İyi Kitap

Çocuk ve Gençlik Kitapları Dergisi

Yaşasın savaş!?

Dişe Diş, “toplumsal ayrımlar nasıl başlar, şiddet çözüm müdür, savaş neye yarar?” gibi derin felsefi ve siyasi konulara giriş yapmaya elverişli bir eser.

Nuray Gönülşen

Rengârenk yamalı fil “Elmer” serisinin yaratıcısı İngiliz yazar-çizer David McKee’nin 1978 tarihli klasiği Tusk Tusk, Dişe Diş adıyla nihayet Türkçede. Dişe Diş’te McKee’nin favori konuları özgün bir ironik dille ve her zamanki gibi sıcacık çizimlerle işlenmiş. Farklılıklar, şiddet, savaş, yıkım, insan doğası gibi ağır konular siyah-beyaz ve gri fillerin hortumlarının kâh yumruk veya top olup hasmının üstüne yağmasıyla, kâh kuşların konmasına, el sallamaya ve tokalaşmaya yarayan birer ele dönüşmesiyle tatlı tatlı ele alınmış.
Tüm canlıları seven ama birbirinden nefret eden siyah ve beyaz filler birbirini öldürmeye karar verince, her iki renkten barış yanlısı filler ormanın derinliklerine kaçar. Savaş yanlısı filler bitmek bilmeyen bir savaşa tutuşur ve nihayet hepsi ölür. Aradan epey zaman geçtikten sonra bir gün ormanın derinliklerinden gri filler çıkagelir. Sonrasında tüm filler barış içinde diğer canlılarla birlikte yaşamaya başlar.
McKee’nin eseri günümüz çocuk literatüründe yaygınlaşmış olan “farklılıklarla bir arada yaşama” mesajını, ‘70’li yılların genel atmosferinden olsa gerek, pek öyle steril bir hafiflikte vermeyi seçmemiş. Temel mesaj yine döneme uygun şekilde haklı bir “savaşma seviş!” çağrısı içerse de kitaba tatlılık, metne de gerçeklik katan esas unsur tutturulan ironik anlatım olmuş. Kitabın başında, daha sunuş çiziminde “Yaşasın farklılıklar!” sloganı atılırken, altındaki çizimde siyah ve beyaz filin birbirini yumrukladığı görülüyor. Hikâyenin sonunda fillerin barış içinde yaşadığı söylendikten sonra, yazar dayanamayıp “gerçi bu aralar küçük kulaklı fillerin büyük kulaklı fillere biraz tuhaf bakmaya başladığını” da itiraf ediyor. Ve fakat sonuç resminde yine gri fillerin hortumlarıyla tokalaştığı gösterilerek çocuklara mutlu, bize de umutlu bir final armağan ediliyor.
Dişe Diş özellikle ilkokul öğretmenlerinin sınıfta tartışma açarak işleyebileceği “toplumsal ayrımlar nasıl başlar, şiddet çözüm müdür, savaş neye yarar?” gibi derin felsefi ve siyasi konulara giriş yapmaya elverişli bir eser. Çocuk ölümlerinin yaşanmadığı, savaşın hangi adla olursa olsun kutsanmadığı bir dünya umuduyla, çocukları bu renkli resimli kitapla buluşturabilirsiniz.

 

 

 

Dişe Diş
David McKee
Türkçeleştiren: Ümit Mutlu
Uçanbalık, 32 sayfa
Show More