Yaşadığımız dünyayı tanımak için…

Yaşadığımız dünyayı tanımak için…

G. Mine OLGUN

Coğrafya Atölyesi serisi, coğrafyanın temel kavram ve yöntemlerini sade bir dille anlatarak çocukların yaşadıkları dünya hakkındaki algılarını geliştirmeyi amaçlıyor. Renkli çizimlerden oluşan iki kitapta, coğrafyanın insan yaşamı üzerindeki etkileri pratik deneylerle anlatılıyor.

İletişim Yayınları’nın güncelliğiyle öne çıkan Popüler Bilim Kitapları dizisine, bu yakınlarda iki kitaptan oluşan Coğrafya Atölyesi serisi eklendi. İlkokul çocuklarına hitap eden seride, Türk eğitim müfredatı içinde yer alan temel coğrafya kavram ve yöntemlerine yer veriliyor. Bilindiği gibi coğrafya bilimi, yeryüzünü, yeryüzünde gerçekleşen tüm değişimleri, insanlar da dâhil olmak üzere ele alır.

Coğrafya, çok geniş ve aynı zamanda diğer bilimlerden de beslenen bir disiplin. Yeryüzü şekillerinin zaman içinde sel ve deprem gibi doğal olaylar ya da insan etkinlikleriyle nasıl değişebileceğinden tutun, hayvanların hem karada hem de denizde çevreleriyle uyum içinde nasıl yaşadıklarına, hatta kirliliğin bir ekosistem üzerindeki etkilerine kadar geniş bir yelpaze içinde kendine yön belirlemeye çalışır. Bu nedenle, coğrafya bilimini çocuklarla tanıştırmayı amaçlayan bir giriş kitabının her şeyden önce üzerinde
duracağı alanları doğru bir şekilde belirlemesi gerekir. Coğrafya Atölyesi serisi konu seçimiyle, bilgi yüklemesi yapmak yerine yöntem sunan tutumuyla öne çıkıyor.

Serinin birinci kitabı olan Haritalar ve Krokiler, Dağlar ve Dünyamız, Akarsular ve Denizler içerdiği pratik deney ve etkinliklerle doğal dünyayı anlamak için eğlendirici ve bilgilendirici bir kaynak. Çocukları, öncelikle en temel coğrafi bilgi olarak nitelenebilecek harita ve kroki kavramlarıyla tanıştırıp, kendi bulundukları yerin ve başka yerlerin konumunu belirleyebilmelerini, harita okuyabilmelerini sağlıyor. Bu kitapla çocuklar, yaşadıkları sokağın ölçekli bir modelini yapmayı öğrenebilirler; yeryüzü şekillerinin oluşumu hakkında bilgi edinebilirler. Deney ve etkinlikleri takip ederek kendi su değirmenlerini ya da akarsu vadisi modellerini yapabilirler.

Serinin ikinci kitabı Ekosistemler, İnsanlar ve Yerler, Gıda ve Tarım’daki
deney ve etkinliklerle, kartlı ekosistem oyununu oynayabilir, minik bir yağmur ormanı yapabilir ve bir besin ağı modeli oluşturabilirler. Yeni nesillerin ekosistemler hakkındaki bilgisinin artması, doğal yaşamın devamı ve gelişimi için daha duyarlı davranmalarını sağlayabilir. İklim değişikliği, küresel ısınma gibi kavramlar, insanlığın ve dünyanın geleceğini tehdit etmesi açısından günümüzde en çok konuşulan konular.

DENEYLERLE COĞRAFYA
Coğrafya Atölyesi serisi kitapları, aynı zamanda çocuklara çevre ve doğal yaşam bilinci kazandırmak açısından önemli bir rol üstleniyor. Ekosistemler, İnsanlar ve Yerler, Gıda ve Tarım, insanların neden yaşamak için belirli yerleri diğerlerine tercih ettiğini ve yaşadığımız yerlerin yaşam biçimlerini nasıl etkilediğini ortaya koyması açısından da önemli. Aynı zamanda coğrafyanın gıda ve tarım ile olan ilgisi çocukların bilgisine sunuluyor. Çocuklar gıdaların nereden geldiğini öğrenebilir, tarım yöntemleri hakkında fikir edinebilir; deney ve etkinlikleri uygulayarak, kendi teraslı yamaçlarını oluşturabilir, ‘çiftçilik dominosu’ oynayabilir ve muzların olgunlaşırken birbirlerine nasıl yardım ettikleriyle ilgili bir deney yapabilirler. Yeryüzünde neler olmuyor ki? Olup biten her şey de, meraklı insanoğlunun anlamlandırma ve bir sistem içine oturtma çabalarıyla birikim haline gelip kuşaktan kuşağa aktarılıyor. Ancak bu bilgi aktarımı
sırasında, belki bilginin hazır olması sebebiyle, işin idrak kısmı biraz ihmal ediliyor.

Popüler Bilim Kitapları serisinden yayımlanan kitapların amacı tam da bu: Yeryüzü üzerindeki deneyimlerinin çok başında olan, daha da önemlisi şehirlerde, doğanın işleyişinden kopuk ortamlarda büyüyen çocuklara tüm bu değişimlerin nasıl gerçekleşmekte olduğunu anlatmak. Deneylerle ve hatta kendi elleriyle yapacakları maketlerle bunu kendi kendine anlamalarına fırsat vermek. Çünkü hiçbir bilgi görerek, dokunarak, hissederek elde edilenden daha değerli ve kalıcı değildir.