İyi Kitap

Çocuk ve Gençlik Kitapları Dergisi

Bilinmeyene aşk başka

Bilinmeyene aşk başka

Ömür ŞAHİN

12 yaşındaki yeğenim Zeynep casusluğu merak ediyordu. Tudem Yayınları arasından çıkan ‘Casusluk Bilimi’ imdadıma yetişti. Her sayfasından zarflar, mektuplar, resimler fırlayan bu ‘interaktif ’ kitap Zeynep’in hem merakını yendi, hem de ona merak etmeyi sevdirdi…

12 yaşındaki yeğenim Zeynep’in google’da ‘Casus olmak istiyorum’ ifadesini arattığını görmüş, ne yalan söyleyeyim, bu fikrini pek onaylamamış; hatta endişelenmiştim. Bunu onunla konuşmadan, biraz düşününce, akranları öğretmen, doktor, mühendis olmak isterken böyle farklı bir heyecanı keşfetmiş olması hoşuma da gitti hani… Zeynep, “Ama teyze,” dedi, “Ne çok gizli şey var, hepsini öğrenebiliyorsun casus olunca.” Haklıydı. Bilme arzusu yakıcı ve erdemli bir arzuydu ve bununla yanıp tutuşmak pek de kötü sayılmazdı.

AJAN K. KAYIP. ACABA NEDEN?
Yüzyıllar boyunca pek çok konudaki derin bilgilerin ve sırların ehil olmayanlardan gizlendiği oluşumlar benim de hep ilgimi çekmiştir. Bu yapıların kurallarının bir üstad tarafından sadece ehil olanlara yavaş yavaş ve öğrenen hazır oldukça öğretildiğini öğrenmiştim. Casusluk ezoterizmin bir parçası mıydı bilmiyorum. Ama ikisi de benzer hisler yaratıyordu. İşte ezoterizmin kendine içkin heyecanı Goethe’ye yıllar önce şu dizeleri yazdırmıştı: “Gönlünü, ne kadar büyük olursa olsun / O görünmez nesneyle doldur / Yüreğin mutluluktan dolup taşınca / Ona istediğin adı ver / Mutluluk, Sevgi, Gönül, Işık, Tanrı… / İsim gürültüden başka bir şey değildir / Göklerin ihtişamını bizden gizleyen bir sistir…”

Zeynep’in bu merakını anlamış bir teyze olarak tesadüfen karşılaştığım bir kitap beni çok memnun etmişti: Tudem Yayınları’ndan çıkan Casusluk Bilimi. Bunu meraklı yeğenime hediye etmeliydim. Yaptım da. Zeynep özenle hazırlanmış kitabı sıkıca elinde tuttu önce… Kapağın üzerindeki merceğe benzeyen kırmızı mikaya dokundu. Kapağı açmasıyla kitabın ilk sürprizinin karşısına çıkması bir olmuştu. Üzerinde ‘filtreli şifre çözücü büyüteç’ yazan kulaklığı çekiverdi. O ‘kırmızı mercek’ elindeydi. Bu mercekle kitabın içindeki yazıların şifrelerini çözebileceğini ve resimlerdeki ayrıntıları görebileceğini okuyunca daha bir heyecanlandı. Uluslararası casusluğun geniş kapsamlı staj defteri diye anlatabileceğimiz, Türkçe’ye ‘Bilimler’ diye çevirilen serinin Casusluk Bilimi (Spyology)
kitabı, Ajan K. adındaki hayali karakterin heyecan dolu son görevi Codex için aldığı kişisel notlardan oluşuyor. Okuyucu kitapta Codex’in gizemli şifrelerini de çözmeye çalışıyor. Üstelik Ajan K. kayıp. Acaba neden?

M16 VE CIA’İN İZNİ YOK!
Kitapta Zeynep’i en mutlu eden şey, her sayfasına, o sayfadan bağımsız şekilde iliştirilmiş fotoğraflar, mektuplar, not pusulalar olmasıydı. Kitap çocuklara sadece bir sorunun cevabını vermekle kalmıyor, her sayfasında yeni bir meraka sürüklüyordu… Bana ise, kitabın tüm sürprizlerini bir kenara koyduran yayımcının notu oldu. Bastığı kitabın oyununa kendini kaptıran Tudem Yayınları okuyucuya şöyle sesleniyordu: “Casusluk Bilimi yayımcının eline 2008 yılının başlarında geçti. Bunun sebebi 50 yıl kuralıydı. Bu kurala göre gizli belgeler ulusal arşivlere aktarıldıktan ancak 50 yıl sonra halka açılabilmektedir. Ama vurgulanması gereken birkaç nokta var: Ne İngiliz istihbarat servisi (MI6), ne de ABD merkezi istihbarat teşkilatı (CIA) bu kitaba resmi olarak basılma izni vermiştir.”

Ve Zeynep kitabın sayfaları arasında insana önce kendini kaybettiren, sonra da bulduran bir keşfe çıktı… Görev tamamlanmıştı…

‘Ologies’ adıyla İngiltere’de basılan bir serinin Türkçe’ye çevrilmiş haliydi. Ejderha Bilimi (2003), Mısır Bilimi (2004), Büyü Bilimi (2005), Korsan Bilimi (2006), Mitoloji Bilimi (2007), Canavar Bilimi (2008), Casusluk Bilimi (2008), Okyanus Bilimi (2009) kitaplarından oluşan seri bütünüyle çocukların çılgın meraklarını gidermeyi amaçlıyor. Şimdilik üç tanesi Türkiye’deki çocuklarla buluştu.

Tudem Yayınları tarafından Türkiye’de yayınlanan ilk kitap Ejderha Bilimi, 76 hafta boyunca New York Times’ın en çok satan çocuk kitapları listesinde kaldı. Ejderha alfabesi, ejderha büyüsü, mektuplar, şifreler, ejderha tozu ve ejderhaların kanat dokuları, ejderha biliminin beş altın kuralı, ejderhalar ve bilmeceler kılavuzu, bir ejderha bilimcinin kişisel kayıt defteri, 1869’da toplanmış ejderha tozu gibi malzemeler ve konularla desteklenen kitap çocuklara barışçıl mesajlar da veriyor: “Ejderhaları inceleyen herkes bunu iyi amaçlarla yapmıyor. Bazıları için gücün cazibesi karşı konulmaz boyutlarda. Bazıları içinse cazip olan şey altın. Her zaman dikkatli olun.”

GEL DOKUN BANA
Bir diğer kitap Büyü Bilimi ise, Kral Arthur efsanesinde yer alan büyücü Merlin’in sırlarını okuyucuyla paylaşıyor. Sihirli bilgilerle dolu kitap 2006’da İngiltere’de yılın çocuk kitabı seçildi.

Bu seriyi incelemek bana küçükken meraktan dokunmak istediğim ama annemin elletmediği bibloları hatırlatmıştı. Bizim küçüklüğümüz bu merak duygumuzu törpülemekle geçmişti. Büyüdük, okula gittik, “Hadi açın kitapları araştırın,” dediler. Araştırmak için merak etmek gerekiyordu, bizde de taze bitmişti.

Bu kitaplar ise çocuklara, “Uzaktan bakma gel dokun bana,” diye bağırıyor adeta. Her sayfasındaki zarfı açarken, yapıştırmayı sökerken yaşanılan haz, sehpanın üzerindeki biblolara dokunmak gibi…

Ez cümle merak yaşama tutunmayı sağlayan bir harçtı galiba. Bilinmezlik de onun en önemli yapı taşıydı. Bunları düşünürken “Sahi,” dedim kendi kendime. “Türkiye’nin ilk blues gitaristi Yavuz Çetin, ‘Yaşadığım her şey benim için bile bir sır… Kimse bilemez…’ sözlerini bilinmezliğin lezzetini anlattığı şarkısında boşuna kullanmamıştı…”

Ejderha Bilimi
Dr. Ernest Drake
Çeviren: Levent Türer
Tudem Yayınları / 32 sayfa
Casusluk Bilimi
Spencer Blake
Çeviren: Kerem Işık
Tudem Yayınları / 32 sayfa
Show More