Boşluk Postası

Sansür yasasının meclisten geçtiği şu günlerde, gazetecilik mesleğinin yapılamaz hâle geldiği bir memlekette, kaç aile çocuklarının gazeteci olmasını ister ki?

Yazan: Adalet Çavdar

Öyle bir zamanda öyle bir çocuk kitabı çıktı ki karşıma, ne desem yetersiz! Ümit Mutlu, gazetecilik bölümü mezunu bir yazar. Bir süre çeşitli gazetelerde çalışmış; ama sonra kendini editörlük ve yazarlık masasında bulmuş. Eylül ayında Tudem Yayınlarının “Tek Başıma Okuyorum” serisinden yayımlanan, Bugün Haber Yok kitabı ise zamanın ruhuna denk düşen bir kitap. 

Sansür yasasının meclisten geçtiği şu günlerde, gazetecilik mesleğinin yapılamaz hâle geldiği bir memlekette, kaç aile çocuklarının gazeteci olmasını ister ki? İdeallerimiz, çocuklarımız hayatlarını ömür boyu etkileyecek kararlar alacakları zaman, nasıl devreye girer? Çocuklarımızı bir mesleğe yönlendirirken, o mesleğin bu memlekette yapılıp yapılamayacağını nasıl anlatırız? Ya da daha farklı bir açıdan yaklaşalım; bugün olup biteni kendi çocuklarına, onların anlayabileceği bir biçimde anlatabilen kaç aile vardır? Ya ben, çocuğum olsa ne yapardım? Gazeteci, editör ya da çevirmen olmak istese ona neler anlatırdım? Bilmiyorum!

Ümit Mutlu, 1930 senesinde BBC Radyo’dan verilen “Bugün haber yok,” anonsunun kurgusunu yazıyor. Bir akşam yemeğinde televizyon açık, haber spikeri ekranda yerini alıyor ve izleyenlere “Bugün çok ilginç bir gün. Çünkü bugün… Bugün haber yok,” diyor. Bir akşam yemeği haberler olmadan yenir mi? Nasıl olur da bir memlekette, bir gün içinde yayımlanacak hiçbir haber olmaz? Ya İnternet siteleri? Oralarda da yeni bir şey yok. Her şey, bir önceki günden kalma. 

Küçük kahramanımız Ahmet bu meselenin üzerine gider. Daha önce hiç haberin olmadığı bir günün yaşanıp yaşanmadığını araştırır. Bu sırada okul kütüphanesinin ne kadar sınırlı kaynağa sahip olduğunu da fark eder. Araştırması ilerlerken, amcası gazeteci olan arkadaşı Hilâl’e, “5N 1K”nın ne olduğunu tekrar tekrar anlattırır. Edindiği bilgiler ışığında kendi haberini kendi yazma kararı alan Ahmet’e, Hilâl de katılır. Bir haber yazma heyecanıyla başlayan macera, bir okul gazetesine evrilir ve ortaya “Boşluk Postası” çıkar. Gazetecilik yapma hayali, bir grup arkadaşın becerisi ve birlikte yapılan işlerin artan kıymeti “Boşluk Postası”nı var eder.

Öyküde olaylar akarken bir yanda da gazeteci Metin’in, bulduğu bir fikirle gazeteciliğe ve insan hayatına başka türlü bir bakış geliştirmesini izleriz. Habersiz geçen ikinci günün sonunda Metin, sokağa iner ve sokakta yaşayan birini ekrana çıkarıp, ona hayatının nasıl bu noktaya geldiğini sorar. Görmezden gelinen, sıradan insanların aslında ne kadar önemli olduğunu ve her insanın anlatılacak bir hikâye taşıdığını bize gösterir. Özetle, görmek isteyene, haber her yerdedir. 

Kimimiz eğitim hayatı boyunca okul gazetesine yazmış ya da belki de o gazeteye haber olmuşuzdur. Benim yazma maceram da okul gazetelerinde başladı diyebilirim. Lise gazetemizin adı “Genç Ufuklar”dı ve elbette şahane edebiyat öğretmenimizin heyecanı hepimize sirayet etmişti. O gazetenin kopyaları, ne yazık ki elimde yok; ama olur ya bir gün bir şekilde eski okuluma gidersem, belki arşivinde bulurum. Liseli Adalet’in neler yazdığını öyle merak ediyorum ki… 

Ümit Mutlu, Bugün Haber Yok kitabıyla çocuklara gazeteciliğin ne olduğunu anlatıyor ve çeşitli gazetecilik terimleriyle tanıştırıyor. Cümlelerin arasında serpiştirdiği söz kalıplarıyla da çocukların zihninde iz bırakıyor. Dahası yazdıklarıyla onlara hayal kurduruyor ki sanırım en önemlisi de bu; hem de en zoru…

Keşke çeşitli meslekler üzerine, benzeri kitapların sayısı daha da artsa. Çocukların aklında bir kıvılcım belirse, meslekleri basmakalıp klişelerle değil böylesi içeriden anlatılarla öğrenseler. Ben çocukken bu kitabı okusam, gazeteci olmanın dışında bir şey düşünür müydüm bilmiyorum? Gerçi Küçük Kara Balık’ı okudum da ne oldu, sürekli evden kaçmayı düşünüyorum…