İyi Kitap

Çocuk ve Gençlik Kitapları Dergisi

Otizmden kuantum fiziğine

Umut Işığı, iki yaşındayken otizm tanısı konan Jacob Barnett’ın yaşam öyküsünü ve ondan çok daha fazlasını anlatan bir kitap. Annesi Kristine Barnett’ın yazdığı kitap, bir çocuğun yapamadıklarına değil de yapabildiklerine odaklanıp tutkularını harekete geçirdiğinizde neler olabileceğinin somut örneği..

Hayriye MENGÜÇ

Hiç konuşamayacağı ya da hiç okuyamayacağı söylenen bir çocuk, kuramsal fizik alanında yüksek lisansını tamamlayıp, üniversitede kuantum fiziği dersleri verebilir mi? Umut Işığı’nı okuduktan sonra, bu soruya artık, “Evet!” yanıtını verebilirim. Hem Kristine Barnett’ın otobiyografisi, hem de oğlu Jacob’ın biyografisi olarak düşünebileceğimiz Umut Işığı bir annenin yazabileceği en güzel kitap. “Çocuğunun tutkularını ateşlemeye karar veren” olağanüstü azimli bir anne “her çocuğun içinde yatan gerçek potansiyeli görmeyi öğrendiğinde” ortaya çıkan “baş döndürücü olasılıkların” hikâyesi. Hem de çoğu kez berbat okuma oranları, obezite sorunu ve okula sokulan silah haberleriyle gündeme gelen ABD’den bir çocuğun öyküsü… UZUN SOLUKLU MÜCADELE Jacob’a iki yaşındayken konulan otizm teşhisinin ardından Kristine Barnett’ın, oğluna kaybettiği yetilerini yeniden kazandırma çabaları çok dikkat çekici. Yazar, kendi şahsi tecrübesinden yola çıkarak, alışılagelmişin dışında bir eğitim felsefesi benimsemiş ve uygulamış. Yürümeye başladığı dönemde göz teması bile kurmayan oğlunu, onu kaybettiğini düşündüğü anda umudunu yeniden parlatarak terapistlerin, uzmanların ve eşinin itirazlarına rağmen, kendi kreşindeki otizmli çocuklarla birlikte yetiştirmesi heyecan verici ve yüreklendirici… Bu arada genç yaşta felç geçirmesine, Jacob’ın ardından biri hasta iki çocuk daha doğurmasına rağmen mücadeleye devam etmesiyse hayranlık verici. Kitap, çocukların yapabildiklerine değil de yapamadıklarına yoğunlaşan eğitim sistemine ciddi eleştiriler getiriyor. Bir çocuğa başarısızlıkları nedeniyle yüklenmek yerine, onun yeteneklerini ve tutkularını beslemek için neler yapılabileceğine odaklanmayı öneriyor. Otizmli olsun olmasın, her çocuğun içindeki ışığı keşfetmek isteyen Barnett, kreşindeki çocukları tutkularının peşinden gitmeleri konusunda hep yüreklendirmiş. ABD’de yaşayan otizmli pek çok çocuğun da hayatını kökünden değiştirmiş. Sonuç mu?.. Üç yaşında boya kalemlerini renk spektrumuna göre dizen, dört yaşında bir iki dakika haritaya bakıp şehir merkezine giden kusursuz bir rota çizebilen, yedi yaşında yalnızca bir kez duyduğu parçayı piyanoda çalabilen, jeoloji ve astronomiye aşırı ilgi duyan, dokuz yaşında kendi teorisini doğrulatmak için dünyanın ünlü astrofizikçileriyle bir araya gelen, on yaşında yedi sınıf birden atlayarak üniversitede ders vermeye başlayan bu çocuk, bugün on altı yaşında. Kuramsal fizik alanında yüksek lisansını bitirdi ve üniversitede kuantum fiziği dersleri veriyor.

TUTKUYU ATEŞLEMEK

IQ testinden aldığı 170 puanla dâhi kategorisine giren Jacob, turbo işlemcili bir belleğe sahip. Yani, öğrendiği her şeyi hatırlayabiliyor ve bu bilgileri istediği zaman kullanabiliyor. Jacob’ın olağanüstü işler belleği o kadar güçlü ki pi sayısını iki yüzüncü basamağa kadar baştan sona ve sondan başa kolaylıkla sayabiliyor, ileri seviyedeki görsel-uzamsal yeteneği ile “pek çok boyutta matematikle uğraşıyor.” Ancak diyalogları, diğer insanların dediklerini hatırlamakta güçlük çekiyor. Hava karlı da olsa, dışarıya çıkarken şort ve parmak arası terlik giyebiliyor. Birinin ona, bir sandviç yemek için çalışmaya ara vermesini söylemesi gerekiyor.Kristine Barnett, “Annelik içgüdüsü pusula oldu. Jake (otistiklere yönelik) özel eğitimde kalsaydı, kaybedecekti. Şimdi sonsuza kadar parlayacak olan bir ışık sönmüş olacaktı,” diyor.

Kitabın son satırlarını okuyup kapağını kapattığımda, “başarmış” bir annenin nasihatleri yüreğime ve aklıma iyi geliyor:

• Çocuğuna sınır koyup potansiyelini kısıtlama.

• Annelik içgüdülerine güven ve onu bir pusula gibi kullan.

• Umudunu yitirme, tersine bulup parlat.

• Çocuğunu cesaretlendir, yeteneklerini fark et ve tutkusunu ateşle.

Kristine Barnett’ın “Bak, gör neler olacak!” dediğini duyar gibiyim… Ayrıca benim gibi iki harika çocuk annesiyseniz ve otistik oğlu nedeniyle iki sene önce İstanbul’dan Artvin Yusufeli’ne göç eden bir komşunuz varsa, kitapta anlatılanlar daha da anlamlı gelebilir. Barnett’e şapka çıkarıyorum. Tıpkı komşum Behiye’ye olduğu gibi…

Umut Işığı Annesinin Kaleminden Bir Dâhinin Hikâyesi Kristine Barnett Çeviren: Güneş Demirel Final Kültür Sanat Yayınları, 320 sayfa
Umut Işığı
Annesinin Kaleminden
Bir Dâhinin Hikâyesi
Kristine Barnett
Çeviren: Güneş Demirel
Final Kültür Sanat Yayınları, 320 sayfa
Show More