Ormanın görsel şöleni

Muhteşem görsellerle bezeli Ormanda Çay Partisi, görsellere iç geçirtirken metinde büyük bir ah ettiriyor bize…

Yazan: Erdi İnci

“Resimli kitaplarda metni destekleyen görseller” mantığından kurtulup, metin ve görselle bir bütün olarak hazırlanan nitelikli kitapların keyfini çıkarmaya başlamıştık ki, yeni bir düşünce resimli kitapları, ulaştığı konumdan aşağı çekmeye başladı:
Görsel çalışmaların, metinleri kurtardığı resimli kitaplar.

Bu eserlerde illüstrasyonların, görsel çalışmaların gücünü gören yayıncılar ve hatta bazı yazarlar, artık metin üzerinde ne kadar emek harcar oldular? Kurgu üzerine neler düşünmeye başladılar? Yoksa resimli kitap yazmak, illüstrasyonlar ile güzelce “makyajlanmışken” daha mı kolay oldu? Meav’dan çıkan Akiko Miyakoshi’nin hem yazıp hem de muhteşem resimlerle
donattığı Ormanda Çay Partisi, okurken bana bu soruları sorduruyor.

Ormanda peşinden koştuğu ayıyı babası sanan (babaya ayıp olmuş sanki) ve kırmızı başlık takan bir kızın hikâyesini anlatıyor
Ormanda Çay Partisi. Kırmızı başlıklı kızın, grup içinde büyük dostluklar yaşayan hayvanlarla geçirdiği kısacık bir partiyi okuyoruz. “Neden? Nasıl? Şimdi ne oldu? Ama niye?” gibi soruları ardarda sorduruyor okurken. “Masallara gönderme yapmazsa basılamayacağı endişesi” de ilk sayfanın başından itibaren dizimize oturup bizimle okuyor kitabı.

Çeviri resimli kitaplarda metin yerleşimi daha bir zordur. Orijinal metin ile çeviri metnin aynı alanı kaplayamaması hemen göze batar. Hele ki her iki metin de aynı alfabe ile yazılmıyorsa… Ormanda Çay Partisi de aynı sorunla boğuştuğu ve sonunda
kaybettiği çok belli bir sayfa düzenlemesi ile raflara çıkmış. Oldukça başarılı görsellerin kendini öne çıkaracak şekilde sayfayı kaplayıp metne neredeyse hiç yer bırakmaması, muhtemelen bu kitaba çalışırken yayınevi kadrosunun da saçlarını yoldurmuştur, haklarını yemeyelim.

O zaman başa dönersek, muhteşem görsellerle bezeli Ormanda Çay Partisi, görsellere iç geçirtirken metinde büyük bir ah ettiriyor bize. Sahi ne ara “görsel güzel olursa resimli kitap tutar” mantığı yer edindi resimli kitaplarda? Madem bu duruma geldik, konudan biraz sapıp soralım; yayınevleri de bu mantığı sahipleniyorsa acaba illüstratöre en az yazar kadar değer veriyor mu? “Metin olmazsa görsel olmaz” düşüncesinin çöktüğünün güzel bir örneği çünkü Ormanda Çay Partisi, zira “Sessiz kitap olsa çok daha başarılı olurmuş,” dedim kitabı bitirince.