İyi Kitap

Çocuk ve Gençlik Kitapları Dergisi

Kültür ve macera iç içe!

Kültür ve macera iç içe!

Şebnem AKALIN

Büyülü Fener Yayınları’nın çıkardığı 4 kitaplık “Sanat Dedektifleri” serisinde, annenin sanat tarihçi, babanın gezi kitapları yazarı olduğu Norveçli bir aile, dört farklı ülkede tatile çıkıyor ve her ülkede sanat tarihinin önemli eserleriyle ilgili maceralar yaşıyor.

2013 yılının Kasım ayında Kral V. Harrard ile Türkiye’yi ziyaret eden Norveç Kraliçesi Sonja’nın sanat tarihçisi olduğu gazete ve televizyon haberlerinde özellikle belirtilmişti. Norveçli yazar BjØrn Sortland da kitaplarında sanat bilgisini ve sevgisini pekiştiren konuları ele almayı tercih ediyor ve kraliçenin sanat tarihi konusundaki eğitimini özellikle belirtiyor. “Sanat Dedektifleri” adını taşıyan seride heyecanlı polisiye olaylar yaşanırken bir yandan da sanat eserleri ve antik kentler  hakkında bilgiler, eski eser kaçakçılığı gibi konulara dikkat çekiliyor.

Kitaplar, 11 yaşındaki kahramanımız David’in rüyaları ile başlıyor. 13 yaşındaki ablası Sissel onun abartılı bir hayalgücü olduğunu düşünse de David’in genellikle ürkütücü rüyaları, daha önce gördüğü kişileri veya olayları ona hatırlatmak isteyen mesajlar içeriyor. Olaylar Norveçli Bergvik ailesinin her bir üyesinin dünyanın beş farklı kıtasından birer ülke seçme ve ailece orada bir tatile gitme planları ile başlıyor. Çekilen kura sonucu ilk seçim hakkını sanat tarihçisi olan anne kazanıyor ve Avrupa’da Venedik’e gidiyorlar. Seyahat kitapları yazarı olan baba, İtalya hakkında yazdığı yeni kitabının tüm aile bireylerinin katıldığı ortak aktiviteler bölümü için herkesin birlikte katılacağı programlar yapmış. Venedik karnavalı zamanında gerçekleşen seyahatte, San Marco Bazilikası ve gondolla Büyük Kanal’ı gezerken anneleri de bildiği konuları onlara anlatıyor. Tüm kitaplar bu yönü ile aynı zamanda küçük birer seyahat rehberi gibi.

David, kaldıkları otelde karşılaştığı yaşlı çiftin davranışlarından ve maskeli adamla konuşmalarından şüphelenip onları takip ederken, Picasso’nun Peggy Guggenheim Müzesi’ndeki “Plaj Kızları” isimli tablosunun çalınmasına şahit oluyorlar. Bu arada sanat eseri hırsızları, küçük kardeşleri Thor’u da kaçırıyor. Eğlenceli bir sonla hırsızlar yakalanıp tablo müzeye dönse de dünyanın dört bir yanından çalıntı sanat eserleriyle kendine özel koleksiyon yapan gizemli Norveçlinin gözü artık onların üzerinde.

İkinci seçim hakkı küçük kardeş Thor’un olunca, ufaklığın çizgi romanlarda gördüğü Mısır’a gitmek üzere yola koyuluyorlar. Anneleri bu kez onlara Gize piramitlerini, Krallar Vadisi’ni, Luksor ve Karnak’ı gezdiriyor. Fakat burada da, yaşlı bir İngiliz arkeoloğun yönlendirmesi ile gittikleri köyde, kaybolan çocukların hikâyesiyle yüz yüze geliyorlar ve onlara yardım etmek isterken başlarına gelen olaylar serinin ikinci kitabının konusunu oluşturuyor. Hasta olan kızının tedavi masraflarını karşılamak için elinde bulunan antik Mısır eserlerini eski eser kaçakçılarına satmak zorunda kalan Mısırlı aileye yardım eden kahramanlarımızın yaşadığı olaylar, tarihî eser kaçakçılığının uluslararası boyutuna da dikkat çekiyor.

Üçüncü kitap, Tomb Raider filminin çekildiği Kamboçya Angkor harabelerinin, tarihî eser hırsızları tarafından nasıl yağmalandığını anlatıyor. Kraliçe Sonja’nın okul arkadaşı olduğunu söyleyen Norveçli sahte uzman, antik kentin taş eserlerinin üzerini kaplayan yosunları temizleme bahanesi ile bunları yurtdışına kaçırma planları yapıyor. David’in Kmer kültürü konusunda uzman olan annesinin bu planlara engel olacağını anlayınca onlara tuzak kurmaktan hiç çekinmiyor. Çocuklar balta girmemiş ormanda, James Bond filmlerini andıran olaylar sırasında, yalnızca haydutlarla değil, vahşi timsahlarla da mücadele etmek zorunda kalıyorlar. Tarihî eserlerin tüm insanlığın ortak mirası olduğu ve onları korumanın herkesin görevi olduğu, bu kitabın da temel konusu.

ULUSLARARASI SANAT HIRSIZLIĞI

Dördüncü öykünün geçtiği New York kentinde, uluslararası sanat hırsızlığının gizemini çözmek için her seferinde yardımlarına yetişen William Dayı da onlarla beraber. Zaten onlara yeni yolculukları için Amerika’ya gitmelerini öneren de o. Mısır’da çocukları tehdit edip kaçıran Ronald’ın New York’ta bir kez daha karşılarına çıkması ile gelişen olaylar sonunda okuru sürpriz gerçekler bekliyor. Bu sırada David’in annesini kandıran soyguncuların Van Gogh’un “Yıldızlı Gece” isimli tablosunu çalması, William Dayı ile babalarını kaçıran kişilerin onları betondan birer heykele dönüştürmesi, Sissel’in bir Örümcek Adam tarafından soyguncuların elinden kurtarılması tam bir Hollywood filmini andırıyor.

REHBERLİK DE YAPIYOR

Anneleri tüm yaşananlardan sonra başka ülkelere seyahatler yapmaktan vazgeçip Norveç’in güneyindeki huzurlu tatil beldelerine gitme fikrinde olsa da, “Sanat Dedektifleri” serisi farklı şehirlerde süreceğe benziyor. Olayların David’in ağzından aktarılıyor olması, o an hissettiği duyguları açıkça ortaya koyması hikâyeleri daha da gerçekçi kılıyor. Trond Bredesen’in çizimleri de serüvene ev sahipliği yapan şehirleri, antik harabeleri, anlatılan tabloları tanımak için güzel birer kaynak olmuş. Kapak içlerindeki çizim haritalar, sondaki bilgi ve tavsiye sayfaları, İtalyanca-Arapça-Kmer dilinde bazı sözcükleri öğreten minik sözlükler, turistler için hazırlanan gezi kitaplarını çağrıştırıyor.

Çağlar boyu çeşitli uygarlıklara merkez olan ülkemizde kültür ve sanata önem veren yayınların giderek çoğalması, insanlığın ortak mirası olan eski eserleri koruma bilincinin çok küçük yaştan itibaren öğrenilmesi, gelecek için umutlarımızı arttırmakta. Yaz tatilini dört gözle bekleyen küçük meraklılara bu kitapları  okumalarını tavsiye ediyorum.

Sanat Dedektifleri • BjØrn Sortland Resimleyen: Trond Bredesen • Çeviren: Ebru Tüzel • Büyülü Fener Yayınları Luksor Serüveni, 140 sayfa • Angkor Serüveni, 128 sayfa New York Serüveni, 131 sayfa • Venedik Serüveni, 124
Sanat Dedektifleri • BjØrn Sortland Resimleyen: Trond Bredesen •
Çeviren: Ebru Tüzel • Büyülü Fener Yayınları Luksor Serüveni, 140 sayfa • Angkor Serüveni, 128 sayfa New York Serüveni, 131 sayfa • Venedik Serüveni, 124

 

Show More