İyi Kitap

Çocuk ve Gençlik Kitapları Dergisi

Periler aşkına! Bunlar ne güzel kitaplar böyle!..

Periler aşkına! Bunlar ne güzel kitaplar böyle!..

Simla SUNAY

2010 Tudem Edebiyat Ödülleri “Yaz, Çiz, Boya, Kitaba Merhaba” yarışmasında derece alan kitaplar nihayet yayımlandı!.. Türkçe resimli çocuk edebiyatımıza anlamlı birer katkı olan bu eserler “iyi kitap” hanesine yazılmalı.

Tudem Edebiyat Ödülleri 8 yıldır veriliyor ve her yıl çocuk yazınına yeni eserler kazandırmaya devam ediyor. 2010 yılının Tudem Edebiyat Ödülleri “Yaz, Çiz, Boya, Kitaba Merhaba” yarışmasında birincilik ödülünü alan Bahçıvan Köstebek ve Uçan Karınca Kıvırcık adlı eser, deneyimli bir ressam olan Aysun Berktay Özmen’in kaleminden okurlara ulaşıyor. Özmen, hem yazdığı hem de resimlediği kitapla çocuk edebiyatı resimli öykü türünde bundan böyle adından sıkça söz ettireceğe benziyor.

Özmen zor olanı başarmış, ortaya yalın bir metin ve resimler çıkarmış. Öncelikle kitabın resimleriyle başlamak istiyorum. Suluboyanın verdiği açıklı koyulu renk derinliği imkânını iyi kullanan Özmen, ne çok ayrıntı ile okuru boğmuş ne de figürlerini cılız bırakmış. Çok hoş etki veren lacivert zeminde, bahçıvan köstebeğin kırmızı yanakları da sevimli bir ayrıntı olarak dikkat çekiyor. Kitabın tümünde bu tatlı lacivertin egemen olduğunu fark ediyoruz. Kitapta bir renk dili olduğunu gözlüyoruz. Eser grafik tasarım açısından da derli toplu ve özenli.

Yazarlar gücenmesin (ben de dâhil), bazı ressamlar onlardan iyi yazıyor. Galiba salt “yazarak” anlatma gibi bir dertleri olmadığı için doğal akıyor öyküler. Didaktik olmayan, sadece hikâye olsun diye kaleme alınan tatlı metinler bunlar. Egodan ve aceleden azade, sade ve dingin. Feridun Oral’ın öyküleri böyledir mesela. Aysun Berktay Özmen de bu kıskanılacak başarıyı yakalamış.

Metin, duyarlılığı ve de çocuklara uygunluğu açısından da olumlu izlenim bırakıyor. Yazarın ilk çocuk kitabı değil bu eser. Daha önce Bir Ressamın Bahçe Güncesi adlı eseri İş Kültür Yayınları’nca basılmış. Kulağa otobiyografik bir çalışma gibi geliyor. Ayrıca İnkılâp Kitabevi tarafından yayımlanan, Bahçemdeki Çiçekler adlı bir eseri de mevcut.

HAYVANLAR ÖZGÜR KALSIN
Bahçıvan Köstebek ve Uçan Karınca Kıvırcık, bahçıvan köstebeğin hayatında bir değişiklik yapmak istemesiyle başlıyor. Tabii köstebeğin hayatı epey zor; toprak altında bazen sıkılıp havasız kalabiliyor haliyle. Yeryüzünde gördüğü güzellikleri, “cam kavanoz içinde bir bitki bahçesi” yaparak yuvasına taşımaya karar veriyor. Buna da “teraryum” dendiğini öğreniyor. Köstebek, teraryumu özenle kuruyor. Çok hoş bir ayrıntı olarak teraryumunun içine kalemtıraştan bir ev bile koyuyor.
Toprak altındaki yuvasında, güzel teraryumunu keyifle izlemeye başlıyor. Tıpkı biz insanların bir dekorasyon unsuru olarak akvaryumu kullanmamız gibi, değil mi? Derken köstebek bir de bakıyor ki cam kavanozun içinde bir karınca büyüyor. Topraktaki yumurtayla taşınmış olacak, bu karınca iyice büyüyüp köstebeğin can yoldaşı oluyor. Ancak zamanla tek başına kapalı olmaktan sıkılıyor ve hikâyenin sonu, altın kafese konan bülbüle benziyor. Bu kitaptaki ana mesaj, hayvanat
bahçelerini ve akvaryumları seven tüm insanlara gitsin, demekten başka bir şey gelmiyor içimden. Bütün hayvanlar özgür kalsın, biz de onları izlemek için birazcık da olsun doğanın içine girmeye cesaret edelim. Ya da edelim diye umalım.

Yarışmada ikincilik ödülü alan Perili Öykü, Şafak Okdemir adlı bir çizere ait. Kitabın resimleri epey etkileyici. Çizer oldukça yaratıcı bir iş çıkarmış. Farklı tondaki renkler, geleneksel mimariden yararlanılarak yaratılmış figürler ve suluboya etkisi ayrı ayrı resimlerin her birini seyirlik kılıyor. Kitaba konu olan Deniz Perisi, Bulut Perisi ve Kaya Perisi’nin çizimleri ise karakterize olmayı başarmış.

Ancak metin yaş grubu için epey uzun ve çocuğa uygunluk açısından sorunlu olduğu yerler ver. Şiirsel bir dil ve deneysel bir anlatım içerse de metnin, yaş grubu ve öykü bütünlüğü açısından ele alınması, düzeltilmesi gerekirdi. Dil üzerinde oynama cesareti olan Şafak Okdemir’in ileride çok daha başarılı öyküler yazacağının haberciliğini yapan bir ilk eser Perili Öykü. Ve de çizer-yazar olarak, periler dışında kendi kahramanlarını yaratacak bir yeteneğe sahip olduğunu da
fark edecektir okurlar.

Bahçıvan Köstebek ve Uçan Karınca Kıvırcık
Aysun Berktay Özmen
Tudem Yayınları / 36 sayfa
Show More