bilim insanlarından biri. Yaşamıyla Osmanlı tarihin sadece savaşlardan ibaret olmadığını gösteren, mevcudiyetiyle bilim dünyasına ışık tutan bir fener olan bu kişi, İstanbul’un fethiyle dünya tarihinde yeni bir çığır açan Fatih Sultan Mehmet’in ve ünlü Akkoyunlu hükümdarı Uzun Hasan’ın saygısını kazanmıştır. Dünyaca ünlü hükümdarlar da saygı uyandıran bu bilginin hayatı okunmaya değmez mi sizce?

Evliya Çelebi, Osmanlı İmparatorluk tarihinin en büyük seyyahlarındandır. Gezip görmeyi kendine iş edinmekle kalmayıp, gözlemlediklerini kaleme alarak 17. yüzyıldan birçok pencere açmıştır günümüz okuyucusuna. On ciltlik Seyahatnamesi bugün hâlâ basılmakta, birçok tarihçiye kaynak olarak ışık tutmaktadır.

Barbaros Hayrettin, Osmanlı tarih kitaplarının en renkli kahramanlarından biridir. Asıl adı Hızır olan bu ünlü komutana abisinin kızıl sakallarından gelen bir mirastır Barbaros adı. Bu bilgi, onun ve hatta abisinin, yalnızca Osmanlı coğrafyasında ün salmakla kalmayıp, Avrupalılarca yeni bir isim verilecek kadar meşhur olduğunun göstergesidir. Akdeniz kıyılarında tatil yaptığımız bir esnada Barbaros’u ve Osmanlı denizciliğini düşünmek için fena bir bahane değildir bu kitapçık!

Mimar Sinan başlıklı kitapçıkta, yapıtları ile sadece İstanbul’u süslemekle kalmayıp, Mekke’ye kadar birçok Osmanlı şehrine damgasını vuran eserler inşa etmiş büyük bir usta olan Mimar Sinan’la tanışırız. Onun hayatını öğrenirken, devşirme sisteminin ne olduğunu, “Yükselme Dönemi’nde” Osmanlı topraklarının nerelere kadar ulaştığını ve hatta usta mimarın yaşamı boyunca hüküm sürmüş dört padişahı daha iyi anlamış olmak, belki de tarih derslerine renk katmakla kalmayıp, içimizden yetenekli mimarlar çıkmasını teşvik edecektir.

Mevlana başlıklı kitapçık, “Ya olduğun gibi görün, ya göründüğün gibi ol!” sözü ile başlar. Mevlana’nın bu deyişi 13. yüzyıldan zamanımıza dek geçerliliğini koruyarak bizlere ulaşmıştır.

Yunus Emre başlıklı kitapçık, Yunus Emre’nin sadece biyografisini vermekle yetinmeyip, Halk Edebiyatı’ndan özenle seçilmiş örnekler sunması açısından, hem zevkli bir öğrenme süreci vaat eder hem de 14. yüzyıl Anadolu’suna açtığı pencereyle çok yönlü öğrenmenin başarılı bir örneğini sunar.

Nasrettin Hoca isimli kitapçık yalnızca anlatmaz bu ünlü halk kahramanını, seçkiye serpiştirilmiş fıkralarla bir yandan da güldürür muhatabını.

Okuyarak öğrenmek sabır isteyen bir yolculuk gibi gözükür. Ancak alınan zevk fark etmeden sabretmenizi sağlar. Zamanın içinde sözcükler ve güzel resimler eşliğinde keyifle dolaşmak, farkına bile varmadan öğrenmek için iyi bir fırsat Çizgi Kitaplar dizisi.

Kültürümüzün Yapı Taşları
Çizgi Kitaplar
Yayına Hazırlayan ve Resimleyen: Behzat Taş
Okuryazar Yayınevi / 8 kitapçık

 

Show More