İyi Kitap

Çocuk ve Gençlik Kitapları Dergisi

Tarihi canlandıran kitaplar

Tarihi canlandıran kitaplar

Şebnem AKALIN

“Bilgi Hazinesi” serisinden çıkan Korsan Gemileri ve Kaleler adlı kitaplar, harika resim ve tasarımlarıyla sizi zaman içinde yolculuğa çıkaracak. Bir yandan hayal kurarken bir yandan günümüze ve geçmişe dair pek çok şey öğreneceksiniz.

Açık denizde, haydi daha net bir mevki belirleyelim, Karayipler’de bir korsan gemisinde olmaya ne dersiniz? Hayal kurmak gibisi yok! Ama bunun için de bu geminin nasıl olduğunu, denizdeki yaşamı, geçmişte neler yiyip içtiklerini bilmek gerekiyor. Resimleri ile düşlerinize yol gösteren bir kitap Korsan Gemileri. Peter Dennis’in olağanüstü çizimleri sayesinde 18. yüzyıla ait bir korsan gemisinin dıştan içe tüm ayrıntılarını görebiliyorsunuz. Bu sayede kendinizi bir korsan veya kaptanın yerine koyarak kitabı okumak ve Karayipler’e yelken açmak çok kolay.

KİMLER KORSAN OLUR? Tekneniz ahşaptan yapılmış bir gulet ve diğer gemileri yakalayabilmek için çok hızlı olmak zorunda. Unutmayın, o devirde motor yok, yalnızca yelkenleri açıp rüzgârla yol alıyorsunuz. Kıçta, “Neşeli Roger” diye adlandırılan, kurukafa ve kemik motiflerinden oluşan siyah bayrağınız dalgalanıyor. Yönünüzü bulmak için pusula, zamanı ölçmek için kum saatiniz olmalı. Ayrıca bulunduğunuz yeri hesaplamak için oktant ve usturlap gibi aletleri kullanmayı da bilmelisiniz. O yıllarda çok ünlü korsanlar vardı; yüreklere korku salan Kara Sakal veya korsan olabilmek için erkek kılığına giren Anne Bonny gibi. Geminizde çok sayıda tayfa bulunuyor ve bazıları “iskalarya” denilen ip merdivenlere tırmanıp, hazine taşıyan bir gemi görebilmek için ufku tarıyor. Sonunda beklenen haber geliyor: Uzaklarda, Meksika’dan İspanya’ya altın ve gümüş para dolu sandıklar taşıyan üç direkli devasa bir kalyon var.

Sayfaları çevirmeye devam ettikçe bu kez heyecanlı bir kaçıp kovalamacanın içine dalıyorsunuz. İspanyol kaptanın açtığı top ateşi geminizin direğini kırmış. Ama yine de tayfalarınız borda kancalarını atarak iki gemiyi bir arada tutmayı başarıyor ve güvertede çatışma başlamış. Fakat bir kez daha işler karışıyor ve sizin ateşlediğiniz bir top mermisi İspanyol kalyonunun barut deposuna isabet edince hazine gemisi sulara gömülüyor. Macera burada bitiyor sanmayın. Ne de olsa siz uyanık bir korsansınız. Batığın yerini biliyorsunuz ve suyun altında uzun süre nefesini tutabilen dalgıçlarla geri dönüp altın ve gümüşleri sualtından çıkarıyorsunuz.

Kitaptaki gerçek hazine ise resimlerin etrafına yerleştirilmiş bilgiler. Denizcilerin neden korsan olduğunu, uzun süre karaya hiç çıkmadan açık denizde yol alırken neler yiyip içtiklerini, kullandıkları silahları öğrenebiliyorsunuz. Bu bilgilerin günümüze yansıması ise çok sayıda denizcilik terimi ve sualtında bulunan eski bir batığın incelenmesi oluyor. Son sayfalarda dalgıçların sualtında yüzlerce yıl kalmış ve kısmen çürümüş İspanyol kalyonuna dalışlarına ve içinde kalan eşyaları, varsa hazineyi çıkarmak için çalışmalarına yer verilmiş. Sözlükte ise yeni öğrenilen birçok terimin  açıklaması var.

KİMLER ŞÖVALYE OLUR?

“Bilgi Hazinesi” serisinden çıkan diğer bir kitap ise Kaleler. Bu kez şövalye olup turnuva düzenlemek ister misiniz? Kitap okudukça ve yeni bilgiler edindikçe hayaller de sınır tanımıyor. Zamanda yolculukta Ortaçağ’dayız. Önce kalın taş duvarları, kuleleri ve asma köprüsü ile bir kalenin yapım aşamasına tanıklık ediyoruz. İlk sayfada dıştan, sonra içten tüm mekânlar ve insanların neler yaptıkları sanki bir çizgi roman gibi anlatılıyor. O dönemde kaleler yalnızca insan gücüyle, el aletleri ve basit kaldıraçlar kullanılarak inşa edildiği için yapımı yıllarca sürüyordu. Ama tamamlandıktan sonra herkesin güvenle yaşayabildiği bir yer oluyordu.

Ortaçağ denilince ilk akla gelen elbette şövalyeler. Kitapta şövalye olmak için nasıl bir eğitim görülmesi gerektiği, zırhları ve silahları hakkında her türlü bilgi yine bir hikâye şeklinde anlatılıyor. Yeni inşa edilen kalede önce bir turnuva düzenleniyor, ardından düşman tarafından kuşatılan kaleyi savunmak için mücadele veriliyor. Düşman askerleri yüksek kale duvarlarının tepesine ulaşabilmek için tekerlekli ahşap kule inşa etmişler. Bir yandan top atışları ile kalın duvarlara gedikler açmaya çalışıyor, mancınıkla içeriye taş veya yangın bombaları atıyor, bir yandan da koçbaşı delinen kalın kütüklerle kapıyı zorluyorlar. Şövalyeler ise burçların üzerine, duvarlardaki okçu aralıklarına mevzilenerek düşmana ok yağdırıyor; üzerlerine kızgın yağ ve kum döküyorlar. Kaleler kitabında yalnızca savaş değil, Ortaçağ’daki yaşam da tüm detayları ile canlandırılmış. Kalenin içinde sadece şövalyeler değil, sıradan madenleri altına dönüştürmek için deneyler yapan simyacı, zincirden zırh yapan silahtar ve demirciler, atlara bakan seyisler, aşçı ve uşaklar da yaşıyor. Kalenin hemen yanında bulunan kasabada ise alt katlarında dükkân ve atölyeler olan evler, yel değirmeni, çan kulesi gibi yapılar var. Serinin tüm kitaplarında olduğu gibi en sonunda yine günümüze gönderme yapılıyor. Bu kez, yıkık bile olsa bugüne kadar ayakta kalabilmiş bir kulenin nasıl restore edilerek korumaya alındığı ve içinde düzenlenen çeşitli sanatsal etkinlikler gösterilmiş.

Son olarak bir itirafta bulunmak istiyorum. Bir belgesel izler gibi okuduğum bu kitaplardan ben de bilmediğim bazı şeyler öğrendim. Çocuklarınıza aldığınız kitaplara siz de şöyle bir göz atın. Öğrenecek veya yeniden hatırlanacak çok şey var. Daha da önemlisi, çocukken ne gibi hayaller kurduğunuzu hatırlamaya çalışın.

Bilgi Hazinesi Korsan Gemileri Julia Bruce Resimleyen: Peter Dennis Çeviren: Ceren Aral 1001 Çiçek Kitaplar, 32 sayfa
Bilgi Hazinesi Korsan Gemileri Julia Bruce Resimleyen: Peter Dennis Çeviren: Ceren Aral 1001 Çiçek Kitaplar, 32 sayfa
Bilgi Hazinesi Kaleler Julia Bruce Resimleyen: Peter Dennis Çeviren: Cüneyt Halu 1001 Çiçek Kitaplar, 32 sayfa
Bilgi Hazinesi Kaleler Julia Bruce Resimleyen: Peter Dennis Çeviren: Cüneyt Halu 1001 Çiçek Kitaplar, 32 sayfa

 

Show More