İyi Kitap

Çocuk ve Gençlik Kitapları Dergisi

Eski Yunan’ın sakinleri…

Eski Yunan’ın sakinleri…

Şebnem AKALIN

Antik mitolojiyi nasıl bilirsiniz? Babasından canını zor kurtaran bir tanrıdır yüce Zeus ve kıskanç karısı Hera’yla ömür tüketmektedir. Sabina Colloredo, Olimpos Oteli adlı renkli resimli kitaplar serisinde Yunan mitolojisi üzerinden, mitolojik aile kavramını yorumluyor.

Zeus: tanrıların, erkeklerin ve pek çok kadının kralı ve Hera: tanrıların kraliçesi, örnek eş… bir yere kadar, isimlerini taşıyan iki kitap okudum. Zeus ve Hera isimleri, bu kitapların mitolojik öyküler içerdiğini gösteriyordu. İlk anda, alt başlıklarına fazla önem vermemiştim. Sayfalar ilerledikçe, bu alt başlıkların kitapların içeriği hakkında çok önemli ipuçları verdiği ortaya çıktı. RTÜK kurallarına göre, televizyon kanallarında yayınlanan filmlerin başında gösterilmesi zorunlu olan kimi uyarılar, bu kitaplar için de kullanılmalı diye düşündüm.

OLİMPOS’LU AİLELER
Yunan ve Roma mitolojileri, yüzyıllardır her yaştan insanın ilgisini çekebilecek öyküler içerir. Olimpos’ta yaşayan tanrı ve tanrıçaların birbirleri ile ya da yeryüzündeki ölümlü insanlarla ilişkilerini çocuklara ve gençlere uygun bir dille anlatabilmek kolay bir iş değil. Sabina Colloredo, Yunan mitolojisinin tanrı ve tanrıçalarının öykülerini yeniden kurgulamış. Hatta günümüz dünyasına yapılan göndermelere bile rastlamak olası.

Örneğin insanların geri kalmasından sıkılıp onları yok etmeye karar veren
Zeus, ilk günden uçak icat etmelerini beklemediğini, ama hâlâ çiğ et yediklerini söyleyebilmekte.

Bir evren hayal edin. Yeryüzünün annesi Gaia adında bir tanrıça, onun eşi Uranos, çocukları ise Kronos ve Rea. Babası Uranos’un kehanetine göre, oğullarından biri ileride kendisini tahtından kovacağı için Kronos çocuklarını doğar doğmaz yutmaktadır. Rea, Zeus adını verdiği son bebeğini gizlice doğurur. Öfkelendiği zaman küçük bir gezegeni tutup evrenin derinliklerine fırlatabilecek güce sahip Kronos, bebek Zeus’u aramak için yeryüzünde dağları kaldırır, dibini görmek için okyanus sularını ağzına doldurur, koca ormanları söküp atar.

Bunlar bir tanrı için olağan sayılabilir. Ama doğumdan hemen sonra Rea’nın tutumu bir anneden beklenmeyecek bir davranış. Dişleri olduğu için bebeğini emzirmek istemeyen, onu perilere bırakıp bir an önce kaçıp gitmek isteyen bir anne. Ölümsüz bir tanrıça olunca böyle mi olunuyor? Genç bir delikanlı olduğunda, annesi ve büyükannesi ile babasını alt etme planları yapmaya başlayan Zeus’un ilk aşklarını da uygun bir dille anlatabilmek biraz zor.

MİTOLOJİDE CİNSİYETÇİLİK
Babasının yuttuğu kardeşlerini kurtardıktan sonra devlerin yardımı ile savaşı kazanan ve yeni bir düzen kuran Zeus’un öyküsü daha çok, yeni çocuklarının doğumu ile devam ediyor. Yazar günümüz dünyasının uygar
toplumlarında hoş görülmeyen bu tür ilişkileri açıkça yazmakta bir sakınca
görmemiş. Antik çağlarda, özellikle kraliyet ailelerinde, ensest evlilikler doğal sayılmaktaydı. Ama kitapta bu evlilikler ve Zeus’un çapkınlıkları anlatılırken, bunların çağdışı olduğuna değinmek hiç düşünülmemiş.

Cinselliği yeni keşfetmeye başlayan çocuk ve gençlerin bu tür ilişkilerin sakıncalı olduğunu ya da hayali tanrılara özgü olduklarını düşünerek bunları okuyacaklarını sanmıyorum. Hele ki ülkemizde çocuk tacizlerinin yaygınlığı ve küçük yaşta evlenmelerin olağan karşılandığı düşünülürse… Olimpos tanrı ve tanrıçalarının bazı olaylara bakışı da çağdışı. İlk eşi Metis’i yuttuktan sonra Zeus daha bilge olmuş, eyleme geçmeden önce düşünüp her soruna doğru çözümler bulmaya başlamış. Ama söyledikleri, erkek egemen toplumların hoşuna gidecek türden şeyler. Kendisi ile babasına karşı savaşa katılmak isteyen kız kardeşi ve nişanlısı Hera’ya, “savaş sırasında kadınların ayakaltında kalmasını istemediklerini” söyler.

Bu iyi niyet göstergesi olamayacak bir istek. Çünkü ona göre kadınlar, uslu uslu oturup erkeklere akşam yemeği hazırlamalı, savaşa kafa yormak yerine kraliyet sarayının nasıl döşeneceğini düşünmeli. Dünya kurulduğundan
beri kadınların işi, çocuklarla ve evle ilgilenmektir. Böyle garip düşüncelere yalnız Zeus sahip değil. Örneğin Hera da, savaş tanrısı oğlu Ares’i yeryüzündeki insanlar savaşa çağırdığında, “bırak çocuk eğlensin biraz… kız kardeşlerini döveceğine insanları dövsün” demesine ne dersiniz!

Bir tanrı ne kadar güçlü ise, o kadar çok çocuğu olacağı, ama evlilikten doğan çocukların yasal olduğu, ayrıca ufak tefek eğlencelerin evliliklere iyi geldiği düşüncelerinin mitolojide yeri olduğu kanaatinde değilim.

Olimpos Oteli – Hera
Sabina Colloredo
Resimleyen: Antongionata Ferrari
Çeviren: Eren Yücesan Cendey
Genç Turkuvaz /124 sayfa
Show More