İyi Kitap

Çocuk ve Gençlik Kitapları Dergisi

Kaybetmemek için hatırlanan çocukluk

Kaybetmemek için hatırlanan çocukluk

Mine ERYAVUZ

Çocukluk anılarının unutulmaz sıcaklığını, kendi çocukluk anılarından yola çıkarak kaleme aldığı öykü kitabı Mavi Boya’daki on üç öyküyle anlatıyor Ayla Çınaroğlu. Uçanbalık Yayınları’ndan beşinci baskısını yapan kitap çocuklara kapısını aralıyor.

Size ait çok değerli bir eşyanın kırılması gibidir çocukluktan yetişkinliğe geçiş. Çocukluk anılarımızsa, asla tamamen kaybetmek istemediğimiz, her hayal kırıklığında ya da sevinçte koşarak dönüp baktığımız hafıza diyarının hüzünlü bekçileridir. “Mutsuz çocuk, hüzünlü çocukluk yoktur,” diye bilinir genelde.

Çocukluğunda, mutsuz edilmeden büyütülen çocuklardan biri de Ayla Çınaroğlu. Her türlü çocukluk keyfi ve ayrıcalığına rağmen, 1940’lı yılların İkinci Dünya Savaşı atmosferinde, küçük bir çocuk olarak dünyaya bakıyor.

SAĞ SARMISAK SOL SOĞAN
Kendi yaşamından kesitler sunduğu on üç öykülük -birbirinden hoş resimlerle bezeli- Mavi Boya adlı kitabında, bir ülkede yaşananların bir çocuğun yaşamını ve belleğini nasıl etkilediğini anlatıyor. Arkadaşlık ilişkilerinden, aile ve dostlara kadar sosyalleşmenin her aşamasının çocuklukta ne kadar değerli olduğunu, sevgi, çevre ve kültürel değerler bilincinin o yaşta aşılanmasının gereğinin altını çiziyor Ayla Çınaroğlu. Su gibi bir kitap Mavi Boya.

Kitapla aynı adı taşıyan ilk öykü, yazarın kendi annesinin “Yerli Mallar’dan” alınmış kırmızı beyaz çizgili basma kumaşla diktiği büzgülü, kolsuz, yazlık elbisesine aşırı heyecan ve dikkatsizlikten nasıl mavi boya bulaştırdığını anlatıyor. “Sağ Elim” adlı öyküde, ikinci sınıfa başladığı gün öğretmeni tahtaya kaldırdığında, “sağım sarımsak, solum soğan” sözü misali, hangi eliyle yazacağını karıştıran yazar, öğretmeninin, ellerini ellerinin içine alarak sağ elini işaret etmesi sonucunda, tahtaya ilk öğrendiği kelimeleri yazar. “SUNA İP ATLA!”

O yılların, içinden futbol yıldızlarının resimli kartlarının çıktığı karamela şekerleri vardır. “Karamela” adlı öyküyse, yazarın, anne babası ve ağabeyiyle birlikte ailecek taşındığı şehrin yoksul semtlerinin birinde, mahallenin yoksul çocuklarının ailelerine geçim kaynağı sağlamak için karamela şekeri sattığını anlatıyor. Yazarın ağabeyi de, bu çocuklarla futbol oynamak ve kaynaşmak için önce onlara bir futbol topu hediye ediyor.

Topun patlak bir şekilde kendisine iade edilmesi üzerine, o da karamela şekeri satmaya karar veriyor. Ancak sokaklarda bağırmaktan utandığı için şekerleri önce birer birer afiyetle yiyor, anne babasına ve kardeşine ikram ediyor. Nihayetinde tüm şekerleri ailesine satıyor ve hızla bir başka çocuk oyununa -uçurtma yapımına- koşturuyor. “Evden Kaçmak”ta yazar, en samimi çocukluk arkadaşı Ülkü ile ip cambazlarının peşinden, birkaç saatliğine evden kaçış serüvenini anlatıyor.

ANILAR, HÜZÜNLER
“Bir Ziyaret”, yazarın çocukken annesiyle gittiği kasvetli ve küf kokan bir ev ziyaretine dair anılarını içeriyor. Yoksul bir evin iç sıkan loşluğunda geçen bu ziyaret sonunda yazar, giderayak keşfettiği salonun bir ucundaki piyanodan yükselen ezgilerle duygulanıyor. İlk defa gerçek bir piyano görmenin verdiği coşkunluk da cabası.

Karanlık ve küflü bir yalnızlık kokan bu eve girdiği andan itibaren keyifsizlik hissiyle kuşatılan yazar, bir anda fikrini değiştiriyor. Gri saçlı teyzenin evine yeniden gitmek istiyor eve döndüklerinde. Ama bir gün öğreniyor ki yaşlı teyze ölmüş, eşyaları da satılmış. O günden sonra piyano başta olmak üzere tüm müzik aletlerini kutsal sayıyor.

“Arkadaşıma Mektup” adlı öyküsü ise yazarın yıllar sonra Halil adlı, ilkokuldaki çocukluk arkadaşına yazdığı mektup. Artık yetişkin bir insan ve yazar olan Ayla Çınaroğlu, çoğunluğu kendi ailesi gibi memur ailelerinden oluşan çocukluk arkadaşlarıyla yaşadığı anıların belleğinde yarattığı sıcak
çağrışımları paylaşıyor.

Birlikte geçirilen yılbaşı gecelerinin acı tatlı anılarını itiraf ediyor çocukluk arkadaşına. Çalışmak zorunda kaldığı için sınıfta anlatacak bir yılbaşı anısı olmayan köy çocuğu Halil’den özür diliyor.

Ayla Çınaroğlu’nun, duru ve hüzünlü bir anlatımla dile getirdiği çocukluk anılarından oluşan Mavi Boya, çocukluğun benzersiz anlarına duyulan özlemi anlatıyor. Okul çağı çocukları kadar yetişkinler için de eğlenceli bir öyküler toplamı…

Mavi Boya
Ayla Çınaroğlu
Resimleyen: Ayşe Çınaroğlu
Uçanbalık Yayınları / 78 sayfa
Show More