Aşkın dört hali ve mevsimler

Aşkın dört hali ve mevsimler

Irmak ZİLELİ

Jorge Amado’nun büyükler için fantastik bir aşk öyküsü alt başlığını taşıyan hüzünlü masalı Kırlangıç ile Tekir Kedi, aşklar ve âşıklara dair söyleyecek çok sözü, sorduracak çok sorusu olan bir kitap. Kalplerinde sevda yelleri esen gençler için ilginç bir okuma olacağı kesin.

Mevsimlerin aşkın hallerini simgelediği aklınıza gelir miydi? Aşk, ilkbaharda doğar, yazın serpilir, sonbaharda söner ve kışın yok olur gider. Jorge Amado’nun kitabında, kırlangıç ile tekir kedinin aşkı da bir ilkbahar sabahı başlar… Üstelik tüm aşklar gibi onlarınki de ‘imkânsız’dır. Ezeli ve ebedi iki düşman olmaları gerekirken, yürekleri birbirleri için çarpmaktadır. Kırlangıç, bu yürek çarpıntısını korkuyla, kedi ise açlıkla karıştırabilecekken öyle olmaz; bu, düpedüz aşk çarpıntısıdır.

Oysa tüm orman bu aşka karşıdır. Doğa kanunları da, aileler de, neredeyse evrenin tamamı… İnsanlar âleminde olduğu gibi, hayvanlar âleminde de aşk, ‘yıkıcıdır’ çünkü. “Yıkar milletin ortasına tutku yükünü.”

Bu aşkı bir süreliğine dondurup, bu öyküyü aktaranları tanıyalım. Aslında öykünün kaynağı Rüzgâr. Ve Rüzgâr, Sabah’a âşık… Bir de hepsinin efendisi olan Zaman var ki onun da gönlü Sabah’ta. Bu üçlü aşk trafiği içinde Rüzgâr’ın Sabah’a fısıldadığı öykü daha da anlam kazanıyor. Öyle ya, çapkınlığıyla ünlü Rüzgâr ile Sabah’ın aşkından ne bekleyebilirsiniz? Alın size bir yıkıcı aşk daha! Zaman ise, Sabah’ın “delişmen ve tutarsız davranışları, kural ve yönetmeliklere sığmaz çocuksu ve budalaca tavırları”na rağmen tutkundur ona. Çünkü aslında Sabah, Zaman’a “sonsuzluğun yorucu ağırlığını unutturabilen” tek kişidir.

Şimdi, masallar anlatarak vakit kaybettiğine inanılan, biraz uçarı, oldukça da çapkın Rüzgâr’ın Sabah’a, Sabah’ın da Zaman’a aktardığı aşk öyküsüne geri dönebiliriz.

HER ŞEY BİR SORU İŞARETİ
Ormanda kimseyle iyi geçinemeyen, huysuz ve kötülüğüyle meşhur tek canlıdır tekir kedi. Ne zaman kime patlayacağı belli olmaz, her an bir arıza çıkarabilir. Bu huysuzluk ve kötülük hali, ötekilerin ona karşı korkuyla karışık bir saygı duymalarına neden olmuştur. Ama tüm dünyanın bildiği bir gerçek vardır ki aşk en katı yürekleri bile yumuşatmaya yarar…

Kırlangıç hanım ise cilveli mi cilvelidir. Tıpkı bizim Sabah gibi. Delişmen olduğu kesindir. Kural ve yönetmeliklere sığmaz bir ruhu olduğunu da bu aşk gösterecektir ona. Doğa kanunlarına inat, bir kediyle aşk yaşamasının başka bir açıklaması olabilir mi? Üstelik çevresinde pervane olan onca ‘ideal’ damat adayına rağmen!

İlk başta ne tekir kedi, ne kırlangıç hanım farkındadır olan bitenin. Tekir kedinin yalnızlığı, kimseyle iyi geçinememesi, öteki erkeklerin aksine, tümden ilgisiz görüntüsü, kırlangıç hanımın dikkatini çekmesine yeter. Ama nedense tekir kediye ilgisini onun ne kadar da çirkin olduğunu söyleyerek göstermektedir!

Tekir kedi ise sürekli kendini kırlangıç hanımın gezdiği yerlerde bulmakta ve buna o da bir anlam verememektedir. Aşk böyledir işte, insanı rüzgârına katıp sürükler. Kırlangıç hanımın sürekli olarak “çirkinsin” diye sataşması onurunu bir hayli zedelemektedir tekir kedinin. Asıl meselenin onun tarafından beğenilme isteği olduğunu keşfedene dek her şey bir soru işareti olarak kalmaya mahkûmdur ama.

Kırlangıç ile tekir kedinin aşkı böyle başlar işte, ilkbaharda didişmeyle başlayan yakınlık, yazın bir ilişkiye dönüşür. Sonbahar geldiğinde ise ayrılık çanları çalmaya başlar. Çünkü kırlangıç hanımın ailesi onu bir başkasıyla evlendirecektir. Kış ise sonsuza dek ayrılacakları mevsim olur. Kırlangıç ile bülbülün düğününü uzaktan izleyen tekir kedi, eski yaşamına dönecek ama yüreğindeki bu aşk asla dinmeyecektir… Belki de o yüzden eskisinden de huysuz, eskisinden de kaba, eskisinden de kötü bir kedi olarak nam salacaktır tüm ormana.

Jorge Amado’nun “Büyükler için fantastik bir aşk öyküsü” alt başlığını taşıyan, çocuk kitabı kılığına girmiş bu öyküsü, imkânsız aşklar ve âşıklara adanabilir kanımca. Zamanın, aşk acısının panzehiri olduğunu söyleyenlere bir selam ile ama kimi aşkların da mevsimlere, rüzgârlara, zamana ve kara kışa dayanacak denli güçlü olduğunu hatırlatarak…