Siz yoyo nedir bilir misiniz?

Siz yoyo nedir  bilir misiniz?

Betül DÜNDER

Evet, bu bir yaz hikâyesi. Kitaptaki ana karakterlerden yan karakterlere kadar sıkı bir kurguda bugünün dünyasından, bir kasabadan ses veriyor. Oldukça hacimli olan kitabı her yaştan okurun zevkle okuyacağını söyleyebiliriz.

“Yaz tatili” desem size?.. Ama çocukluk hâlleriyle düşündüğünüz… Yosun kokusu mu duyarsınız, kulağınıza incecik dalgaların kıyıya vuruşu mu gelir, yoksa tırmandığınız erik ağaçları, top koşturduğunuz boş arsalar mı? Neyi anımsamış olursanız olun orada illaki size refakat eden yaz arkadaşları, belki de bir ömür boyu unutamadığınız bir gönül telinin tınısı saklıdır… Birçoğumuzun okulların kapanmasını dört gözle beklediği, heyecanla yola çıktığı ve bir önceki yaz sonunda vedalaştığı arkadaşlarına kavuşmanın sevincini yaşadığı bir dönemi anımsayacak olanlarınız çoktur. Benim çocukluğumda da gidilen yazlıklar vardı. Yaz tatili, babaannem Peri demekti çoğunlukla. Mudanya’dan Erdek’e, Çınarcık’tan Bodrum’a bir yelpaze… Çalışan anne babalar da “tatil” molasıyla yanınıza gelince, gerisi haylazlık ve eğlence. Hanzade Servi’nin kitabının ilk sayfalarında beni o zamanların içine bırakan bir girişle karşılaştığımı baştan söylemeliyim. Yazarın son kitabı YoYo’dan bahsediyorum.

Servi’nin özgeçmişindeki, “Her yaştan ruhlar için yazıyor,” cümlesiyle başlangıç yapanlar, Yo-Yo’nun ve arkadaşlarının hikâyesine kendini kaptırdığında, yazarın bu cümlenin hakkını verdiğini de hissedecektir. Zira 10. bölüme gelene kadar, bu tuhaf kızın peşine sadece bir dedektif dikkatiyle takılmayacaktır okur. Bir “yaz tatili” süresince yaşananlar aslında başından sonuna bir ömür kurgusudur. Servi’nin diyaloglarındaki temiz ifadeler, yan anlatımlardaki –zaman zaman didaktik bir hâl alsa da– sarkmayan, rahatsız etmeyen ayrıntılar kitabın sürükleyici bir atmosferde geçiyor oluşunu tamamlıyor. Üstelik bazı yerlere özenle yerleştirilmiş, gündelik hayatımızın içinde ansızın ortaya çıkması muhtemel “saçmalığa” dakikalarca gülebiliyorsunuz.

Palamutluk kasabası da çok yakın, bildik bir yer. Anne babasının bir birlikte bir ayrı hâllerinden Melis’te biriken “umursamazlık” duygusu; Yarkın’ın bir çocuk oyuncu olarak kişilik bölünmesi; Bora öğretmenin kendi çocukluğundaki travmaları tiyatro ile yok etmeye çalışması; ikisi de tanınmış birer psikiyatrist olan çiftin kendi çocukları olan İlgi’yi ihmalleri ve bir anda ortaya çıkan Yo-Yo… Yaz hikâyeleri çokça işlenmiş bir tema olsa da Hanzade Servi bu konudaki bildik hazır kurgulara yüz vermediği gibi, tuzaklara düşmekten de kendini koruyabilmiş. Oldukça hacimli olan kitabı her yaşta okurun öncelikle okuma zevki alarak bitireceğini; kendini ve bulunduğu çevreyi sorgulayacağı cümlelerle kitaptan ayrılacağını söyleyebiliriz.

Yo-Yo’nun kim olduğuna dair yeterince şüpheci olduğunu düşünebileceğiniz, aynı zamanda hikâyenin anlatıcısı olan Tuman’ın bir “seçilmiş” olduğunu öğrenmek sizi nasıl etkileyecek? Elbette “seçilmiş”in ne olduğunu buraya yazmayacağım sevgili okur. Hatta sana, bir şekilde ezberine aldığın dünya masallarını –Yedi Cüceler’i, Kırmızı Başlıklı Kız’ı, Karınca ve Ağustos Böceği’ni örneğin– nasıl bilirsin, diyeceğim. Müşfik Kenter’in sesinden bir şey dinlemiş misin –hani Orhan Veli şiirlerini nasıl güzel okur– ya da Aziz Nesin’in Şimdiki Çocuklar Harika’sını duymuş musun? Benim bu sorularımı kitapta bir “doğaçlama” edasında kendin bulacaksın zaten. Yazarımız senin farkındalığını, okuma pratiğini, akıl ilkeleriyle düşünme yeteneğini çoğaltmak için kitabına yerleştirmiş masalların sorgulamasını, tiyatronun insanı “baştan yaratan” serüvenini.

Öyleyse en baştan anlaşalım; evet bu bir yaz anısı. Kitaptaki ana karakterlerden yan karakterlere kadar sıkı bir kurguda bugünün dünyasından, bir kasabadan ses veriyor. Çocuk olmakla yetişkin olmak arasındaki çizgiyi çizen tebeşiri bile sorgulamanızı sağlayacak bir kitap. Neye değer veriyorsanız onun değeri kadardır dünyadaki yeriniz ve gönüldeki varlığınız. Biraz da bunun kitabı Yo-Yo. Hepimizin bir hikâyesi var; Leyla Hanım seslenene kadar ne yaşadık ne yaşadık!..