İyi Kitap

Çocuk ve Gençlik Kitapları Dergisi

Ya hep beraber ya hiçbirimiz

Ya hep beraber ya hiçbirimiz

Sedef PEKİN

İki güzel kitap okudum, o kadar iyi geldi ki bana! “Ya hep beraber ya hiçbirimiz,” diyen genç fareler ve yok sayılmalarına rağmen “Ben buradayım,” diye direnen tavşanlar, seviyorum sizi!

Tavşanlarla Ariel Dorfman’ın Sivri Kulaklıların Başkaldırısı’nda, farelerle Erol Toy’un Fareler Cumhuriyeti’nde tanıştım. Gelin sizi de tanıştırayım.

Sivri Kulaklıların Başkaldırısı, kurtların tavşan ülkesini istilası ile başlıyor. Sürü liderinin yaptığı ilk şey krallığını ilan etmek ve tavşanların artık var olmadığını duyurmaktır. Hatta tavşan demeyi dahi yasaklar. Kitaplarda “ponpon kuyruklular”ın adının geçtiği her yeri bizzat karalar, resimlerini yırtar. Fakat gerçeği gizlemek zannettiği kadar kolay değildir. Kuşlar ısrarla “şey” gördüklerini söyler. Ee, madem “Görmek inanmaktır”, Kurt Kral derhal fotoğrafçı maymunu huzuruna çağırır. Maymun onun fotoğraflarını çekecek, güçlü kuvvetli, korku saçan Kral’ın fotoğrafları her yere asılacak ve böylece de onun kudretine inanmayan kalmayacaktır. Ama işler yolunda gitmez; fotoğrafçı maymunun çektiği ilk fotoğrafın köşesinde sivri bir kulak görünür! Maymun ise çareyi, özel bir sıvı yardımıyla kulağı silmekte bulur.

PONPON KUYRUKLAR

Kral bir fotoğraf daha ister. Fakat bu sefer de fotoğrafın üst köşesinde “bir şeyin” kafası belirmiştir! Fotoğrafçı özel sıvısıyla onu da temizlese de bu “şeylerin” önünü alamaz. Vizörü ne kadar farklı açılarla, ne kadar yükseğe çevirirse çevirsin, tavşanlar fotoğrafın bir köşesine sızmanın yolunu bulur. Üstelik her fotoğrafta bir öncekinden daha kalabalık ve mutlu görünüyorlardır.

Ülkede kralın buyruğuna uymayanlar da vardır elbet. Örneğin fotoğrafçı maymunun kızı, “tavşan” sözcüğünü kullanmaktan vazgeçmez, tavşanların var olduğunu bilir. Babasından ona tavşan resimleri getirmesini ister ama babası tedirginlikle onu, şu hayatta konuşulmayacak şeyler olduğunu anlayıncaya kadar odasına hapseder.

İşte bir gün, o konuşulmayacak “şeyler”, yok sayılıp bir sıvıyla kapatılmaya çalışılan “şeyler” gün yüzüne çıkar. Sıvının etkisi zamanla azalmış olacak ki tam da maymunun evine astığı fotoğrafın köşesindeki sivri kulak yeniden belirir. Küçük kız sonunda istediğine kavuşmuştur. Tabii babasını alır bir telaş: Ya bütün fotoğraflardaki rötuşlar yitip giderse…

Hikâyenin buradan sonrasını anlatmayacağım ama bana, gerçek dediğimiz şeyin görmezden gelmekle, üstüne yalanlar inşa etmekle yok olmadığını, halklar üzerinde kurulan baskıların er geç açığa çıkıp tarih olacağını düşündürdüğünü söylemeliyim.

İSYANKÂR FARE

Gelelim ikinci kitaba. Fareler Cumhuriyeti’nde, bir fare topluluğunun yaşam mücadelesine tanık oluyoruz. Fareler, yiyecek kaynakları olan çiftliğin kümesinde bir hata yapar ve insanlara varlıklarını sezdirirler. Bu hatanın bedelini önce kapanlarla, sonra da bir kediyle ödeyeceklerdir. Yani taşınmaktan başka çare yoktur. Fakat kedisiz bir yer bulamazlar. Geriye tek bir seçenek kalmıştır: Her gün gençlerden biri kendini feda ederek kediyi oyalayacak, ölmeden önce uzun süre direnecektir ki kedi onunla uğraşırken diğer fareler aileye yetecek kadar yiyecek toplayabilsin.

Ancak genç farelerden biri, kediye bu şekilde yem olmaları gerektiğine ikna olmaz. Ona göre, kedinin karşısına hep beraber çıkarlarsa onu ısıra ısıra, korkuta korkuta kaçırabilirler. Ailenin büyükleri bu fikre hemen itiraz eder. Ne de olsa onlar hayatı daha iyi tanır, neyin mümkün olup olmadığını daha iyi bilirler. Topluca yem olmaya niyetleri yoktur; tehlikeli düşünceleriyle diğer gençleri de zehirlemesin diye bu isyankâr fareyi gruptan uzaklaştırırlar. Derken bir gün, gençler isyankâr fareyle birlik olur ve tek başına değil, hep beraber kedinin  karşına dikilirler…

İşte böyle… Düşünüyorum da, dayanışmak için ne çok sebebimiz var; böyle güzel kitapları kitapçılardan ısrarla isteyip okusak, çoğaltsak, dünya daha güzel bir yer olur mu acaba?

Fareler Cumhuriyeti Erol Toy Cumhuriyet Kitapları 88 sayfa
Fareler Cumhuriyeti Erol Toy Cumhuriyet Kitapları 88 sayfa
Sivri Kulaklıların Başkaldırısı Ariel Dorfman Resimleyen: Chriss Riddell Çeviren: Ünver Alibey Büyülü Fener Yayınları, 65 sayfa
Sivri Kulaklıların Başkaldırısı Ariel Dorfman Resimleyen: Chriss Riddell Çeviren: Ünver Alibey Büyülü Fener Yayınları, 65 sayfa

 

 

Show More