İyi Kitap

Çocuk ve Gençlik Kitapları Dergisi

Meraklı ikizlerden yaratıcılığa övgü

Reynolds kardeşlerin “Yaratıcı Çözümler” adını verdikleri bir yaklaşımla kurguladıkları bu seri; bilim, matematik, mühendislik, teknoloji ve sanat üzerine inşa edilmiş.

Yazan: Gökçe Gökçeer

Peter H. Reynolds’ın kitaplarının hemen hepsini okumuş ve çoğunu sevmiş biri olarak, bu serinin farklı bir yerde konumlandığını söylemeliyim. İkiz kardeşi Paul A. Reynolds’ın yazdığı “Meraklı İkizler” serisini resimleyen Peter H. Reynolds, bizi hem ikiziyle tanıştırıyor hem araştırmacı ruhları uyandırıyor hem de çevreyle ilgili harika mesajlar veriyor.

İlk kitap Çiçek Kurtarma Operasyonu’nda, pencerelerinin sıkışıp kalması sonucu çiçeklerini sulayamayan ve bu sorunu aşmaya çalışırken müthiş şeyler keşfeden Sidney ve Simon’la tanışıyoruz. Son derece meraklı, araştırmacı ve yaratıcı bu ikiz fare kardeşler, kasabalarında gerçekleşecek çiçek festivaline yetişebilmek ve çiçekleriyle bu festivale katılabilmek için tam gaz çalışmalara başlıyorlar. Çeşitli ve çok farklı
fikirler üreterek ilerleyişleri, sesli düşünmeleri, düşüncelerini paylaşmaları ve hatta bunu teknolojinin tüm olanaklarından faydalanarak yapmaları gözden kaçmıyor. Disiplinler arası çalışma yöntemini öne çıkaran kitap, temel matematik ve mühendislik bilgilerini de birbirine ustalıkla bağlıyor.

Diğer kitabın başlığı ise Çöp Dedektifleri. Çevre bilinci yaratmak amacıyla yola çıkan ikizler, bu kez bir kampanya başlatıyor. Amaçları çok daha az çöp atılmasını sağlamak. Onları bu yola sevk eden gelişme ise okul gezisi için gittikleri akvaryumda gördükleri deniz kaplumbağası Çimen’in başına gelenler. Okyanusa atılan plastik çöpleri yiyen Çimen hastalanıyor ve burada tedaviye alınıyor. Sidney ve Simon’a bu
kitapta düşen, okyanus canlılarını çöplerden korumak için bir plan yapmak…

İki kitaptaki öykü de bugüne kadar okumadığımız türden değil. Ya da sürprizli sonlar barındırdıklarını, beklenmedik gelişmelerle heyecanlandırdıklarını, bambaşka tatlar verdiklerini de söylemek güç. Ancak Reynolds kardeşlerin “Yaratıcı Çözümler” adını verdikleri bir yaklaşımla kurguladıkları bu seri; bilim, matematik, mühendislik, teknoloji ve sanat üzerine inşa edilmiş. Bu hâliyle de çocukların
yaratıcılıklarını, problem çözme yetilerini harekete geçiriyor ve en önemlisi de bu süreçte paylaşımcı metotlarla hareket etmeye teşvik ediyor.

Bana göre kitapların en güzel kısmı, en arkada Reynolds kardeşlerin yazdığı notlar. İkinci kitabın sonunda, bundan 50 yıl önceye dayanan çok kıymetli bir anılarını paylaşmaları ise okuru duygulandırıyor. 22 Nisan 1970’te, henüz dokuz yaşındalarken ilk Dünya Günü’nün kutlanmasına yardım ettiklerini söyleyen kardeşler, çöp toplamaya başladıkları o günün aslında geride kalmadığını, bilakis bugün de çevreyle ilgili ne kadar duyarlı olduklarının altını çiziyorlar. Hâlâ çöp topladıklarını, elektrikli araba kullandıklarını ve geri dönüşüm için aileleriyle birlikte çalıştıklarını da yine bu metinden öğreniyoruz. Doğaya ve çevreye duyarlı kitapların varlığı içimize umut dolduruyor şüphesiz. Hele de böyle sevdiğimiz ve yakından takip ettiğimiz yazarların, çizerlerin çalışmalarıyla çocukları harekete geçirme çabası muazzam. Kendilerinin de bir zamanlar, çocukken, bu çabaya gönül vererek çalışmış olmaları, işi daha kıymetli kılıyor. Günümüzde böyle yaşamaya devam ediyor olmaları ise paha biçilemez. Zira bilinçlenme süreci her ne kadar çocuklukta başlasa da, yetişkinlikte bunun sürdürülebilirliği her zaman mümkün olmuyor. İyi örnekler kadar başarısızlıkla sonuçlananları da gördük, görmeye devam ediyoruz.

Çöp Dedektifleri kitabında takıldığım bir şey oldu; o da okulun akvaryum gezisi… Bu akvaryum, yardıma ya da bakıma muhtaç okyanus canlılarını alıp tedavi eden ve yeniden doğal ortamlarına bırakan bir akvaryum mu? Yoksa bunların yanında, sadece sergilenmek amacıyla esaret altında tutulan hayvanlar da var mı? Akvaryum, genelde hayvanat bahçeleri gibi esaret ortamı olarak düşünülmez, çocuk kitaplarında da böyle resmedilmez. Ama öyledir. Kitapta buna dair açıklayıcı herhangi bir ifade yok. Ancak doğa ve çevre bilinciyle yazılmış bir eserde, böyle bir detaylandırmayı gözlerim aramadı değil.

Gülizar Yıldırım’ın çevirdiği seri, Uyurgezer Kitap tarafından yayımlanmış. İlk kez kitaplarını okuma şansı bulduğum yayınevi, iyi bir seçim yaparak kataloğuna ve çeviri çocuk edebiyatına değerli bir katkıda bulunmuş. Yollarının açık olmasını dilerim.

Sidney&Simon
Çöp Dedektifleri
Çiçek Kurtarma Operasyonu
Paul A. Reynolds
Resimleyen: Peter H. Reynolds
Türkçeleştiren: Gülizar Yıldırım
Uyurgezer Kitap, 48 sayfa

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Show More