İyi Kitap

Çocuk ve Gençlik Kitapları Dergisi

Bilgelik ve özgürlük için

Bilgelik ve özgürlük için

Sema ASLAN

Tülin Kozikoğlu’nun son iki kitabı bir tırtılın büyüyüp değişerek bir kelebeğe dönüşme macerasını anlatıyor. Kitaplar albenili resimleri ve oyuncaklı tasarımlarıyla göz alıyor. Feridun Oral’ın Kırmızı Kanatlı Baykuş’u ise gene gözalıcı resimler eşliğinde sıradışı bir dostluğu konu ediniyor.

Tıpkı küçük okurları gibi, ben de Tülin Kozikoğlu’nun yeni çıkacak kitaplarını sabırsızlıkla beklerim. İletişim Yayınları’ndan çıkan “Lili ve Yedi Çocuğu” serisi, uzun süre başucu kitaplarımız arasındaydı. Şimdilerde de Redhouse Kidz tarafından yayımlanan Yemeğini Arayan Tırtıl ve Özgürlüğünü Arayan Kelebek aynı muameleyi görüyor. Üstelik bu kez defalarca kez okumak değil, defalarca kez bakmak da söz konusu.

Burcu Musselwhite tarafından resimlenen kitaplar, özenli ve muzip tasarımlarıyla çocuk okurların gözdeleri arasında olacak. Her iki kitapta da ritmik olarak tekrarlanan soru cümlelerini takiben açılan kapılar ve pencereler var. Kapıları ve pencereleri açmak ve o kapıların, pencerelerin ardında ne olduğunu bulmak, elbette küçük okurun görevi. Küçük tırtıl bir kapının önündeyse mesela, “Merhaba sevgili kapı, sen de kimsin?” diye soruyor; kapı da “Madem merak ediyorsun, aç da gör bakalım,” diyor. Bu noktada işte o muzip tasarımın verdiği imkân sayesinde kitabın karşılıklı olarak içe katlanmış iki sayfasını açan okur, bir kapıyı açmışçasına, yeni bir manzarayla karşılaşıyor. Küçük tırtıl örneğinde, bu kapı bir okul, bir park, bir kütüphane ve bir tiyatro kapısı oluveriyor. Her kapı, kendini anlatıyor. Bir kütüphane neye benzer, orada ne yapılır, kütüphaneye niçin gidilir gibi soruların yanıtlarını, tırtılla birlikte okul öncesi dönemin küçük okuru da öğrenmiş, daha doğrusu, keşfetmiş oluyor.

Tırtıl, bütün o kapılardan bir parça yeşil yaprak uğruna geçiyor ama yeşil bir yaprağa kavuşmak bir yana, kendini maceradan maceraya sürüklenirken buluyor. Eğer arkasında bir macera, bir gizem yoksa bir kapıyı açmak niye heyecan versin, değil mi? Ve fakat, tüm kitap boyunca tırtılla birlikte okur da açlık hissediyor gibi! Tırtılın açlığı öyle göz önünde ve kendisi öyle küçük ki en sonunda küçük bir kız çocuğu tırtılımızı bulup doyurmasa, hepimiz kahrolurduk!

TIRTIL KANATLANIYOR

Küçük Ayşe bir ev hayvanı muamelesi yaptığı tırtılı önce güzelce besliyor, sonra da pamuklara sarıp komodininin üzerine koyuyor ve uykuya dalıyor… Karnı doyan ve güçlenen tırtıl, nihayet ertesi sabah uyanıp da kanatlarının çıktığını fark edince, biz de ikinci kitaba geçmiş oluyoruz: Özgürlüğünü Arayan Kelebek. Hatırlayın, en son Ayşe’nin evinde, bir komodinin üzerindeydi tırtıl. Şimdi, bu evden çıkıp özgürce uçabilmesi için tek tek pencerelere sorması gerekiyor, “Merhaba sevgili pencere, sen de kimsin?” diye. Pencerelerin, “Madem merak ediyorsun, aç da gör bakalım,” yanıtıyla da uçup süzülmesi gerekiyor, fakat o kadar kolay değil bu işler. Bir kere kelebeğine çok bağlı, onu çok seven Ayşe var… Sonra da bizi bir yerden bir başka yere savuran tesadüfler…

Naif, sevgi dolu ve macera tadından ödün vermeyen kitaplar, renk ve çizimleriyle göz dolduruyor hakikaten de… Özellikle kelebek hikâyesinde, özgürlük, yaz mevsimi, açık hava, gökyüzü temaları, uçuşan renklerle öyle ferah, öyle sıcak resmedilmiş ki baktıkça bakasınız geliyor.

KIPKIRMIZI BİR BAYKUŞ

Anlattığı hikâyeler kadar, yaptığı olağanüstü güzel resimleriyle de hepimizin yakından tanıdığı bir isim Feridun Oral. 2012 yılında Uluslararası Çocuk Kitapları Kurulu (IBBY)’nun Türkiye ayağı tarafından Uluslararası Hans Christian Andersen Ödülü’ne aday gösterilen ve kitapları farklı dillerde konuşan çocuklara da ulaşan Feridun Oral’ın Kırmızı Kanatlı Baykuş isimli kitabı, Yapı Kredi Yayınları’ndan çıktı. Tıpkı, ödüllü kitabı Kırmızı Elma’da (2008, IBBY Türkiye, Yılın En İyi Resimli Çocuk Kitabı) olduğu gibi, Kırmızı Kanatlı Baykuş kitabında da yardımlaşmayı ve dostluğu anlatan Feridun Oral, doğayı ve hayvanları sanki yakın çekime almış, sanki okurunu onların arasına götürmüş gibi, “kendiliğinden” ve “yakın” bir sese sahip. Kırmızı Kanatlı Baykuş  insana güven ve huzur veren bir kitap hatta. Yazarın dilindeki mizahı da elbette unutmuyoruz.

Kırmızı Kanatlı Baykuş, kanatları azıcık kızarmaya başlamışsa da yeterince kırmızı olmayan, henüz küçük, yavru bir baykuş… Sadece yeterince kırmızı olmayan kanatları değil onun meselesi. Belki daha önemlisi, uçamıyor olması. Üstelik de yalnız; hiç arkadaşı yok. Fakat Feridun Oral bu; onun hikâyelerinde dayanışma vardır, dayanışan hayvanların zaferi vardır. Nitekim bizim kırmızı kanatlı baykuşumuz da çok geçmeden kendine bir arkadaş buluyor. Küçük ama kesinlikle inatçı bir fare bu. Baykuşun en iyi arkadaşı olmakla kalmıyor, ona uçuş dersleri de veriyor! Son cümle kesinlikle abartılıydı fakat inatçı farenin inadı üstün geliyor ve baykuş, farenin türlü uğraşları sonunda uçmayı başarıyor. Farecik, arkadaşına kırmızılar buluyor; kırmızı gelincikler, kırmızı elma kabukları ve en sonunda da yaramaz kedilerin oyun malzemesi olan kırmızı bir yün yumağı, ki bu sonuncusunda fare canını tehlikeye atmış oluyor… Tüm derdi tasası, baykuşun kanatlarına kırmızı bir efekt verebilmekken, bir tesadüf sonucu ayağına dolanan iple havada baş aşağı asılı kalan baykuş, çaresiz kanat çırpıyor. Yorulmadan, bıkmadan çırpıyor kanatlarını ve nihayet, kanatları yeterince kızarıyor, yeterince güçleniyor. Uçabilecek kadar hem de!

Baykuş da ne arkadaşının bu iyiliğini ne de kendi gençliğinde yaşadığı telaşları, kaygıları unutuyor… Çocuklarına bu bilgelikle kol kanat geriyor…

Yemeğini Arayan Tırtıl Tülin Kozikoğlu Resimleyen: Burcu Musselwhite Redhouse Kidz Yayınları, 64 sayfa
Yemeğini Arayan Tırtıl Tülin Kozikoğlu Resimleyen: Burcu Musselwhite Redhouse Kidz Yayınları, 64 sayfa
Özgürlüğünü Arayan Kelebek Tülin Kozikoğlu Resimleyen: Burcu Musselwhite Redhouse Kidz Yayınları, 64 sayfa
Özgürlüğünü Arayan Kelebek Tülin Kozikoğlu Resimleyen: Burcu Musselwhite Redhouse Kidz Yayınları, 64 sayfa
Kırmızı Kanatlı Baykuş Feridun Oral Yapı Kredi Yayınları, 36 sayfa
Kırmızı Kanatlı Baykuş Feridun Oral Yapı Kredi Yayınları, 36 sayfa

 

 

Show More