Biz olabilmek

Farklı bir kitap Nosotras – Nosotros. “Biz”in her zaman “biz”i kapsamadığını hatırlatıyor okuruna…

Yazan: Çağla Vera Kılıçarslan

Çift taraflı bu kitabın her iki kapağındaki başlıkta da İspanyolca “biz” yazmakta: Nosotras¹  ve Nosotros ² . İşte daha burada, minik bir harf farkı, “biz” kelimesinin karşılığının kapsayıcı olabildiği kadar ayırıcı olabileceğini de gösteriyor. O bir harflik fark, dilde bile kadın ve erkeklerin tek bir “biz” ortaklığında buluşmasının önüne geçebiliyor.

Toplumsal cinsiyet rollerini ve onların yaptırımlarını tarihsel bir bakışla ele alan bu eserin bir yüzü “kadınlığa”, diğer yüzü ise “erkekliğe” ayrılmış. Yazar Ana Romero kadın olmakla ilgili bölümde, tarihte ilkin erkeklerin sahip olduğu ama kadınların men edildiği eğitim ve oy  hakkı gibi temel haklardan bahsederken; bir yandan da yasaklara karşı hakları için mücadele eden kadınları anlatıyor.

Yazar kitabın erkek olmakla ilgili diğer kısmında ise erkeklere konulan gizli yasaklardan bahsediyor. Kadına -yani zayıflığa- atfedilmiş olan, aslında en olağan duygu ve davranışları erkeklerin özgürce yaşayabilmesine nasıl ket vurulduğunu anlatıyor.

İnce ve dikey bir formata sahip eserdeki karşılıklı iki hikâye, orta sayfaların katlanmış çift sayfa şeklinde tasarlanmasıyla geniş ve yatay bir alanda buluşuyor. Burası, bizi ayırmadan bir araya getiren bir meydan. Cinsiyet ayrımcılığının geride kaldığı, herkesin kendisi gibi olduğu bu meydanda, insanlar omuz omuza her türlü kısıtlamaya karşı mücadele ediyor. Nosotras – Nosotros (Biz), genç okurundan gerçekliği gizlemediği gibi onu değiştirilemez, acı bir son olarak da betimlemiyor.

NotaBene Yayınları tarafından yayımlanan kitabın, çocuk kitaplarında pek rastlamadığımız ince uzun formatı, metnin şiirsel akışı ve illüstratör Valeria Gallo’nun çizimleriyle bütünleşerek, kalıpların dışına çıkmanın nasıl özgün ve güzel sonuçlar doğurabileceğini de bize gösteriyor.

1   Biz (Kadınlar)

2  Biz (Erkekler)