İyilik yapan iyilik bulur…

Kırmızı Arabanın Hayaleti Aytül Akal’ın masallarla başladığı yazı serüvenine bugünün
dünyasından göz kırpan bir roman. Yazar, çağdaş roman türü içine yerleştirdiği masalsı öğe ve
mesajlarla okuru alacakaranlık kuşağının tekinsiz havasında dolaştırıyor.

Öznur ŞAHİN

Türkiye’nin bir ucundan diğerine olağanüstü serüvenlerle dolu bir yolculuk yapmaya hazır mısınız? Fakat sizi baştan uyarıyorum; çünkü bu yolculukta size hayaletler eşlik edecek! Kırmızı Arabanın Hayaleti Aytül Akal’ın masallarla başladığı yazı serüvenine bugünün dünyasından göz kırpan farklı bir roman.

Bu romanda gerçeklerle masalların iç içe geçtiği tedirgin edici bir oyun oynanıyor. Bu oyunda kadın, erkek, yaşlı, engelli, kuş, kedi, köpek ve tavşan kılığında hayaletler var. Ama aynı zamanda bu hayaletlerin varlığını her an ensesinde hisseden, gündelik hayattan sıradan karakterler de. Mucizevî ve gizemli olayların sahnesi ise İstanbul’dan Hatay’a, Nemrut’tan Bergama’ya, Nevşehir’den Bursa’ya uzanan yollar. Roman, “İş İlanı” ile başlayan giriş niteliğindeki birinci bölümden sonra, dört farklı karakterin kırmızı spor bir arabayla çıktıkları yolculukları konu ediniyor ve kitaba da adını veren “Kırmızı Arabanın Hayaleti” başlıklı altıncı bölümle son buluyor.

Dört karakterin dört ayrı bölümde anlatılan, kimi zaman da kesişen şehirlerarası yolculukları gerçeküstü bir iş ilanı ile başlıyor. Bu bu ilana başvuranlar, kendilerini ağaçların arasında kaybolmuş gizemli ve ürkütücü bir köşkte buluyorlar. İlanda karakterlerden ya modern bir Noel baba, ya bir iyilik perisi ya da iyilik meleği olması isteniyor. Karakterlere şehir şehir dolaşarak, her şehirde
toprakların ağaçlanması için tohum ekmek, volkanik dağlardan volkanik taşlar toplamak ve buna karşılık armağanlar dağıtmak, ihtiyaç duyan canlılara bir bardak soğuk su veya ilaç vermek gibi görevler veriliyor. Tıpkı masallardaki gibi! Bu esrarengiz görevleri üç ayda tamamlayabilirlerse, kendilerine üstü açılan kırmızı spor bir araba vaat ediliyor .

MUTLU SON YOK!
Çağdaş bir anlatı türü olan romanda kullanılan bu masal öğeleri, Kırmızı Arabanın Hayaleti’nde olayların gelişimine gizem katarak gerilimi artırır ve kurguyu zenginleştirirken, kitaba öğretici bir nitelik de kazandırıyor. Fakat bu kitapta, masalların aksine, cezalandırılan kötü karakterlere karşılık ödüllendirilen iyi karakterler yok. Karakterlerin hikâyeleri masallarda olduğu gibi mutlu sonla bitmiyor. Çıktıkları yolculuklardan olgunlaşarak evlerine geri dönmüyorlar. Her karakter hırsına yenik düşüyor ve bunun sonucunda da cezalandırılıyor.

Romanda işlenen karakterler popüler kültürün tüketim alışkanlıklarına sıkışıp kalmış tiplemeler. Facebook gibi sosyal paylaşım sitelerinde geziniyor, Cem Yılmaz esprileri yapmaya öykünüyor, estetik ameliyatlarla güzelleşmek istiyorlar; özetle kısa yoldan “ün, para, güç, aşk” sahibi olmak için can atıyorlar. Görevlerini tamamladıklarında, kullandıkları kırmızı spor arabanın sahibi olacakları için, veterinere götürülmesi gereken yaralı bir kuşu, hastaneye yetiştirilmesi gereken hamile bir kadını veya alışveriş çantalarıyla pazardan dönen yaşlı bir köylü amcayı arabalarına almıyorlar; arabalarının kirleneceğinden korkuyorlar.

Fakat bu kadar kötülük gözünüzü korkutmasın! Karakterler yaşadıklarından ders çıkaramasa da onların çıkaramadığı dersi okurun çıkarması bekleniyor. Kitabın ilettiği mesaj: “İyilik yapan iyilik bulur.” Masallardaki anlatı geleneğinin tersine, Akal bu mesajı karakterlerin yaptıkları kötülükler, kaçırdıkları iyilikler üzerinden veriyor. Masal unsurlarından yararlanarak okurunun önünde oyunlu bir dünya açıyor.

Bu oyunun hayaletlerinden bahsetmemek de olmaz haliyle. “Sanki cızırtılı bir mikrofondan” konuşan, “başka bir dünyadan” seslenen ve el sıkışıldığında insanda “elini boşlukta sallıyormuş gibi bir his” uyandıran tüyler ürpertici karakterler bunlar. Sezdirmeden karşımıza çıkıyor ve karakterleri gizli
bir oyunun içine çekiyorlar.

Kırmızı Arabanın Hayaleti’nde oynanan oyunlara katılırken, kötülüğü temsil eden karakterlere karşılık, farkında olmadan kendi iyi karakterlerinizi yaratacaksınız. Böylece sizin kitapla birlikte, kitabın da sizinle birlikte çoğalacağı keyifli bir yolculuk başlayacak.