İyi Kitap

Çocuk ve Gençlik Kitapları Dergisi

İmkânsız bir aşkın renkleri

Aziz Nesin’in bir öyküsünden uyarlanmış olan The Dance of the Eagle and the Fish bugün çoktan kayıplara karışmış bir güzel kitap. Edebiyat, resim, çeviri ve uyarlama alanında dört büyük ustanın ortak imzasını taşıyan kitabın hâlâ Türkçe baskısı yok.

Doğan GÜNDÜZ

Renksiz, kasvetli bir şehir: Londra. 1986 yılının Ağustos ayı. Üniversitenin hazırlık sınıfında öğrendiğim İngilizcemi geliştirmek, bir umut biraz da okul harçlığımı kazanmak için geldiğim bu memlekette kimsesizim. Londra bana İngilizce yerine hayat pratiği yaptırıyor. Eş dosttan yol için aldığım borç paralar suyunu çekmek üzere. Neyse ki sonunda bir, hatta iki iş buluyorum. Gündüzleri bir konfeksiyonda, haftanın iki gecesi de bir matbaada çalışıyorum. Matbaada işbaşı yaptığım gün tanıştığım, birlikte dergi ve gazete katladığımız Kağan’la hemen kaynaşıyoruz. Makine başı sohbetlerimiz mesaimiz bitene, güneş doğana kadar sürüyor. Kaldığım misafirhanedeki sıkıntılarımı dinleyince tereddütsüz, “Bizde kalabilirsin,” diyor. Haber vermeden kapısına dikildiğim bir pazar sabahı, tıpkı davetindeki gibi içtenlikle karşılıyor beni. Londra renkleniyor. Yıllar sürecek bir dostluğun başlangıcına “Hoş bulduk,” diyorum. Kağan’ın ressam olduğunu evinde kalmaya başlayınca öğreniyorum. Hayatın ressamı kime dokunsa, kime merhaba dese, kiminle oturup kalksa hayatına renk katıyor; yaptığı her şeyi güzelleştiriyor.

KAYIPLARA KARIŞAN KİTAPLAR

Ben iki ay sonra Türkiye’ye dönüyorum. Kağan ise Londra’nın griliğini renklendirmeyi kendine iş ediniyor, orada kalıyor. Yıllar geçtikçe resimleri dünyanın sayısız şehrinde, önemli sergi mekânlarında sergileniyor. Bolonya Çocuk Kitapları Fuarı’nın 1989-1991 yıllarındaki kataloglarında illüstratör olarak yer alıyor. Resimleri de kendi gibi… İçtenliğinin, coşkusunun, merakının ve insanlara olan sevgisinin rengi tüm resimlerine, özellikle de resimlediği çocuk kitaplarına yansıyor. Bu kitaplar içinde bir tanesi var ki 2001 yılında basılmış olmasına rağmen sahafiye olmuş durumda. İnternetin sunduğu kolaylıklara rağmen bir kopyasını edinebilmek oldukça güç. The Dance of the Eagle and the Fish (Kartalla Balığın Dansı) adlı bu kitabın metni, sadece yazdıklarıyla değil baskılara karşı aydın duruşuyla da usta olan Aziz Nesin’in “Gökler Kralıyla Denizler Güzellik Kraliçesinin Unutulmaz Sevi Öyküleri” adlı öyküsünden uyarlanmış. Öykünün İngilizce çevirisini Nazım Hikmet, Oktay Rifat, Latife Tekin, Bejan Matur gibi şair ve yazarların eserlerini de İngilizceye kazandıran yetkin çevirmen Ruth Christie yapmış. Öyküyü çocuk kitabı olarak uyarlayan ise Alison Boyle. Orijinal metinle uyarlanmış metin karşılaştırıldığında, hem çevirinin hem de uyarlamanın ne kadar yetkinlikle yapıldığı anlaşılıyor. Kitabı okuduğunuzda iyi bir Aziz Nesin öyküsünden süzülmüş yoğun bir tat dimağınızda kalıyor.

DÖRT BÜYÜK USTA

Kitapta, yüce dağlarda yaşayan, göklerin korkusuz kralı yaşlı Kartal ile denizlerin güzellik kraliçesi genç Balık arasındaki imkânsız aşk anlatılıyor. Kartal ile Balık’ın aşkının çarpıcılığı metinde güçlü bir şekilde aktarılırken, Kağan’ın resimlerinde de bu duygu aynı çarpıcılıkla öne çıkıyor. Öyle ki metni okumadan bile Kartal’ın gözbebeğinde yansıyan Balık’tan ve Balık’ın gözbebeğinde yansıyan Kartal’dan aralarındaki aşkı okumak mümkün. Tıpkı Kağan gibi cıvıl cıvıl, her biri bir çocuk saflığı ve güzelliğinde olan resimler, UNESCO Asya ve Pasifik Kültür Merkezi tarafından 2000 yılında düzenlenen Noma Resimli Kitap İllüstrasyonları Konkuru’nda da ödül almış. Kitabın sonunda Kartal göklerde ölümüne en güzel dansını yapıyor ve kavuşamadığı sevgilisinin yaşadığı denize düşüyor. Balık ise Kartal’ın kendisine olan sonsuz sevgisiyle kanatlanarak, tam da onun suya düştüğü noktadan gökyüzüne yükseliyor ve dünyanın, denizlerin, göklerin o güne dek hiç görülmemiş en muhteşem dansını yapıyor. Tıpkı Kartal ve Balık gibi yaşamını en güzel danslarla yoğun bir şekilde dolduran Kağan, çocuk dostlarına kendi renklerini bırakarak 2011 yılının yazında erkenden aramızdan ayrıldı. Edebiyat, resim, çeviri, uyarlama alanında dört büyük ustanın ortak imzasını taşıyan The Dance of the Eagle and the Fish’in hâlâ Türkçe baskısının olmaması büyük bir eksiklik. Kitabın resimlerine bakan çocukların gözbebeklerinde Kağan’ın tebessümünü görünce bu eksikliğin sızısını daha
derinden hissediyorum.

The Dance of the Eagle and the Fish Öykü: Aziz Nesin Resimleyen: Kağan Güner Uyarlayan: Alison Boyle Çeviren: Ruth Christie Milet Publishing Ltd., 32 Sayfa
The Dance of the Eagle and the Fish Öykü: Aziz Nesin Resimleyen: Kağan Güner Uyarlayan: Alison Boyle Çeviren: Ruth Christie Milet Publishing Ltd., 32 Sayfa
Show More