İyi Kitap

Çocuk ve Gençlik Kitapları Dergisi

Cesur ol kendin ol

Çocuklara arka arkaya öğütlerin sıralandığı, bir öykü akışının olmadığı, her resmin birbirinden bağımsız ele alındığı, bütünlük duygusu zayıf bir kitap söz konusu…

Yazan: M. Banu Aksoy

Mutlu bir yaşam sürmek sanıyorum tarihin her çağında insanlığın peşine düştüğü bir amaç olmuş. Şairler, felsefeciler; dini ve ruhani öğretilerde mutluluğa ve daha iyi bir hayata dair öğütlerde bulunmuş. Mutlu yaşamın sırrı günümüzde kişisel gelişim kitaplarında, yaşam koçlarının sözlerinde, yüzlerce yıllık zen felsefesinin şimdinin modasıyla “mindfulness” adı altında pazarlandığı kurslarda aranıyor. İç huzuru için, öfke kontrolü için, başkalarıyla uyum içinde yaşamak için, yalınlaşmak için vb. kişisel olarak gelişmeye çalışıyoruz. Cesur Ol Kendin Ol da bu kişisel gelişim furyasının çocuk ayağında yer alan bir resimli kitap. Amacı çocukları pek çok eylem için cesaretlendirmek.

Ne var ki ben kitabı evirip çevirip işin içinden çıkamadım. Toplamda çocuklara arka arkaya öğütlerin sıralandığı, bir öykü akışının olmadığı, her resmin birbirinden bağımsız ele alındığı, bütünlük duygusu zayıf bir kitap söz konusu. Buna ek olarak ne illüstrasyonları ne de grafik tasarımı göz dolduruyor. Metnin zayıflığı ise okurken beni en çok rahatsız eden kısım oldu. Bu rahatsızlık o kadar kıvrandırdı ki beni, biraz araştırıp kitabın özgün metnine ulaştım. İşte o zaman işler değişti. Kitap, aslında yazarı Lorna Gutierez’in yazdığı “Dare to” adlı şiirin her dizesinin birer resim olarak çizilmesiyle oluşmuş. Özgün eserde metnin belli bir ritmi, okunurken kulağa hoş gelen bir tınısı var. Oysa kitabın dilimize çevrilmiş hâlinde bu ritim kaybolup gitmiş. Yetmezmiş gibi özgün metinden bağımsız yorumlar -mesela aralara sürekli giren “korkma” ifadesi- eklenmiş. Özgün metinde her dizede tekrarlanan ve dilimize en basit hâliyle “Cesaret etmek, cüret etmek” olarak çevrilebilecek “Dare to…” kalıbı çeviride sık sık bu “korkma”lara dönüşmüş. Böylece yazarın okuru yeni eylemlere teşvik edip cesaretlendirdiği kısımlar çeviride aslında korkulabilecek durumlara dönüşüp anlam kaybına uğramış. Gutierez’in“Dare to sing…” derken çocuklara özgürce, içlerinden geldiği gibi şarkı söyleyebilmelerini öğütlediğini düşünüyorum. Oysa çeviride bu “Şarkı söylemekten utanma” şeklini aldığında bu eylemde alttan altta utanılacak bir yan olduğu anlamı da çıkıyor.

Özetle, orijinal hâlinde de çok güçlü bir kitap olmayan Cesur Ol Kendin Ol çevirinin ve yetersiz editoryal çalışmanın kurbanı olmuş.

Cesur Ol Kendin Ol Lorna Gutierrez Resimleyen: Polly Noakes Türkçeleştiren: Alis Bedikyan Arden Yayıncılık, 32 sayfa

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Show More