Sen de Gülümse’nin amacı çizim dersleri vermekten ziyade, çizgilerle hikâyelerin nasıl anlatıldığını ve bunların nasıl bir araya getirildiğini göstermek.
Yazan: Sanem Erdem
Ressamların, çocukluklarını ve hayal güçlerini büyüdüklerinde de kaybetmeyen insanlar olduğunu okumuştum bir yerlerde. Sanatla uğraşan ve hayatlarını bu şekilde sürdürmeye çalışanlar, toplumun sınırlayıcı beklentilerine aldırmadan oyuna devam eden çocuklara benziyorlar sahiden de. Hayal gücünün, sanatın, edebiyatın sağaltıcı bir yanı var; yazarların “yazmasaydım delirirdim” demelerinin sebebi bu olmalı.
Raina Telgemeier de zor bir çocukluk geçirirken, sanata sığınıp hayal gücünü ve yeteneklerini yetişkinliğe taşımayı başarmış biri; çizgi roman alanında en büyük ödül olan Eisner Ödülü başta olmak üzere, birçok ödüle değer görülmüş bir yazar-çizer. Ülkemizde de -yine Desen Yayınları tarafından- yayımlanan grafik romanları Gülümse, Hayaletler, Kardeşim ve Ben ile çok satanlar listelerine giren ve büyük beğeniyle karşılanan Amerikalı yazar, Türkçede yayımlanan son kitabı Sen de Gülümse’de eserlerinin yaratım sürecini gözler önüne seriyor. Böylece kendi hikâyelerini anlatmak isteyen çocuklara yol gösteriyor.
Bir kaza sonucu ön iki dişini kırmasının ardından, yıllarca gördüğü tedaviyi ve onunla dalga geçen arkadaşları yüzünden çektiği sıkıntıları hikâyeye dönüştürmenin kendisine terapi gibi geldiğini söyleyen Telgemeier, bu süreci anlattığı Gülümse kitabından örneklerle başlıyor kılavuzuna. Fikir üretme ve eskiz çalışma sürecinden başlayıp, bunları kağıtlara ve bilgisayara nasıl aktardığını anlatırken, kullandığı malzemelere ve teknik detaylara da yer veriyor. Çizimlerinden, kitaplarından örneklerle ve fotoğraflarla bir çizgi romanın nasıl ortaya çıktığını gösterdikten sonra, okurlara da sorular yöneltiyor. Gündelik hayat, zevkler, yetenekler, anılar gibi kişisel detaylara dair bu sorular, okuru kendi hikâyelerini bulması için teşvik ediyor.
Çizgi roman çizmek sabır ve bol pratik gerektirdiği için, ilk olarak bir karakterin nasıl çizildiğine dair kolay adımlara yer veriliyor. Yüz ifadeleri, çevre gibi detayların çizimine dair bu gibi tüyolar ve örnekleri, okurun da kendini denemesi için boş bırakılan sayfalar ve çerçeveler izliyor. Ancak sayfaların ve ileride yer verilen çizgi roman karelerinin boyutları, yazarın önerdiği çizimleri yapmak için küçük. Yazarın ilham vermek için çocukluk fotoğraflarını paylaşmasının ardından okura da kendi fotoğraflarını yapıştırması için de boş alanlar verilmiş. Öte yandan bence, bu tür alıştırmalar için kitap sayfalarını kullanmak yerine, resim malzemelerini hazırda bulundurmak daha pratik ve rahat bir çözüm olacaktır.
İlerleyen bölümlerde yazar, yine otobiyografik özellikler taşıyan Kardeşim ve Ben kitabından alıntılarla aileyle çıkılan yolculuklardan ve -Türkçede henüz yayımlanmamış- Drama kitabında yer bulan okul yaşamından esinlenen hikâyeleri ele alırken; Hayaletler romanı aracılığıyla da kurmaca hikâyelerin yaratılmasıyla ilgili tavsiyelerde bulunup örnekler veriyor. Her bölümde, okurun kendi deneyimlerinden bir hikâye çıkarmasına ya da gerçek yaşamdan ilham alarak yaratıcı kurgular oluşturmasına yardımcı olacak sorular, listeler ve öneriler mevcut.
Sen de Gülümse’nin amacı çizim dersleri vermekten ziyade, çizgilerle hikâyelerin nasıl anlatıldığını ve bunların nasıl bir araya getirildiğini göstermek. Yazılı ve görsel dilinin basit olması, kitabı genç okurlar için kolay anlaşılır kılıyor. Yazarın diğer kitaplarındaki karakterlerin yer verildiği kapağı, hâlihazırdaki okurlarının ilgisini hemen çekecektir. Çizgi roman yaratmak, çizgilerle hikâye anlatmayı öğrenmek isteyen, hatta sadece çizgi romanları okumayı seven çocuklar için giriş seviyesinde bilgi veren bir kitap Sen de Gülümse.
Raina Telgemeier
Türkçeleştiren: Mert Batırbaygil
Desen Yayınları, 136 sayfa
