Sen de sanatçı olabilirsin…

Yapı Kredi Yayınları rengârenk baskılı bir sanat kitabı yayımladı: Her Güne Bir Sanat Etkinliği. Bu
kitapta yılın her gününe bir adet düşmek üzere boyamalı/hayal etmeli/çizmeli/karalamalı bir sanat
macerası var. Hem de bu maceranın kahramanı sizsiniz.

Elif TÜRKÖLMEZ

Daha taze taze raflara yerleşen Her Güne Bir Sanat Etkinliği adlı göz alıcı kitap, öncelikle şu açıdan önemli: Sanat eseriyle izleyici arasındaki ilişki her zaman sıkıntılı olmuştur. Sanat eserinin kusursuzluğu karşısında büyülenir insan, küçülür hatta. Paris, Berlin gibi “açık hava müzesi” sıfatını fazlasıyla hak eden kentler de böyledir biraz. İnsanı, görkemi karşısında soluksuz ve biraz da aciz bırakır. Ben sanatın bu güçlü yönünü çok sevmekle birlikte, bazen de korkutucu bulurum. Sanat bu kadar da “insanın üstüne gelmemeli,” diye düşünürüm. İşte kitap bu duruma getirdiği çözüm açısından çok başarılı. Sanat eserini izleyiciye yakınlaştırıyor. Mona Lisa’yı adeta Louvre Müzesi’ndeki duvardan indirip önünüze koyuyor. Sanat eserlerini parçalara ayırıyor. Üzerine eklemeler yapılmasına, karalanıp boyanmasına izin veriyor. İnsanı “Sen de sanatçı olabilirsin,” diye cesaretlendiriyor. Bu yüzden, en baştan, iyi niyetli bir kitap. Çocukların sanat eseriyle, alıştığımız gibi edilgen değil, birebir ilişki kurmasını sağlıyor.

Kitapta 365 adet sanat eseri var. Adından da anlaşılacağı gibi, her güne bir sanat etkinliği düşüyor. Bu kimi zaman, bir resimde görülen atların çıkardığı sesi hayal etmek olurken, bazen de kendinizi ressamın yerine koyup manzaranın gerçek halini düşünmek olabiliyor. Marc Chagall’ın “Eiffel Kulesi’nde Düğün” adlı eserinin “bir rüyaya benzediği” notu düşüldükten sonra boş bir sayfa bırakılıyor ve buraya bir rüyanızı yazmanız isteniyor. Ya da Arnold Böcklin’in “Odysseus ve Poliphemos” adlı eserindeki ayrıntıları bulmanız…

ÇİZ, KARALA, BOYA
Picasso, Manet, Van Gogh, Klimt gibi daha pek çok ünlü sanatçının eserleriyle karşılaşacağınız bu kitap hem öğretiyor hem eğlendiriyor. Renk ayrımı, boya seçimi, desen çizimi gibi konularda da geliştiriyor. Sanata, resme hiç ilgisi olmayan çocuk bile biraz karalayıp biraz boyayarak, resimle kuracağı ilişkinin temellerini atabilir.

Çocukları sanatla ilgili temel bilgilerle tanıştırmaya ve onların hayal gücünü geliştirmeye niyetli bu kitap Afrika masklarından Avrupa resmine, modern sanattan klasiklere pek çok eser içeriyor. Ama bütün bunlara yer verirken, “Doğu sanatını” pas geçmiş gibi görünüyor. Buna alışkınız aslında. Doğu’nun sanatı, birkaç Mısır mezarı ve Mezopotamya aletinden öte ilgi görmez. Ama umalım ki bu kitap bir başlangıç olsun ve bu kitap sayesinde sanata ilgi duyan çocuklar tüm kültürlerin sanatını öğrenmeye heves etsin. Bu arada Nefertiti büstü gibi çok temel birkaç “Doğu eseri” var kitapta, ama sayısı Avrupa sanatıyla kıyaslanınca az. Keza kadınlar ve “avangard sanatçılar” da öyle. Yani, bu kitabın ikinci bir cilde ihtiyacı var gibi duruyor.

Kitabın niyeti dışında, iyi olan bir başka özelliği de baskı kalitesi. Bir sanat kitabına başka türlüsü yakışmazdı gerçi, ama bu özenli baskı, tashihsiz sayfalar insanda okuma isteğini artırıyor. Her Güne Bir Sanat Etkinliği, “en popüler” ressamların “en popüler” eserlerini bir araya toplayarak çocuklara tanıtıyor. Picasso, Manet, Chagall, Van Gogh, Klimt, da Vinci bunlardan bazıları. “Tekniğin imkânlarıyla sanat eserinin yeniden basılabildiği bir çağda,” daha fazlasına da gerek yok galiba. Ama illa “daha fazlası” derseniz o zaman çocuklara müzeleri, sergileri
sevdirmeniz gerekecek. Müzelerin ne kadar büyülü, ilginç, ilham verici mabetler olduğunu anlaması çok fazla zaman almayacak, merak etmeyin.