Sezar’ı çılgına çeviren Galyalılar

Sezar’ı çılgına çeviren Galyalılar

Neyfel SEMİZ

Asteriks komünal bir köyde yaşayan ve Roma ordusunun işgalci generali Sezar’a meydan okuyan kaba, neşeli ve asi Galyalılar’ın renkli çizimli öyküsü. Eğlenceli çizgi roman, yeni cildiyle, okurları bir kez daha bu dürüst, gürültücü, barışcıl ve duygusal insanların naif dünyasına davet ediyor.

1950 yılında tanışan yazar Rene Goscinny ile çizer Albert Uderzo, Asteriks’i 29 Ekim 1959’da Fransız çizgi roman âlemiyle tanıştırdı. Dönemin önemli çizgi roman dergisi Pilote’de arz-ı endam eden Asteriks kısa bir süre içinde sevildi. Asteriks naif, barışçıl ve eğlenceli bir dünya vaat ediyordu. 1961’de ilk kez albüm olarak yayımlanan Asteriks, bu ilk macerasıyla sadece 6000 alıcı buldu. 1987’de çıkan bir albümü ise iki milyondan fazla satmıştı. Eleştiri ve eğlence dozu iyi ayarlanmış olması Asteriks’i zirveye çıkardı kısacası. Asteriks, Roma ordusunun işgaline boyun eğmeyip Sezar’ı çılgına çeviren ve küçücük bir köyde yaşayan paylaşmacı, neşeli, asi, kaba, hırçın, açıksözlü ve sade insanların hikâyesini anlatır. Bu; iktidarın, paranın ve statünün dünyasına karşı, bir komünal yaşam düşüdür adeta.

Asteriks’in maceraları, M.Ö. 50 yılında, bugünkü Fransa sınırları içerisinde bulunan Galya’da geçer. Asteriks ve arkadaşlarının Romalılar’a karşı verdikleri savaşta en önemli silahları, içildiğinde olağanüstü güç kazandıran sihirli bir içecektir. Tüm Galya işgal altındadır, tek bir köyü hariç. Haritada minnacık bir yer kaplayan bu köyün sakinleri, sahip oldukları inanılmaz kas gücüyle işgalci Romalılar’a karşı cesurca direnir. Bu kas gücünün arkasında köyün saygın büyücüsü Büyüfiks’in yaptığı sihirli içecek vardır elbette. Bu köyde yaşayanlardan biri olan cesur ve akıllı savaşçı Asteriks, köyün maskotu haline gelmiş ufak tefek biridir.
En yakın arkadaşı Oburiks ise sürekli açlığını, avladığı ve yediği yaban domuzlarıyla gideren iri kıyım bir Galyalı’dır. Asteriks’in Mısır’dan Hindistan’a dek uzanan maceralarında yanından hiç ayırmadığı bir de köpeği vardır: İdefiks. Bu sempatik köyün diğer belli başlı sakinleri de hep göz önündedir. Bunlardan köyün gösteriş meraklısı şefi Toptoriks, elindeki çalgıyı ve söylediği şarkıları neredeyse işkence haline getirip duran Kakofoniks maceralarda kendilerine daha ön planda yer bulurlar.

HALİT KIVANÇ’A SELAM OLSUN
Başlangıcından beri Asteriks senaryolarını kaleme alan Goscinny 1977’de ölünce, çizer Uderzo, onun yokluğunu aratmadı ve bu noktada da devreye girerek oldukça başarılı Asteriks maceraları ortaya çıkardı. Belçika Ulusal Televizyonu için 1966’da hazırlanan iki çizgi filmi, 1974’de Idefix Stüdyosu’nun kurulması izledi. 2000 yılının ilk aylarında gösterime giren ve gerçek oyuncuların oynadığı İtalyan/ Fransız/Alman ortak yapımı Asterix filmi olağanüstü bir gişe hasılatına imza attı. Çizgi karakterlerin maceraları şimdiye dek 107 dilde basıldı, 300 milyondan fazla satıldı. Hatta Fransa’nın başkenti Paris’in kuzeyinde, 1989’da bir Asteriks parkı açıldı.

Türkiye’de de büyük ilgi gören Asteriks, ilk olarak 1965 yılında Sait Yurdagül’ün sahibi olduğu Yurdagül Yayınları’nın çıkardığı Bob Kid adlı dergide yayımlandı. Asteriks’in esas ünü ise Kervan Yayınları tarafından, ilki 1973’te yayımlanan albümleri vasıtasıyla oldu.

Burada defalarca basılan Asteriks albümlerinin çevirisini televizyon spikeri ve sunucu Halit Kıvanç ile Tevfik Ünsi yaptı. Bu çevirilerdeki adaptasyon tekniği de başarıda kuşkusuz önemli bir paya sahip. Asteriks’i yeniden okumak için Türkçe’de yayımlanan son macerası Gök Başımıza Yıkılacak!’ı bahane edebilirsiniz. Macera, ismini Galyalılar’ın en büyük korkusundan alıyor. Evet bir korkuları var Galyalılar’ın… Farklı bir zaman diliminden köye gelen davetsiz misafirlerin sihirli içeceği elde etmek için yaptıklarını anlatıyor bu macera. Güç peşindekiler, istedikleri her toprağı işgal edebileceklerini zannediyorlar. Ama yanılıyorlar. Bunu da anlatıp maceranın tadını kaçırmayalım. Asteriks’in şanına yakışır bir serüven olduğunu belirtmekle yetinelim.