İyi Kitap

Çocuk ve Gençlik Kitapları Dergisi

Dona don demek de marifet

“Don”un dünya için bu kadar önemli olduğunu bilmezdim. Hatta ne dünyası, uzaylılar için bile!

Yazan: Burcu Arman

Bazı kitaplar yalnızca ezber bozdukları için bile keyif verebilir sanırım. Söz konusu çocuk kitapları olunca, özellikle yetişkin zihinlerimizi ve hayatın direttiği bilgilerle şekillenen ezbere dünyamızı sarsmaları bizim için en keyiflisi. Bu kadar çok cümle kurdum zira “yeterince” yetişkin biri olarak, elimdeki üç kitabın başlığında geçen “don” kelimesini okudukça, oturduğum yerde kıkırdayıp duruyorum: Uzaylılar Don Sever, Korsanlar Don Sever, Uzaylılar Dinodon Sever. Şu an siz de kıkırdıyorsanız doğru noktadayız demektir. Bu durumda tertemiz zihinlerin keyif verici kahkahaları için hazır olabiliriz.

“Don”un dünya için bu kadar önemli olduğunu bilmezdim. Hatta ne dünyası, uzaylılar için bile! Her modelden dona bayılan uzaylılar için en hüzünlü olanı uzayda don olmaması. Uzaylıların neden dünyaya geldiğini ya da gelebileceğini merak etmez misiniz? Alın size bir sebep: Don! Onlar, askılardaki donlarınızın hırsızları ve başka da bir dertleri yok. Özellikle de büyükannelerin paçalı donları; hani puantiyeli olanlardan! Donlarla oyun oynamak, içine en fazla kaç uzaylı girecek yarışları yapmak en büyük eğlenceleri.

Sadece onlar değil elbette, bir de korsanlar var. Üstelik Altın Don heykelinin peşinde onlar. Efsane Altın Don, diğer don sever korsanlar tarafından çalınınca başlar macera. Sonunda rakiplerinin donları ayaklarına dolanınca, kahramanlarımız kurtulup ele geçirirler hazineyi.

Peki ya uzaylılar yine bir gün don bulmak, daha doğrusu yürütmek için dünyaya geldiğinde dinozorlarla karşılaşırlarsa? Evet, bunlar da don sever dinozorlar. Onları ortalıkta görmememizin nedeniyse donlarını kaptırmanın endişesi. Sonunda uzaylılarla anlaşıp kendilerine yeni bir “dünya” bulurlar. Don severlerle dolu uzaylıların yanına, yani uzayın en “dondastik” gezegenine taşınırlar. İşte bu! Artık uzaylıların dünyaya ne için geldiğini ve yaşadığımız dönemde neden dinozor olmadığını biliyoruz. -Yani aslında varlar!-

Elbette böylesine neşeli bir hayal gücü, eşlikçi çizimleri olmasaydı bu kadar etkili olmazdı. Ben Cort’un capcanlı renkleriyle çizgilerine yansıttığı rengârenk donlar, dinozorlara binen uzaylılar, her karakterin üzerinde kendini yansıtan donların olması -ben en çok köpekbalıklarına yakıştırdım-, sayfaların her noktasında bizi gülümsetiyor. Sevimli karakterler ve detaylı çizimleri de cabası.

Genelde çocuklarla ilgili kitap okurken birkaç şeye dikkat ederim; hayal dünyasının ne kadar geniş olduğuna, satır aralarına / hikâye içlerine yedirilmiş mesajlara, elbette varsa çizimlere ve ne kadar etkili olduğuna. Çocuk kitaplarının kendinden gelen neşeli tonu nedeniyle “eğlenceli” olma kriteri, dikkat öğelerim içinde çok fazla yer almamış sanırım.

Öte yandan elimizdeki kitaplara bakıp, mesajlarının olmadığını söylemek haksızlık olur belki de. Zira “tabulaştırılmış” kelimelerle dalga geçmek, belki bunu okumak isteyecek yetişkinlere ders olur. Neresinden bakarsanız bakın, dona don demek de marifet. Hoş, Claire Freedman’a “peki neden don?”, diye sorsak sanırım “Neden olmasın? Epey eğlenceli”, derdi.

Son olarak sanırım çeviri yaparken en büyük handikaplardan biri kafiyeli metinlerdir. Hele ki alışılmadık ve neşeli kelimeler içeriyorlarsa… Bu yüzden “dondastik” kelimesi için çevirmen Sima Özkan Yıldırım’a kahkahalarımı gönderiyorum.

Uzaylılar Don Sever Uzaylılar Dinodon Sever Korsanlar Don Sever Claire Freedman Resimleyen: Ben Cort Türkçeleştiren: Sima Özkan Yıldırım Beta Kids, 32 sayfa
Uzaylılar Don Sever
Uzaylılar Dinodon Sever
Korsanlar Don Sever
Claire Freedman
Resimleyen: Ben Cort
Türkçeleştiren: Sima Özkan Yıldırım
Beta Kids, 32 sayfa

 

Show More