İyi Kitap

Çocuk ve Gençlik Kitapları Dergisi

Yanıtsız kalan soruları yanıtlama günü kutlu olsun!

Yanıtsız kalan soruları yanıtlama günü kutlu olsun!

Şiirsel TAŞ

Sevginin, aşkın tezahürü değil mi cinsellik! Ayıptır, açmayın bu konuyu mu diyorsunuz? Sevginin kalpler ve güllerle kutsandığı bu ayda, çocuklara cinsellikle ilgili anlatamadıklarımızı anlatan, cinsellikle ilgili yanıtlayamadığımız soruları yanıtlayan kitapları ele almak şart olmuştu…

Mümkünse muhalif bir başlangıç yapacağım bu yazıda, hatta mümkün olmasa bile niyetim bu. Cüce Şubat’ın, 28 çektiğinde ilk yarısının son gününe, 29 çektiğinde tam ortasındaki günedir muhalefetim. Düşünün! Malum günün dayattığı alışveriş/tüketim paranoyasını, ülke sınırları içinde kutlanan kutlu/uğurlu gün ve haftalar silsilesine ben diyeyim 15, siz deyin 20 yıl öncesinde eklenmiş ve galiba (yanılıyorsam düzeltin lütfen) son 5-10 yıldır iyice çığırından çıkmış olan Aziz Valentine gününün ruhumuzda açtığı derin yaraları, nereye bakarsak bakalım o gün en kırmızısından bir kalp-gül ve gülkalp yığını dışında başka bir renk ve biçimle karşılaşma şansımızın elimizden alınmasını…

Daha başından bu yazıya karşı yükselen “isteyen kutlar, istemeyen kutlamaz” şeklindeki itiraz seslerini duyar gibiyim; pek tabii öyle ama aşkın/cinselliğin onca doğallığına karşılık bunca ‘dayatma’ bir güne ve onun beraberinde gelen ‘malum gün sektörü’ne karşı tepkimi dile getirip de devam etmek varken, uslu çocuk olamadığım için özür falan dilemeyeceğim. Yine mümkünse kırmızı kalplerle gülleri kocaman bir koliye doldurup kenara kaldırıyorum (sığmıyor, direniyorlar ama ben yine de kolinin üstüne çıkarak tepiniyor, hepsini bastırıyorum). Ortaya bir tahta sandık getiriyorum çeke çeke. Sandığı sürüklüyorum çünkü çok ağır:
içinde çocuklara bugüne kadar cinsellikle ilgili anlatmadıklarımız, yanıtsız kalmış sorular var. Açıyorum sandığı, hepsi dışarı fırlayıp etrafa dağılıyor: Bir yığın Sandık boşalınca, dibinde iki karışa iki karış boyutlarında kilitli bir bölme olduğunu fark ediyorum; bölmenin kapağının üzerinde şöyle yazıyor: “Yanıtsız Kalan Soruları Yanıtlama Günü”. İçimden, işte kutlanmaya değer bir gün diye geçirip kapağı kaldırıyorum. Bölmenin içinde birkaç kitap var. Sayfaları çeviriyorum, okuyorum ve buraya yazıyorum. Lütfen siz de okuyun!

O DA NE! CİYAAAAK!
Sistem Yayıncılık tarafından yayımlanmış olan üç kitap Ben Nereden Geldim? ve Bana Neler Oluyor? ile Cinsellikle İlgili Merak Ettikleriniz, farklı yaş gruplarının sorularını yanıtlayabilecek nitelikte yayınlar. Mizahi üslubu ve Arthur Robins’in çizimleriyle ilk iki kitap hemen diğerinden ayrılıyor. O da ne! Ciyaaaak! “Romantik sperm” başlığı altında spermlerin hareketini ve işlevini anlatan bölümde kocaman kırmızı bir kalp üzerine yerleşmiş, silindir şapkalı, elindeki kımızı gülü koklayan bir sperm var (burada da mı kalp ve gül?).Yazarın “yüzü kızaran tüm anababalara” ithaf ettiği kitabın başarısı, esprili dilinde ve samimiyetinde gizli. Bana Neler Oluyor? adlı kitap ise büyüme sancıları çekenler için yazılmış. “Dünyanın en utandırıcı sorularından bazılarına verilen yanıtlar” altbaşlığını
taşıyan kitapta, böyle bir kitaba ne gerek var sorusunun yanıtını yazar şöyle vermiş: “Anababalar o yaşlarını ve sorunlarını unutmuş olabilirler. Öğretmenlerin yapacak başka işleri vardır. Arkadaşlarınız da (çok biliyor görünseler de) genellikle sizden daha çok şey bilmezler.” Bu kitapta, ergenlik döneminde genç kız ve erkeğin bedeninde oluşan fizyolojik değişiklikler anlatılıyor yine aynı mizahi üslup korunarak.

Cinsellikle İlgili Merak Ettikleriniz ise ergenlik süreciyle ilgili temel bilgileri veren ikinci kitabın ardından biraz daha teknik konulara giriyor. Ergenliğe özgü bedensel değişikliklerin daha ayrıntılı anlatılmasının ardından “Tutulmak nedir?”, “Cinsel ilişki nedir?”, “Bebek sahibi olmak”, “Hamilelik nasıl önlenir?” gibi konularla ergenlik sırasındaki ve sonrasındaki cinsel hayata dair temel ipuçları veriliyor. Kitabın sonunda yer alan “Cinsellik konusunda bilinmesi gereken en önemli şey” bölümünü es geçmemek lazım; özü itibariyle teknik ayrıntılardan daha önemli bir bölüm burası ve uzunca bir alıntıyı hak ediyor: “Cinsellik konusunda bilmeniz gereken en önemli şey hem kendinize hem de başkalarına saygı göstermektir. Kendinize saygı göstermek demek, cinsel duygularınız olduğu
için ‘kötü’ olduğunuzu düşünmeden bedeninizi kabul etmeniz demektir. Ne yapıp yapmayacağınız konusunda kendi kararlarınızı vermeniz ve kimsenin size doğru olmayan bir şeyi zorla yaptırmasına izin vermemeniz demektir. Başkalarına saygı göstermek demek, istemediği halde karşınızdaki kişiyi cinsel ilişkiye zorlamamak demektir. Cinsellik konusunda başkalarıyla alay etmemek demektir. Aşık olmadığınız halde birisine aşıkmış gibi davranmamak demektir.”

Yine yaş gruplarına göre (4-6 yaş, 7-9 yaş, 10-13 yaş) ayrılmış temel cinsel bilgileri içeren üç kitaptan oluşan bir dizi ise Epsilon Yayıncılık tarafından basılmış. Gerek anlatım tarzı gerekse içerik açısından bakıldığında, her üç kitapta da yaş gruplandırmasına göre bilgi aktarımı doğru biçimde yapılmış görünüyor. Örneğin; 4-6 Yaş Çocuklar İçin Cinsel Bilgiler adlı kitapta, bu yaş grubu için tipik olan “Ben nereden geldim?” sorusunun yanıtı iki çocuğun günlük gözlemleri, anne ve babalarına sordukları sorular ve aldıkları yanıtlar üzerinden öykümsü bir anlatımla aktarılıyor.

7-9 Yaş Çocuklar İçin Cinsel Bilgiler kitabında ise bu kez ikiz kardeşler, hamile teyzelerini görünce kafalarında uyanan soruların yanıtlarını arıyorlar. Yaş grubunda bir üst basamağa çıkınca, insan anatomisinin biraz daha ayrıntılarına giriliyor ve cinsel ilişki, hamilelik süreci, doğum, emzirme ve bebek bakımı konuları tam da bu yaş grubuna uygun bir dille anlatılıyor. Gerek bu kitapta gerekse dizinin üçüncü kitabında altı çizilen önemli bir konu var: Çocukları cinsel istismar konusunda uyarmak! Bu uyarının gerekliliği tartışılmaz da, kuramsal olanı hayata geçirirken yaşadığımız güçlükleri düşünürseniz, muhatabınızın yaşı küçüldükçe “nasıl bir başlangıç yapsam, nasıl yapsam da anlatsam?” sorularını aşıp konuyu irdelemek ve bir yandan çocuğun bu tür bir durumla karşı karşıya
kaldığında asla sessiz kalmaması gerektiğini açıklamaya çalışırken, diğer yandan çocuğu gereksiz bir paranoyaya sürüklemeyecek dili tutturmak o kadar da kolay olmayabilir.

BİLGİLENDİRMELİ Mİ!
10-13 Yaş Çocuklar İçin Cinsel Bilgiler kitabını inceleyen bazı anne babaların “bu kadar bilgilendirme biraz fazla değil mi?” dediklerini duyar gibiyim. Hayır, değil! Aslında kitabı karıştırırken 10-13 yaş grubu için bu bilgilerin biraz fazla olduğu kanısına kapılıyorsak, bizim de oturup kitabı başından sonunda adamakıllı okumamızda ve eksik kalanı tamamlayıp unutulanı tazelememizde fayda var demektir. Kitap, “Ergenlikten yetişkinliğe”, “Cinsel ilişki”, “Bebeğin oluşumu” ve “Bebeğin yaşamı” olmak üzere dört ana başlıktan oluşuyor ve bu ana başlıkların altını doğum kontrol yöntemleri, cinsel yolla bulaşan hastalıklar, kürtaj, düşük, mastürbasyon, eşcinsellik, cinsel istismar gibi önemli konuları açıklayarak dolduruyor. Cinsel istismarla ilgili bölümde pedofili, teşhircilik, ensest tanımları üzerinde duruluyor ve son olarak “Kendimizi nasıl korumalıyız?” sorusuna yanıt veriliyor.

“Türkiye’de araştırmalara göre cinsel istismara uğrayan çocukların %80’inde istismarcı, çocuğun tanıdığı birisidir.” (s. 56)
Çocukların ve gençlerin gerçek gereksinimi nedir?
Kalp ve gül mü demiştiniz?
Teşekkürler, ben almayayım.

Bana Neler Oluyor?
Peter Mayle
Resimleyen: Arthur Robins
Çeviren: Emel Aksay
Sistem Yayıncılık / 52 sayfa
4 – 6 Yaş Çocuklar İçin Cinsel Bilgiler
Isabelle Fougere
Çeviren: Fırat Yenici
Epsilon Yayınları
24 sayfa
Show More