İyi Kitap

Çocuk ve Gençlik Kitapları Dergisi

İlk kahkahayı, ismi komik olmayan atsın!

Anlatılan bizim hikâyemiz, haydi gülelim!

Yazan: Adnan Saracoğlu

İsim vermek, isim almak, isim koymak, isim annesi-babası olmak, ismini hak etmek, ismiyle müsemma olmak… Yerine göre, onomastik bir şölenle ya da hükmetmenin acı gücüyle karşı karşıya olabiliriz. Kendi aralarında “farklılık” işini nasıl çözdüklerini ve bireyselliği nasıl yorumladıklarını bilmediğimiz hayvanlara isim veren, kibirleriyle yine insanlar olmuş. Yaygın oldukları ve tanındıkları yere göre, aynı kuşa Hindistan’ın ya da Türkiye’nin adı konmuş. Bir köpeğe renginden dolayı bir ulusun adı verilmiş. Hepsi birbirinden güzel hayvanlara bakar körlükle yakıştırılan “çirkin” isimler, komikliğiyle nam salmış Kes Gray’in, elbette dikkatini çekmiş.

“Gerçekten daha hayali bir şey yoktur,” sözünü doğrulamak istercesine, saçma isimli hayvanların -muhtemelen çektikleri sıkıntılar sonrasında- adlarını değiştirmek üzere, soluğu aldıkları Komik Hayvan İsimleri Bakanlığı’nda geçiyor olaylar ve “saçma” ismini duyduğumuz her hayvana, saçmadaşlarının kahkahayla karşılık vermesiyle devam ediyor. (Bu noktada, kitabın İngilizce orijinalinde, bakanlık isminin “Ministry of Silly Animal Names” olduğunu ve çeviride “komik” yerine “saçma” tercihinin daha yerinde olacağını düşündüğümü de belirtmeliyim.)

Pembe Peri Armadillo mu yoksa Püsküllü Halı Köpekbalığı mı daha saçma? Mavi Ayaklı Sümsük Kuşu’na mı, yoksa Zombi Kurdu’na mı hunharca gülmeliyiz sorularıyla uğraşıyor aklı kıt kalabalıklar. Oysa özgünlükte, komiklikte, saçmalıkta denkler ve birbirlerine değil, hep birlikte gülmeli; birbirlerine düşmek yerine birlik olmalı ve isim verenlerden birlikte kurtulmalılar.

Yazar için böylesi bir doğruculuk söz konusu değil. O, gerçeğe sinen, saçmaya konan komiğin altını çiziyor. Kahkaha tufanını büyütmek için, ismi kahkahanın kendisi olan “Aha Ha Yabanarısı”nı sahneye çıkarıyor. “İsmimi mi söylüyorsunuz yoksa üstüme mi gülüyorsunuz?” ikilemini kitabına baş tacı ediyor.

Metnin önemli bir kısmını özel isimler oluşturduğundan çevirene büyük iş düşüyor. Çevirmenin kitabın adına ilişmesi (üstelik metinde kendisi de kullanmışken) gereksiz; öte yandan içerideki isimleri söyleyişi akla ve kulağa uygun. Veda esprisi de kıvamında patlıyor.

Çizer Nikki Dyson’un karikatürize hayvan portreleri, aslına uygun kullandığı renk ve desenleri, leitmotife dönüştürdüğü büyüteç esprisi yerli yerinde. Son sayfalardaki bilimsel kimlik kartları ise okur çocuğun ufkunu zenginleştirecek güzellikte.

 

 

 

Komik Hayvan İsimleri Bakanlığı
Kes Gray
Resimleyen: Nikki Dyson
Türkçeleştiren: Canan Bolel
Domingo Yayınları, 32 sayfa
Show More