İyi Kitap

Çocuk ve Gençlik Kitapları Dergisi

Büyük konulara küçük kahramanlar…

Büyük konulara küçük kahramanlar…

Nurduran DUMAN

Okul öncesi döneme hitap eden nitelikli yayınlarıyla dikkat çeken Kır Çiçeği Yayınları’ndan iki güzel kitap daha… En Güçlü Benim, okul bahçelerinde sık yaşanan kabadayılık konusunu ele alırken, Yavru Baykuşlar anneden ayrı kalma temasını işliyor.

Birçok masalın güçlü kişisi, başkahramanıdır kurt. Genelde de Batı edebiyatında –başta Ezop masalları olmak üzere– birçok metinde kötü adam rolünü üstlenir. Kötü adam olmasının başlıca nedeni ise güçlü, kurnaz vb. olması olarak gösterilir. Mario Ramos’un yazdığı, Fransızca’dan Yıldırım Türker’in çevirdiği En Güçlü
Benim ise hem en güçlü hem de nazik olunabileceğinin altını çizen bir öykü işlemekte. Ramos, birden fazla meseleye değindiği öyküyü bir okul bahçesinde izlediği çocukların davranışlarından esinlenerek yazmış. Özellikle de güçlü olanın zayıfa karşı tutunduğu tavırdan, kabadayılıktan.

KÖTÜ KURDUN İÇ YÜZÜ
Kırmızı Başlıklı Kız, Yedi Cüceler, Üç Küçük Domuzcuk gibi masallara göndermeler yapıp selam çakan yazar, bir yandan da oradaki kötü kahraman kurdun iç yüzünü ortaya seriyor. Ramos’un kahramanı kurdun karnı öyle tok ki bir lokma daha yiyecek hali yok ama egosu çok aç ne yazık ki! Durmadan övülmek istiyor: “Hah, tam da düşündüğüm gibi, en güçlü benim! Söylesin istiyorum herkes, her an, durmandan. Övülmeye bayılıyorum, hiç bıkıp usanmadan.”

Bu öyküdeki kurt komik, şaşkın biraz. Mutluluğu başkalarının övgüsüne bağlı olanın durumu komikten de ötedir aslında, acıklıdır.

Ramos, kitabı aynı zamanda resimlemiş de. Son sayfaya kadar kurdu diğer kahramanlara karşı özellikle abartılı biçimde büyük tutmakta. Son sayfadaki boyutları ise küçük. Kurdun bu boyutu okurlarına önemli bir mesaj veriyor. Büyüklenmek isteyen, büyük görülmek istenen bunu ancak karşısındakinin kabulüyle gerçekleştirebilir çünkü. Mario Ramos’un yazıp çizdiği bir başka kitap daha yolda. En Yakışıklı Benim’i ve yazarın bu konuya getireceği alternatif yaklaşımı merakla bekliyoruz.

ANNEDEN AYRI KALMAK
Yavru Baykuşlar da Kır Çiçeği Yayınları’nın yenilerinden. Günümüz çocuk edebiyatının önemli yazarlarından, 2004 Andersen Ödülü sahibi Martin Waddell’in “Küçük Ayı, Büyük Ayı Dizisi”nden sonra dilimizde basılan en son kitabı. Yavru Baykuşlar, çocukların annelerinden ayrı kaldıkları zaman yaşadıklarını, hissettiklerini konu alıyor. Özellikle çalışan annelerin çocuklarına okumak isteyebileceği bu öykü, Patrick Benson’un resimleriyle yorum, zenginlik ve derinlik kazanıyor, hatta tamamlanıyor. Şöyle de denebilir, bu hikâye başka resimlerle başka şekilde anlatılabilirdi, ama bunlarla harika anlatılmış. Bu yüzden özellikle resimlere baka baka ilerlemek gerek.

Anneleriyle birlikte bir ağaç kovuğunda yaşayan üç yavru baykuş Sedef, Bulut ile Can bir gece uyanıyorlar ve annelerinin evde olmadığını görüp düşünüyorlar. Sedef annenin avlanmaya gittiğini, Bulut ise yiyecek getireceğini düşünüyor. En küçükleri Can ise hem düşünüyor hem de “Annemi istiyorum!” diyor. Çünkü yavru baykuşlar ağlayıp sızlanmak yerine oturup düşünürler, zaten yazara göre tüm baykuşlar çok düşünür. Sonra üçü birden yuvanın dışına çıkıp farklı dallara otursalar da, bir süre yine düşünüp, bekledikten sonra aynı dalda birbirlerine sokuluyorlar. ‘Ya kaybolduysa?’ demiş Sedef / ‘Ya bir tilkiye yakalandıysa!’ demiş Bulut / ‘Annemi istiyorum!’ demiş Can / Ve baykuş yavruları baykuş gözlerini kapatıp, baykuş annelerinin gelmesini dilemişler.”

Üçünün, ormanda, gecenin büyük karanlığı içinde, tedirginlikten endişeye, sonra da korkuya doğru yaptığı yolculuk, resimlerde gittikçe koyulaşan renklerde ve gölgelenen ışıkta da görülüyor. Anne geri gelince görüyoruz ki zifiri karanlık gök meğer pırıl pırıl yıldızlarla dolu. Aslında daha önceki bir iki resimde parçalı olarak var bu gece mavisi gök, ama yavru baykuşlar –korkmakla değil elbette– “düşünmekle” meşgul oldukları için göğe bakmaya vakit bulamıyorlar.

Geri dönünce, “Nedir bu şamata?” diye soran ve “Eve döneceğimi biliyordunuz,” diyen annelerinin tepkisi tüm diğer yavru baykuşlara ve bu kitabı okuyan çocuklara ders olsun; annelerin mutlaka eve döneceğini bilsinler, ona güvensinler.

En Güçlü Benim!
Mario Ramos
Çeviren: Yıldırım Türker
Kır Çiçeği Yayınları, 26 sayfa
Yavru Baykuşlar
Martin Waddell
Resimleyen: Patrick Benson
Çeviren: Aslı Motchane
Kır Çiçeği Yayınları, 26 sayfa
Show More