İyi Kitap

Çocuk ve Gençlik Kitapları Dergisi

Önceden belirlenmişliğe karşı özgür irade

Önceden belirlenmişliğe karşı özgür irade

G. Mine OLGUN

Arka kapağındaki “Dikkat! Karanlık bastıktan sonra okunmamalı!” uyarısına rağmen, tüm dünyada ilgiyle izlenen korku serisi Wardstone Günlükleri’nin üçüncü kitabı Hayaletin Sırrı da raflardaki yerini aldı. Joseph Delaney’den, geçmişin sırlarını açığa çıkaran çağdaş bir hortlak hikâyesi yorumu..

İngiltere’nin korku hikâyeleriyle meşhur Lancashire şehrinde büyüyen Joseph Delaney’nin, çocukluğunda sıkça gördüğü bir kâbustan yola çıkarak yarattığı Wardstone Günlükleri serisi, İngiltere kaynaklı hortlak hikâyelerine yeni bir yorum getiriyor. Fantastik edebiyata da merak duyan yazar, serinin ilk müsveddesini bir halk hikâyesinden yola çıkarak yazmış ve bu iki türü harmanlayarak serinin alt yapısını oluşturmuş. Yazar, bölgede sıkça anlatılan hayalet söylencelerinden ilham alıyor.

Hayalet, insanları ruhlar, hortlaklar ve cadılardan, dolayısıyla onlardan gelecek tehlikelerden koruyan, aslında birçok kültürde karşılaşabileceğimiz bir karakter. Bu tarz gizil müesseseler biraz da el verme yöntemiyle devamını sağladığından, yaşlanmakta olan hayalete, özel yetenekleri olduğuna inanılan Thomas Ward çırak olarak veriliyor. Küçük çırak başına gelenleri, yani Wardstone Günlükleri’ni yazmaya başlıyor.

ESİNİ İNGİLİZ FOLKLORU
Serinin birinci kitabı olan Hayaletin Çırağı’nda Tom, ruh çıkarmayı, cadıları kontrol altında tutmayı ve hortlakları yakalamayı öğrenirken başına gelen korkunç şeyleri anlatıyor. Aynı zamanda hayalet ile arasında kurulan sıkı dostluk bağından da bahsediyor. Bu mesleğin bedeli olan yalnızlıktan da…

Wardstone Günlükleri, okuyucuya sadece korku değil; büyümek, dostluk, güven, yalnızlık gibi duygusal ve kavramsal sorgulamalar da vaad ediyor. Sihirden çok; sağduyu, cesaret, zekâ ve deneyimin öneminin altını çiziyor ve özgür iradenin üzerinde duruyor. Bu tarz kitaplarda izlenen genel tutumun aksine, kitapta kendini dayatan bir kehanet yok.

Serinin yazarı Joseph Delaney de seriyi şu şekilde anlatıyor: “Bu serinin ana temasını, önceden belirlenmişliğe karşı özgür irade oluşturuyor. Bazı cadılar geleceği görebileceklerini düşünüyorlar. Ama hayalet geleceği görmüyor. Hayalet, yaptığı seçimlerle olayların akışını değiştirebileceğine inanıyor.”

Yazarın amacına ulaşmış olduğu söylenebilir. Serinin bütününde, hayalet, acımasız ve sert mizacına rağmen, özünde adil ve dürüst özellikler taşıyan bilge bir karakter olarak karşımıza çıkıyor.

GEÇMİŞİN GÖLGESİ
Hikâyeye dönersek, Tom, kasabada kendisine yardım eden sivri burunlu ayakkabılı Alice’le tanışana kadar, eğitimi sırasında her şey yolunda gidiyor. Alice küçük bir cadı ve hayalet tarafından bir kuyuya hapsedilmiş teyzesi Malkin Ana’yı kurtarmak için Tom’u oyuna getiriyor. Tom ise yaptığı hatayı tek başına düzeltmek sorunda kalıyor. Gerisi macera tabii.

Serinin ikinci kitabı Hayaletin Laneti’nde, hayalet ve çırağı yarım kalmış bir işi tamamlamak üzere, yani katedraldeki yeraltı mezarlarında yatan ve hayaletin o güne kadar yenemediği bir yaratığı alt etmek üzere. Priestown’a gidiyorlar.

Daha önceki iki kitapta olduğu gibi günlüklerin üçüncü kitabı Hayaletin Sırrı’nda da yazar, puslu ve korkutucu kuzey atmosferi içinde İngiliz folklorundan esinlenen hikâyeler anlatmaya devam ediyor. Tom ve ustası Anglezarke’ta bulunan kış evine taşınıyorlar. Tom bu evin korkutucu ve tehlikelerle dolu olduğunu duymuş olsa da hiçbir şey onun başına geleceklere tam anlamıyla hazır olmasını sağlayamıyor… Hem bu ev hem de genel olarak Anglezarke fundalığı, hayaletin gençliğine ait sırlarla dolu ve bu sırlar gün ışığına çıkmak üzere.

Tom, kötü niyetli cadıları karanlık çukura hapseden ustasının Anglezarke’taki evinde bir kadının yaşadığını fark ediyor. Bu gizemli kadın kim olabilir sorusunun cevabı önemli, ancak kitabın adında bahsedilen sır bununla kalmayacağa benziyor.

Havanın gitgide soğuduğu ve karanlığın çöktüğü bir anda hayalet, istenmeyen bir ziyaretçiyle karşılaşıyor. Tom ise bu yabancının varlığının, ustasını neden bu kadar endişelendirdiğine bir anlam veremiyor. Bu yabancı, hayaletin geçmişinden bir düşmanı mı? Hayaletin geçmişi onun peşine düşmüş olabilir mi? Bu yaşlı bilge adamın geçmişi ne tür sırlara gebe? Ustasının tüm dünyadan saklamaya çalıştığı sırlar sonunda ortaya çıkınca Tom’un başı nasıl bir belaya girecek?

Serinin üçüncü kitabı olan Hayaletin Sırrı, hayaletin geçmişi ve karakteri hakkında birçok sırrı ortaya koyarak onu daha yakından tanımamızı sağlıyor. Aynı zamanda hikâyeleri Tom’un ağzından dinlediğimiz için onun büyüme ve olgunlaşma serüvenine de şahit oluyoruz. Kitabın sonunda Tom hayaletle birlikte uzun ve zorlu bir yılı tamamlıyor.

Merak edenlere cevap olarak, Tom’un hayattaki en yakın arkadaşı Alice bu kitabın kurgusu içinde de etkin bir şekilde yerini alıyor. Ayrıca kitaptaki, Tom’un ailesi cephesindeki diğer gelişmeler, serinin daha sonraki kitaplarında gerçeleşecek olaylar için zemin oluşturacağa benziyor.

Akıllara soğuk ve korkutucu Kuzey havasını getirse de, Wardstone Günlükleri okuyucuyu gereğinden fazla yabancılaştırmadan bu atmosferin içine çekiyor. Serinin her kitabında korkunun ve gizemin dozu artıyor. Ve akıllarda daha sonraki kitaplarda çözülmesini umduğunuz yeni soru işaretleri beliriyor.

Serinin yakında yayımlanacak olan dördüncü kitabında ise Tom ve hayalet, Pendle’ı düşünmek bile istemeyecekleri bir tehlikeden korumak için hazırlanıyorlar. Çünkü Pendle’da cadılar artıyor ve en güçlü üç cadı topluluğunun tahmin bile edilemeyecek bir şeytan yaratmak için birleşeceği dedikoduları yayılıyor etrafa. Pendle’a gitmeden önce hayalet, Tom’a eve gitmesini ve annesi tarafından Tom’a bırakılan sandıkları almasını söylüyor. Peki, bu sandıkların içinde ne gibi aile sırları var? Bu sandıklar, onlara Pendle için gerekli yardımı mı sağlayacak, yoksa Tom’un ailesi için daha büyük tehlikeler mi oluşturacak?

Dördüncü kitap yayınlanana kadar bu soruların yanıtlarını öğrenmeyi merakla bekleyeceğiz anlaşılan.

Hayaletin Sırrı
Joseph Delaney
Çeviren: Kerem Işık
Tudem Yayınları / 328 sayfa
Hayaletin Laneti
Joseph Delaney
Çeviren: Kerem Işık
Tudem Yayınları / 320 sayfa
Hayaletin Çırağı
Joseph Delaney
Çeviren: Ceren Aral
Tudem Yayınları / 232 sayfa
Show More