Sonia Delaunay’nin dans eden renkleri

Renklerin şarkısını dinlemek

Yazan: M. Banu Aksoy

Gözlerinizi kapayın ve 1910’lu yılların Paris’inde olduğunuzu hayal edin. Birbirinden değerli ressam, yazar ve düşünürün buluşma noktası
olan kent, tam anlamıyla bir kültür şehriydi. O günlerin sanat anlayışı önceki yüzyılların klasik yaklaşımlarını çoktan geride bırakmıştı. Modern sanat akımları sürekli kabuk değiştirerek yepyeni başka akımlar doğuruyordu. Paris’te bir araya gelerek tartışan ve yeni fikirler üreten sanatçılardan biri de Sonia Delaunay’ydi. Sanatçı, kendisi gibi ressam olan Robert Delaunay ile evliydi ve ikilinin Charles isimli bir
oğulları vardı.
Kitabımızın kahramanı işte bu Charles. Küçük Charles, bir gün kayıp bir oyuncağını ararken tesadüfen eski ve rengârenk bir battaniye bulur. Annesi bu battaniyeyi oğlu doğduğunda yaptığını söyler. “O küçük kumaş parçalarını birleştirirken renklerin şarkı söylediğini duyar
gibi oluyordum,” der annesi. Ama renkler nasıl şarkı söyler ki? “Önemli olan dinlemektir,” diye devam eder Sonia. Çünkü dinlemenin
çok farklı yolları vardır. Böylece eski battaniye anne ile oğulu geçmişe, aile anıları ve sanat içinde, sesler ve renklerle örülü gerçeküstü bir yolculuğa çıkarır.
Marsık Kitap tarafından Çiğdem Kaplangı’nın Türkçesi ile dilimize kazandırılan Sonia Delaunay – Yaşamın Renkleri, New York Modern Sanat Müzesi’nin (MoMA) çocuklar için yayımladığı bir serinin parçası. Kitapta Sonia’nın oğluna sözünü ettiği tüm resimlerin orijinalleri, kitabın sonundaki ek bölümde okurla paylaşılıyor. Sanatçının kısa yaşam öyküsü ve sanat anlayışının da anlatıldığı bu bölüm sayesinde öykü ete kemiğe bürünüyor ve bu tip konulara ilgi duyan çocuklar için yeni kapılar aralıyor.
Ancak şunu belirtmeliyim ki kitap, aynı seriden çıkan, Klaas Verplancke imzalı Magritte’in Elması’nın yanında görsel ve yazılı anlatım açısından daha sönük kalıyor. Buna karşın kitabın (ve elbette genel olarak serinin) modern sanatın bir dönemini ve sanatçısını çocuklara en yalın hâliyle anlatabilme konusunda hayli önemli bir iş başardığını da azımsamamak gerek. Seriye önümüzdeki aylarda Edgar Degas ve Henri Matisse’i konu eden iki kitap daha ekleneceğini de ekleyelim.