İyi Kitap

Çocuk ve Gençlik Kitapları Dergisi

Macera devam ediyor: Defolu Kalpler

Macera devam ediyor: Defolu Kalpler

Mehmet ATİLLA

Ünlü Alman yazar Andreas Steinhöfel’in şimdilik üç kitapta topladığı Rico ve Oskar dizisinin ikinci kitabı Defolu Kalpler, nihayet raflardaki yerini aldı. Bu macerada Oskar bir sahtekârlığın farkına varıyor, üstelik dostu Rico’nun annesi de işin içinde. İşler karışıyor…

Alman çocuk ve gençlik edebiyatının usta kalemi Andreas Steinhöfel’in 2009 Alman Gençlik Edebiyatı Ödüllü yapıtı Rico ve Oskar: Derin Gölgeler’in ardından, dizinin ikinci kitabı Defolu Kalpler de çıktı. Yani, on bir yaşında, sayı ve yön gibi kimi kavramları karıştırdığı için özel öğrenim kurumuna giden Rico ve üstün zekâlı olmasına karşın aykırı davranışlar sergileyen Oskar’la bir kez daha buluşuyoruz.

Kahramanlarımızı biraz hatırlayacak olursak, Oskar yedi yaşında henüz. Kepçe kulakları, yeşil gözleri ve bembeyaz dişleriyle dikkat çekici bir tip. İlk kitapta kafasında sürekli kask taşırken bu kez kocaman bir güneş gözlüğüyle dolaşıyor. İki kafadarın yaşantıları da birbirine benziyor aslında. Rico’nun babası yok, Oskar’ın da annesi. İlk kitapta Rico’nun babasının öldüğünü öğrenmiştik ama Defolu Kalpler’de İtalya’da yaşadığı ortaya çıkıyor. Üçüncü kitapta devreye girecek gibi bir izlenim bırakıyor insanda.

Oskar’ın annesi konusunda fazla bilgimiz yok şimdilik, buna karşın Rico’nun annesi, her iki romanda da son derece etkin. Bir gece kulübünde yöneticilik yaparak yaşamını kazanıyor, ruh hali de oldukça karışık. Anne oğlun en sevdiği eğlencelerden biri “Kır Saçlı Yabanarıları” adlı yaşlılar kulübünde bingo oynamak. Rico bu oyundaki olasılıklar zinciri ile zihnindeki düşünce dizilimleri arasında yakınlık bulduğu için roman boyunca “bingo” sözcüğü ile sık sık karşılaşıyoruz.

DEDEKTİFLER İŞBAŞINDA

Görüldüğü gibi kahramanlar epeyce merak uyandırıcı. Gelelim olay örgüsüne. İlk kitapta bazı çocukları kaçırıp fidye isteyen Mister 2000 adlı kişinin Oskar’ı da kaçırmasıyla gelişen olaylar neredeyse bir polisiye gerilimine ulaştıktan sonra çocukların başarısıyla sonuçlanmış ve iki arkadaşın dostluğu perçinlenmişti. Defolu Kalpler’de ise durum bambaşka. Oskar’ın birkaç gün için Ricolara konuk oluşunu okuyoruz öncelikle. Birlikte bingo oynamaya da gidiyorlar. Ancak oyun sırasında Oskar’ın fark ettiği küçük bir ayrıntı, çocukların kafasını karıştırıyor. Oskar ödüllendirme sisteminde bir düzenbazlık olduğunu ve bu düzenbazlıkta Rico’nun annesinin de payı olduğunu anlıyor. Bizim küçük dedektifler olayın üstüne gidiyorlar ve arkası geliyor. İz sürme, kuşkular, sorular, yanıtlar…

Andreas Steinhöfel her iki kitapta da olayları Rico’nun ağzından ve tutulan günlükler üzerinden anlattığı için okurla anlatıcı arasında sıcak bir bağ kurmayı başarıyor. Kimi satırlarda bir yetişkin söylemi de var ama tatlı bir sürüklenişin arasında pek de göze batan bir olumsuzluk değil bu. Yazarın asıl özelliği ise günlük ayrıntıları müthiş bir başarıyla olayların içine serpiştirmesi. Zaten akıcı olan anlatımına yer yer eğlenceli yer yer de felsefi öğeler katarak okurun ilgisini canlı tutmak kolay yakalanır bir ustalık değil. Her iki kitapta da asıl olayın gelişimini ve sonucunu merak ederken yan  karakterlerin yardımıyla yaşamın başka katmanlarına da kafa yoruyoruz.

“APROPOS” NE DEMEK?

Yan karakterler deyince çoğunlukla Rico’nun komşularından söz ettiğimizi vurgulamalıyız. Bu kişilerin temel sorunun çözümüne az çok katkıları olsa da onların asıl görevi atmosfer oluşturmak. Ayrıca Steinhöfel’in minik olayları, ana eksendeki gerilime bağlayıp çözmede alkışı hak edecek bir becerisi var. İki çocuğun başından geçen ana olayı basit düğümler ve basit çözümler aracılığıyla anlatmıyor çünkü. Bu da okurun ikna edilmesini kolaylaştırıyor ve yazarın yaratıcılığına saygı duyuyoruz. Rico gibi “özel” bir çocuğa karmaşık gelen sözcüklerin anlamlarını, açıklama pencereleri aracılığıyla vermesi de okuma eylemini renklendiriyor. Kısacası, ilkgençlik edebiyatı açısından buluşulması gereken bir yazarla karşı karşıyayız. Kaldı ki almış olduğu ödüller de bu konuda önemli bir dayanak.

Rico ve Oskar - Defolu Kalpler Andreas Steinhöfel Çeviren: Kazım Özdoğan Tudem Yayınları, 232 sayfa
Rico ve Oskar – Defolu Kalpler Andreas Steinhöfel Çeviren: Kazım Özdoğan Tudem Yayınları, 232 sayfa

 

Show More