Bir ağaç gibi…

“Ormandaki ağaçlar gibi olup birbirimizi korursak, tüm kaynaklarımızı paylaşırsak dünya daha da güzel bir yer olur.”

Yazan: Gökçe Gökçeer

Peter Wohlleben’in Ağaçların Gizli Yaşamı kitabını okuduğumda, bugüne kadar ağaçları hiç tanımadığımı fark etmiş ve çok üzülmüştüm. Önlerinden geçip gittiğim, yapraklarının hışırtısını dinlediğim, gölgesinde dinlendiğim ağaçları yakından tanımak ufkumda kocaman bir kapı aralamıştı. Bir Ağaç Ol!’un yazarı Maria Gianferrari de aynı kitabı okumuş ve çok etkilenmiş belli ki. Sondaki yazar notunu okumadan önce, bu kitabı okudu mu acaba, diye düşünmüştüm. Sonra notu okuduğumda tahminimde yanılmadığımı anladım. Doğanın en güzel, en güçlü yaratımlarından biri olan ağaçlara başka bir gözle bakabilmek ne büyük bir ayrıcalık!

Kitap, okura ağaçlarla insanların birbirine ne kadar benzediğini anlatıyor. Ağaçların köklerinin sarıldığı mantarlar sayesinde birbirleriyle nasıl konuştuklarını, besinlerini nasıl paylaştıklarını, suyu depolayıp kaynaklarını nasıl bölüştüklerini ve tehlikelere karşı birbirlerini uyardıklarını, koruduklarını anlatıyor. Yaşadığımız dünyada daha iyi insan nasıl oluruz, ağaçlar bize nasıl ilham verir, bunu aktarmayı amaçlıyor.

Felicita Sala’nın muhteşem bir renk paletiyle oluşturduğu çizimlerin eşlik ettiği Bir Ağaç Ol!, şiirsel anlatımının yanı sıra genç okurlara ağaçları kurtarma konusunda da ipuçları veriyor. Konuyla ilgili kaynak kitaplarla İnternet sitelerinin listelendiği ve ağaç anatomisinin anlatıldığı sayfalar da çok kıymetli.

Göyçen Gülce Karagöz’ün Türkçeye çevirdiği bu çok özel kitapla ilgili gözüme takılan olumsuz tek bir şeyi de söylemeden geçemeyeceğim. “Derin bir ağaç kabuğudur. Dışı cansız olsa da, içinde olanı korur.” İfadelerinin yer aldığı sayfada bir ağacın üzerine kazınan kalp figürü dikkat çekiyor. Yan sayfada aynı figür, yaşlı bir adamın kolunda dövme olarak resmedilmiş. İnsanlarla olan benzerliğimize dikkat çekmek harika bir fikir olsa da bir ağacın dış kabuğunu kazımak gibi olumsuz bir davranışı olumlayan bu çizimi ve elbette onu yönlendiren metni doğru bulmadığımın altını çizmek istiyorum. Dış kabuğu kazımanın ağaçta enfeksiyona neden olabileceğini, bunun da ötesinde doğadaki herhangi bir canlıya dışarıdan bu şekilde müdahalenin yanlış olduğunu hatırlatmadan geçmeyi kalbimiz kabul etmiyor.