Büyüme yolunda koca bir eşşek!

Büyüme yolunda koca bir eşşek!

Özlem KONUR USTA

Her işini kendi yapma arzusundaki bir küçük eşek, tek başına yola koyulur. Annesinin gölgesinin yol boyunca kendisini takip ettiğini bilmeden, anne özlemiyle atar her adımını. Bir Kocaman Eşşek, çocukların büyüme telaşı üzerine, belki biraz fazla korumacı bir resimli kitap…

Ne desem karşı çıkıyor. Gülerek de söylesem kızarak da söylesem işe yaramıyor. Mutlaka muhalefet edecek bir şeyler buluyor. İki buçuk yaşındaki kızımdan söz ediyorum. “Aman canım, iki buçuk yaşındaki çocuğun muhalefetinden ne olur!” demeyin. Bu muhalefet en güçlü iktidarları bile yerinden eder.
– Yemek yer misin kızım?
– Yemem.
– Yemek yemez misin kızım?
– Yerim.
Biz yolunu bulduk. Ne yapmasını istiyorsak, “Sakın onu yapma!” diyoruz. Yemek mi yemesi gerekiyor; “Sakın yemek yeme!” diyoruz. Bizimkisi o dakka yumuluyor yemeğe.

Bir Kocaman Eşşek adlı resimli kitap tam da böyle bir dönemde elime geçti. Hikâyemizin kahramanı büyüme yolunda bir küçük eşek. Tüm küçük eşekler gibi o da her işini kendi kendine yapma çabasında. Bu çaba takdire değer. Ama Küçük Eşşek ne kadar çocuksa annesi de o kadar anne!

Hikâyemiz büyüme telaşındaki Küçük Eşşek’in zorunlu yolculuğunda başına gelenleri anlatıyor. Küçük Eşşek çizdiği resmi Bayan Şıngırdak Domuzcuk’a vermek için annesinin birlikte yola çıkma teklifine karşılık, “Koca eşek oldum, kendim götürürüm,” diyerek yola koyuluyor.

Küçük Eşşek yolda türlü maceranın içinde peş peşe hayal kırıklıkları yaşıyor. Yol uzun ama bizim eşeğin toynakları bir o kadar küçük! Biraz yorulduğunda Bay Keçi’nin dizlerinde annesinin kucağındaki rahatı ve sıcaklığı arıyor ama nafile. Bay Porsuk’un tuvaletinde kendi evindeki rahatı bulamıyor. Bayan Kobay Faresi’nin çok kirlenen küçük eşeğimizi yıkaması da minik kahramanımızı mutlu etmiyor. Bayan Şıngırdak Domuzcuk’un yaptığı keki lezzetsiz buluyor. Resmi ona teslim edip eve dönmek üzere yola çıktığında, karanlığın çöktüğünü görüp ürperiyor. Adım atacak hali kalmayan küçük eşek yatacak bir yer arıyor. Bir ağaç gövdesine yaslanıyor. Hayır, çok sert. Çimenlerin üzerine yatıyor. Bu kez de otlar karnına batıyor. En sonunda, karanlıkta ne olduğunu seçemediği yumuşacık, sıcacık, kocaman bir şeye sokuluyor. Kendisini bekleyen sürprizden habersiz huzur içinde uykuya dalıyor. Sabah olduğunda küçük eşek sokulduğu kocaman şeyin aslında annesi olduğunu anlıyor.

KEŞFETME ÖZGÜRLÜĞÜ
Okul öncesi çağdaki çocuklara hitap eden kitaplarda resim elbette çok önemli. Resim, çocuğun dikkatini kitaba çekmenin vazgeçilemez aracı. Ama bu kitapta yalnızca araç değil. Metinle resim birbirini tamamlıyor.

Kitabı okurken yalnızca yazılara bakanlar, annesinin Küçük Eşşek’i, Bayan Şıngırdak Domuzcuk’a yalnız gönderdiğini düşünebilir. Dikkatli okurlar ise yol boyunca Anne Eşşek’in -çok iyi bir şekilde saklanarak- küçük eşeğini adım adım takip ettiğini anlayabilirler.

Kitap minik okurlara hem okuma zevkini hem de anne eşeği kayalıkların ardındaki kulaklarından ya da ağacın arkasından görünen elbisesinden tanıyıp keşfetme zevkini tattırıyor.

Biz anneler bu kez bir eşekten ders alıyoruz. Anne Eşşek, çocuğunun tepesinde durup sürekli olarak “yapma, etme,” diyen anne tipine iyi bir ders veriyor. Çocuğunu keşfetmesi ve öğrenmesi için özgür bırakıyor. Ama her özgürlüğün bir sınırı var. İşte o sınır da hissettirmeden titizlikle çiziliyor ve Anne Eşşek yavrusunu uzaktan koruyor.

Ancak kitabın çocuklara verdiği ders bu kadar olumlu değil. Kitabı okurken, “Kendi ayaklarının üzerinde durma çabasının karşılığı hep hayal kırıklığı mı olmalıydı?” diye sormadan edemedim. Hikâyede Küçük Eşşek annesinin yanında olduğu anlar dışında hiçbir yerde mutlu değil. Miniklerin yaşadıkları ilk hayal kırıklığı dış dünyayla tanışmak olmalı. Alışkanlıklarının dışına çıkmayı öğrenebilmek büyümenin en sancılı adımlarından biri. Ama her olumsuzluk içinde biraz da olumluyu barındırmaz mı? Dış dünyaya atılan ilk adım, yaşanan ilk hayal kırıklıkları aslında büyüme yolundaki ilk deneyimler değil mi? Bir Kocaman Eşşek büyüme yolundaki bu sancıları anlatıyor. Ama ben yine de diyorum ki, olumsuzlukların yanında olumluya biraz daha vurgu yapmak kitabın tadına tat katardı.