İyi Kitap

Çocuk ve Gençlik Kitapları Dergisi

Köklerimiz: Orman

“Doğayla savaş hâlindeyiz. Eğer kazanırsak, kaybedeceğiz!” –Hubert Reeves

Yazan: Olcay Mağden Ünal

Hubert Reeves, Kanadalı bir astrofizikçi. NASA’da bilimsel danışmanlık ve Avrupa’nın en büyük araştırma merkezi Centre National de la Recherche Scientifique (Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi) yöneticiliği eteğindeki taşlardan sadece birkaçı. Bilimin, laboratuvarların duvarları arasına sıkışıp kalmasının önüne geçip popülerleşmesine ön ayak olan bir doğasever. Yetişkinler için yazdığı kitaplardan da tanıdığımız Reeves, bu kez çocuklarla bir gezintiye çıkıyor.

“Hubert Reeves Anlatıyor” serisinin Türkçe yayımlanan ikinci bölümü Orman, bizleri Fransa, Belçika, Lüksemburg ve hatta Almanya’ya kadar uzanan Arden Ormanları’nda keşif yapmaya çağırıyor. Daniel Casanave’ın Fransa- Belçika ekolü çizimleriyle çizgi romanlaşan
kitap, bizlere ormanların ve ağaçların bilmediğimiz özelliklerini sıralıyor. İşe öncelikle ormanda, toprağın üstünde, dört katman olduğu bilgisiyle başlıyor. Ve bu dört katmanın birbirinden çok farklı özelliklere sahip olduğundan, her seviyede yaşayan farklı canlılar bulunduğundan bahsediyor. Daha sonra sıra yerin altına, köklere ve mantarlarla ağaçlar arasında kurulmuş bir ortak yaşam ağına geliyor: Mantarlar, ağaçların ürettikleri besinlerden faydalanırken ağaçlara ve bitkilere mineral taşıyor ve işte aralarındaki ortaklık da böylece kuruluyor.

Sabahın erken saatlerinde başlayıp güneşin batışına az kala biten bu samimi seyahat, okuru da yanına katıyor. Böylece ormanda bazen kıyasıya bir rekabetin bazen de sonsuz bir merhametin varlığını bizler de görüyoruz. Bazı ağaçların güneşten ya da toprağın sunduğu bereketten daha fazla faydalanmak için diğer ağaçlarla çekişip durduğunu veya kimi ağacın kendinden küçüklere yine toprak altındaki mantarlar yardımıyla faydalı besinler göndererek büyümelerine yardımcı olduğunu ve ormandaki bu “İnternet ağı” ile fosfor, azot, su, şeker gibi birçok maddenin yer değiştirdiğini de… Toprağın üstündeyse daha çok rüzgâra ihtiyaç duyulduğunu gözlemliyoruz. Reeves’in ışığında bazı ağaçların kendilerini hayvanlara karşı korumak için çeşitli maddeler salgıladığını ve rüzgârın da bunu diğer ağaçlara ulaştırdığını, böylece ormanın alarma geçtiğini öğreniyoruz.

Orman: Hubert Reeves Anlatıyor
Hubert Reeves – Nelly Boutinot
Resimleyen: Daniel Casanave
Türkçeleştiren: Ayşe Güren
Kuraldışı Çocuk Yayınları, 64 sayfa

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Show More