Kedi mi olsam, çiçek mi yoksa?

Ardı arkası kesilmeyen sorular ve uyumak istemeyen çocuklar… Tanıdık gelmiştir. Küçük kahramanımız Nil bir yandan soru sorma egzersizleriyle anne babasının sabrını sınarken, diğer yandan uyumamak için direnişe geçiyor.

Gökçe GÖKÇEER

Özellikle ilk çocukluk (0–6 yaş) döneminde kişilik oluşumu ve gelişiminin temellerinin atıldığı düşünüldüğünde, bu dönemde çocuğun sorduğu sorular kadar, onlara verilen cevapların da önemi ortaya çıkıyor. Seza Kutlar Aksoy’un Nil Soru Soruyor adlı öyküsü buna güzel bir örnek. Nil Soru Soruyor’da kahramanımız Nil, biraz da kıskançlığın etkisiyle sürekli sorular soruyor anne babasına. Babası kediyi sevince kedi, annesi çiçeği koklayınca çiçek olmak istiyor. “Keşke kedi olsaydım,” diyor bir gün babasına. Babası verdiği cevapla aslında Nil’in sürekli yaptığı şeyi, yani soru sorma eylemini pekiştiriyor: “Eğer bir kedi olsaydın hiç soru soramazdın!” Belki de aldığı cevabın etkisiyle daha çok coşan Nil, sonu gelmez sorular sormaya devam ediyor. Neden kanatları yoktur ki sanki? Peki sular nereden gelir? Gökyüzü neden böyle mavidir? Aydede gerçekten yumuşacık mıdır? Ve en sonunda can alıcı soruyu anneye yöneltir: “Neden okula gidiyoruz?” Annesi Nil’e okulda birçok sorunun cevabını bulacağını anlatır güzel güzel. Bazı bilgileri edinmek için okul şarttır. Bir çocuğun ilk öğretmenleri şüphesiz anne babasıdır. Ancak okulda verilen eğitim, bundan çok daha farklı ve hatta fazladır. Şimdi bahsedeceğim soruyu etrafımdaki çocuklardan o kadar sık duyuyorum ki… Hep bir pazarlık hâlindeler.Bugün biraz geç yatsam olur mu?”dan “Bu gece uyumasam n’olur ki?”ye varan sorularla özellikle annelerini ikna etmeye çalışıyorlar. Ancak “uyusunda da büyüsün”ün sıradan bir ninni sözü olmadığının farkında olan anneler, en çok uyurken salgılanan büyüme hormonunun önemini de gayet iyi bildiklerinden uyku düzeninin bozulmasına izin vermeye razı olmuyor. Seza Kutlar Aksoy’un Uyku Ağacı kitabında, birçok çocuk gibi Nil de erkenden yatmaktan şikâyetçi. Bir gece annesinin okuduğu masal eşliğinde uykuya dalan Nil, Uyku Ağacı’yla yolculuğa çıkıyor. Rüyasında uykunun sadece insanlar için değil, doğa için de önemini kavrayan Nil, acaba uyandığı yeni günün akşamında erken yatmamak için yine direnecek midir? Pek sanmam. Kahramanımız Nil’in, meraklı soruları kadar rengârenk düş dünyasından da beslendiği bu iki kitap, hem meraklı hem de düzene ve disipline direnç gösteren çocuklarla doğru iletişim kurabilmek için kaleme alınmış. Uçanbalık Yayınları tarafından yayımlanan kitapların çizimleri ise genç yaşına rağmen birçok çocuk kitabında adını görmeye alıştığımız Serap Deliorman’a ait. 80’li yıllardan bu yana çocuklar için yazdığı sayısız öykü ve romanla, özellikle de okul öncesi çocuk edebiyatında kendine özgü bir tarz ve yer edinen, birçok ödülün sahibi Seza Kutlar Aksoy’un bu büyülü şiir-öykülerini kitaplığınızda mutlaka bulundurun.