İyi Kitap

Çocuk ve Gençlik Kitapları Dergisi

Tarih sonsuz bir tekerrürden ibaret

“Çekçek Çocuk” serisinin ilk kitabının eğlenceli bir okuma deneyimi sunmak dışında bir meziyetinin olduğunu söyleyemeyeceğim ne yazık ki…

Yazan: Olcay Mağden Ünal

Herhangi bir şey tutup ilgi gördü mü onun yetmiş beş milyar farklı versiyonunu üretme hastalığı ne yazık ki sadece bize özgü değil, global bir “fenomen”! Sırf bu illet yüzünden bir dönem büyücülük, başkası vampir, bir öteki de aynısının lacivertinin kırk sekiz tonu konulu kitaplara boğulduk, nefes alamadık. Yetmedi bir wattpad çılgınlığı dünyayı kasıp kavurdu, zincire dizilmiş mağazaların raflarından amatör yazarların kitaplarının biri indi biri çıktı, e biz tabii kasırgayı kuyruğundan yakaladık; el âlem gömüp duasını okumuşken bizim kocaman kocaman sermayeli yayınevlerimiz wattpad kitabı basmaktan helak oldu. İşte Saftirik Greg de bu türden bir seriydi; eğlenceliydi, kolay okunuyordu, içinde okuma zevkini ikiye katlayan çizimleri vardı. Beğenildi, seri birçok kitaba ulaştı, filmi çekildi, peki sonra ne oldu? Tabii ki türevleri yazıldı. Elimizdeki Çekçek Çocuk ve Zaman Kapsülü de işte bu türevlerden biri. Çok şaşırtıcı(!) bir detay daha: 2013’te yayımlanan ilk kitabın ardından bir yıl sonra ikinci bir “Çekçek Çocuk” kitabı daha yazılmış, yani nur topu gibi bir seri daha çıkmış ortaya.

Kitabın kahramanı Hal Rifkind, tarih dersinden nefret ediyordur ve şimdi bütün bir sene boyunca, öğretmeni Bay Tupkin’in verdiği ödevi yapmak zorundadır: Yüzlerce yıl sonraki gelecekte yaşayan birine mektup yazarak bir günlük tutmak ve bu günlüğü de yıl sonunda bir zaman kapsülünün içine koyarak gömmek. Oysa iki küçük kardeşiyle aynı odayı paylaşan Hal’in yapmaktan en çok keyif aldığı şey, en yakın arkadaşı Arnie’yle bilgisayar oyunu oynamaktır. Ancak işi eski şeyleri tamir etmek olan babası ve dünyayı kirletmemek için tek bir yeni şey dahi almayan, katı vejetaryen annesine göre tarih, Hal’in mutlaka ilgilenmesi gereken bir konudur, çünkü “tarih demek kim olduğumuzu ve neden var olduğumuzu bilmek demektir.” Okulda zaten kendinden iri birçok çocukla başı beladayken bir de babasının ağır kitaplar taşımasın diye bulduğu yöntem yüzünden perişan olur. Artık okula komşularının eski alışveriş arabasıyla gidecektir, böylece lakabı birkaç saat içinde oturur: Çekçek Çocuk. Bitmeyen tarih derdi, iki zırıltılı bebekle paylaştığı oda, bilgisayar oyununda geçemediği bölüm yetmiyormuş gibi şimdi bir de başına okul balosu belası çıkmıştır. Baloya gitmek aklının ucundan bile geçmezken herkes, özellikle de annesi, onun kiminle gideceği üzerine bile hesaplar yapmaktadır. Üstelik bununla da kalmaz: en yakın arkadaşı Arnie’nin, Hal’in başına bela olmaktan başka işe yaramayan Ryan’la gizli gizli bir işler çevirdiğini fark eder. Tüm dünya başına yıkılmışken bunları anlatabileceği tek kişi gelecekteki tanımadığı “sevgili uzaylı kişi, muhtemel android, robottur.”

“Çekçek Çocuk” serisinin ilk kitabının eğlenceli bir okuma deneyimi sunmak dışında bir meziyetinin olduğunu söyleyemeyeceğim ne yazık ki. İçinde hem fotoğraf hem çizim hem de zaman çizelgeleri bulunuyor. Zaman çizelgeleri bir nebze daha iyi dursa da özellikle fotoğraflar hiç hoşuma gitmedi, çoğu baskıdan çok da iyi gözükmüyor hâliyle. Özellikle önünde Saftirik Greg gibi bir kılavuz varken aralara gelişigüzel ve sanki hiçbir hesap yapılmadan serpiştirilmiş gibi duran görüntüler epey vasat. Bunun dışında, evet Hal komik bir çocuk, evet ailesi de öyle ve yıl boyu yaşadıkları da ancak alametifarikası nedir denecek olursa, ben buna verebilecek bir cevap bulamadım. Genel olarak kurguda da birbiri ardına sıralanan ve nihayete eren bir hikâye eksikliği var. Hal çalakalem bir şeyler anlatıyor, biraz lakabından, biraz tarihle olan sıkıntısından, azıcık balodan bahsediyor ancak ortada sıfırdan başlayan, doruğa çıkan ve ardından son bulan bir çatışma yer almıyor ya da tüm bu karmaşanın içinde kendini belli edemiyor. Yine de okumayı sevmeyen çocuklar için alternatif bir kitap olabilir, en nihayetinde hızla ve kolayca okunup bitirilebiliyor. Türkçesiyle ilgili olarak da söyleyebileceğim, çevirinin biraz toparlanmaya ihtiyaç duyduğu, yani aslında redaksiyonunun iyileştirilebileceği. Yine de genel olarak kitabın kendi eksilerini geride bırakacak kadar göze çarpan, çok büyük bir yerelleştirme sorunu gözükmüyor.

 

 

 

Çekçek Çocuk ve Zaman Kapsülü
L. A. Campbell
Türkçeleştiren: Gonca Çetin
Epsilon Yayınları, 152 sayfa
Show More