Büyük takvimin bir yaprağı

“Seni çok, büyük, kocaman severim de sen kimsin?”

Yazan: Sima Özkan

Bir çocuk, bir avuç toprağa kök salar. Kökleri yayıldıkça, derinlere indikçe, serpilip büyür. Bir meşe ağacına dönüşür. Köklerindeki mantarlar, dallarından sarkan likenler ve gövdesine sarılan sarmaşıkla bu meşe, pek çok canlıya kollarını açar. Serçeler, baştankaralar, ispinozlar, sakalar; gelincikler, sincaplar, yediuyurlar ve ormandaki daha nice canlıya yuva olur, durak olur.

Bir kara kafalı, tüylü, yeşil bir tırtıl kemirir yaprağını. Ve yavaş yavaş kahverengi, benekli bir kılıfla örtünür. Sonra tırtıl uyur da uyur… Nihayet uyandığında, meşenin koynunda, dünyaya gözlerini açan artık yeşil bir tırtıl değil, kanatlı bir bilmecedir. Büyük Sevbeni’dir adı. “Seni çok, büyük, kocaman severim de sen kimsin?” der meşe. Şaşırır. Okur olarak biz de şaşırırız. Neyse ki kitabın sonunda yer alan bölümde, Büyük Sevbeni kelebeğinin meşelik ve çalılık alanlarda yaşayan, tırtılları meşe yaprağıyla beslendiği için, yine orada pupaya dönüşen bir tür olduğunu öğreniriz.

Takvimden yırtılan her bir yaprak gibi, değişen sahnelerle, mevsimler döner durur, meşe büyür. Tohum verir, çoğalır ve toprağın altında uyuttuğu tohumlarla bir orman olur.

Şiirsel Taş’ın yazdığı, Akın Düzakın’ın resimlediği Büyük Sevbeni’de bir meşe ağacı ve yumurtalarını bu meşe ağacının üzerine bırakan bir kelebek, aynı büyük takvimin bir yaprağı olarak karşımıza çıkıyor. Şiirsel Taş’ın şiir gibi sözleriyle, bu büyük takvimin “ne başı vardı, ne sonu, ne öncesi, ne sonrası. Dönüp duruyordu zaman ama bizim için her an eksiksiz ve tamdı.” Bir ağacın şekli ile bir kelebeğin başkalaşımı, zaman, mevsimler, rüzgâr, güneş, toprak, su ve hayvanlar tarafından şekillendirilen hayatının bir yansımasına dönüşüyor. Biz bu yansımaya bir meşe ağacının gölgesinden bakıyoruz.

Büyük Sevbeni, daha ilk sayfasında tanık olduğumuz gibi, çocukları ayaklarındaki pabuçları fırlatıp toprağı hissetmeye, börtü böcekle korku değil, merak ilişkisi kurmaya, her satırla doğaya çağıran çocuk kitaplarından. Çocuklar dışarıda ne kadar çok zaman geçirirlerse doğayı okumayı o kadar iyi öğrendiklerine göre, doğayı tanımak için Büyük Sevbeni gibi kitapları çok, büyük, kocaman sevmek gerek…