Geceden sabaha…

Karanlığa rağmen canlılığını kaybetmeyen morlu pembeli tonlarda geceyi izlemek ve dışarıda neler olduğunu görmek hepimizi şaşırtıyor. Ne kadar çok kişi çalışıyor böyle!

Yazan: Esra Kara

Çocukken evimizin çaprazında ünlü bir ekmek fırını vardı. Ünlü olmasının sebebi, küçük bir mahalle arasında olmasına rağmen yirmi dört saat hizmet vermesiydi. Bugünkü fırınlar ile kıyaslandığında, çok çeşitli ekmekler çıkmazdı orada; sadece dumanı üzerinde çıtır çıtır somun ekmek olurdu. (Sanırım biraz da bu yüzden, o zamanlar televizyon ekranına dalıp Heidi’ye beyaz ekmek veresim geliyordu.) Fırında çalışanları bazen sabahları bazen de akşamları görüyorduk. Ama benim asıl unutamadığım, fırının ve aslında bizim sokağın bekçisiydi. Güvenliği ciddiye alan sert ifadesinin yanında, çocuklara hep hoşgörü ve sevgi ile yaklaşan bir havası vardı. Çok konuşmazdı ama bilirdik ki o hep oradaydı, biz uyuduğumuzda bile.

Polly Faber’in yazıp, Harriet Hobday’in resimlediği, çevirisini Salih Benna Saraç’ın yaptığı, Fibula Yayınlarından çıkan Gece Boyunca – Biz Uyurken Çalışanlar isimli kitabı görünce de aklıma hemen o bekçi geldi. Çocuklarla daha önce bu konu hakkında konuşmamış olduğumuzu da yine bu kitap sayesinde fark ettim. Öte yandan, “Sizce gece boyunca kimler çalışıyordur?” sorusuna, “Annelerle babalar,” demiş olmalarının sebebi elbette sadece evimizin genel uykusuzluk rüzgârı ve onların bizim uyuduğumuzu görmemeleri. (Ne tesadüf, biz de onların uyuduğunu pek göremiyoruz.)

Gecenin Bir Rengi Olsaydı…

Kitapta öncelikle uykuya hazırlanan minik bir kız çocuğunun annesini yolcu etmesine tanık oluyoruz. Bize annesinin çok önemli bir işte çalıştığını söylüyor ama kitabın sonuna kadar annesinin ne iş yaptığını bir türlü bulamıyoruz. 

Karanlığa rağmen canlılığını kaybetmeyen morlu pembeli tonlarda geceyi izlemek ve dışarıda neler olduğunu görmek hepimizi şaşırtıyor. Ne kadar çok kişi çalışıyor böyle! Ofisleri temizleyenler, güvenlik görevlileri, gazeteciler, müzisyenler, benzinlikte çalışanlar, hastane görevlileri ve tanıdık bir mekân: Mis kokulu ekmekler yapan bir fırın. 

Belki kızın annesinin yaptığı iş herkesi görünmeyen bağlarla birbirine bağlıyordur ve sabah olduğundaysa anne (ve tüm diğer gece çalışanlar) için uyku vakti gelmiştir. Gece Boyunca – Biz Uyurken Çalışanlar, okuruna farklı meslekleri de tanıtan, bizi gecenin morluğundan gün ışığının turuncusuna kadar dolaştıran, cinsiyet eşitliğini ön planda tutan bir gezgin kitabı. 

* Bu yazı, gece karanlığında çalışırken gün ışığını göremeyen madencilere ithaf edilmiştir.