İyi Kitap

Çocuk ve Gençlik Kitapları Dergisi

Yaramazlık yapma, yoksa elma olursun!

Yaramazlık yapma, yoksa elma olursun!

Umay SALMAN

Bu öyle sizin bildiğiniz okullardan değil. Ne tek tip öğrenciler ne de ‘öğretilmiş’ doğrular var. Öyle ki, yaramazlık yapanlar cadı öğretmen tarafından elmaya çevriliyor, iki artı iki her zaman dört etmiyor, çocuklardan biri sadece amuda kalkarak okuyabiliyor…

İlkokul yıllarımdan hatırladığım tek ilginç karakter kıvırcık turuncu saçlı, tüm sınıfın iki katı büyüklüğündeki dev çocuk Volkan. Onun dışında herkes ve her şey çok sıradandı. Hiç saçmalama hakkımız da olmadı. Her şeyi birilerinin ‘normal’, ‘doğru’ tanımı üzerinden öğrendik. Ama bu okuyacağınız hikâyeler hiç sıradan değil. Hikâyelerin kahramanları birbirinden ilginç, her biri nevi şahsına münhasır: yaramazlık yapan öğrencilerini elmaya çeviren bir öğretmen, sadece baş aşağı yazılmış yazıları okuyabilen John, yeşil saçlı, mor kulaklı ve mavi suratlı Stephen, yağmurluk giyen bir sıçan… Üstelik tüm bu karakterlerin kendileri kadar okulları da değişik. Kahramanlarımız 30 katlı bir okulda okuyorlar.

Louis Sachar’ın ‘Yamuk Okul’dan Yumuk Hikâyeler’inin ilham kaynağı Amerika’nın meşhur binası Empire State desek pek de yanlış olmaz. Babası Empire State’in 78. katında çalışan Sachar “Yamuk Okul belki de oradan esinlenmiştir,” diyor. Kitabın oluşmasında yazarın Kuzey Kaliforniya’daki Hillside İlkokulu’nda bahçe gözetmeni olarak çalışmasının da payı büyük. Zira kitapta anlatılan 30 çocuk ismini Sachar’ın Hillside’ta tanıştığı çocuklardan alıyor. Yamuk Okul’un hikâyesi inşası sırasında yapılan yanlışlıkla başlıyor. Yan yana 30 sınıfı olan bir bina yerine her katında bir sınıf olan 30 katlı bir bina yapılıyor. Kitapta anlatılan
30 öğrenci, 30. kattaki sınıfta okuyor. Bundan hiç ama hiç şikâyetçi değiller, çünkü binaları dikine olduğu için daha büyük bir bahçede oynayabiliyorlar. Anlatılan öyküler pek çok kişiye saçma gelecek cinsten. Ama Yamuk Okul’dan Yumuk Hikâyeler’in güzelliği de burada. Çünkü kitabı elinize aldığınızda sorgulamaya başlıyorsunuz: “Yaptıklarımız kime göre, neye göre saçma”. Bunun yanıtını da yine kitap veriyor: “Bu hikâyeleri tuhaf ve saçma bulanlar oldu. Büyük ihtimalle haklılar. Gelin görün ki Yamuk Okul’un öğrencileri de sizin hikâyelerinizi tuhaf ve saçma buldular. Büyük ihtimalle onlar da haklılar.”

EĞLENCELİ KARAKTERLER
Hayal dünyası bir hayli zengin bu hikâyelerde, kocaman kulaklı Myron, fare suratlı kız Deede ile tanışabilirsiniz. En keyiflisi de yazarın, çocukların farklılıklarını ötekileştirmeden onların özellikleri olarak kaleme alması. Gözlüklü olup da ‘dört göz’ damgası yemeyen çocuk yok gibidir. 30. kattaki sınıfın öğrencilerinden Dana da gözlüklü ama bu farklı bir bakış açısıyla tarif ediliyor: “Dana’nın dört tane güzel mi güzel gözü vardı. Dana gözlüklüydü. Ama gözleri o kadar güzeldi ki,
gözlük onu daha da güzelleştiriyordu. İki gözlüyken şirindi. Dört gözlüyken güzel. Altı gözlü olsa, kim bilir ne kadar güzel olurdu…”

Yaramazlık yapan öğrencilerini disipline gönderen, bağıran bir öğretmene rastlamışsınızdır ama onları elmaya çevirenini görmemişsinizdir. İşte tanışma zamanı. Karşınızda Yamuk Okul’un en cadı öğretmeni Bayan Gorf… Yılan gibi bir dili ve sipsivri kulakları olan Bayan Gorf, kulaklarını oynatıp, dilini çıkardığı anda öğrencileri elmaya çeviriyor. Yaramazlık yapanın sonu belli, elma olmak. Bayan Gorf, bir hafta içinde tüm öğrencilerini elmaya çevirip masasına koyuyor. Teneffüste çocukların eksik olduğunu fark eden bahçe öğretmeni Louis, şüphelenip sınıfa geldiğinde masa üzerinde elmaları görüyor ama, “Çocuklar öğretmenlerini ne çok seviyor bir sürü elma hediye etmişler” diye düşünüyor. Elmaya dönen çocuklar öğretmenlerini ikna edip kendilerini düzeltmesini istiyor,
bunu yaparken de Bayan Gorf ’ın suratına ayna tutuyorlar ve bu kez öğretmen elmaya dönüyor. Onun sonu ise Louis tarafından yenmek oluyor.

Eğlenceli karakterlerden biri de sınıfın devamlı gülen öğrencisi D.J. Herkes onun neden bu kadar mutlu olduğunu anlamanın peşinde. D.J.’nin cevabı ise tam bir hayat dersi: “Üzgün olmak için bir neden gerekir. Mutlu olmak için gerekmez ki.” Dünyanın en ilginç sınıfının hikâyelerini anlatmakla bitmez. En iyisi bu eğlenceli dünyayı tanımak. Unutmadan Yamuk Okul dizisinin iki kitabı daha var; Yamuk Okul Yıkılıyor ve Yamuk Okul’da İşler Karışıyor.

Yamuk Okul’dan Yumuk Hikâyeler
Louis Sachar
Resimleyen: Adam McCauley
Çeviren: M. Yurdakuler Uluengin
İletişim Yayınları /111 sayfa
Show More