Bir köpek ve bir çocuğun dünyayı kucaklayan hikâyesi

Islak Burun 280 sayfalık içeriğiyle hayli uzun ve yoğun olsa da yazar, haklı olarak akıcı anlatımına güvenmiş. Sade olanın kolay olmadığını, elimizdeki kitabın aslında çok emek verilmiş bir yalınlığın ürünü olduğunu hissediyoruz.

Yazan: Karin Karakaşlı

Klasik fabllardan çocuk romanlarına, hayvanların başrolde olduğu bir dünya boşuna kurulmamış olsa gerek. Doğanın her biri ayrı hikâyeye sahip bütün büyülü canlıları, insan hayatına bambaşka anlamlar yükleyen bir birikime sahip. Yetişkinliğin sert kalıplarını kuşanmamış çocuklar ise bu zenginliği içgüdüleriyle en iyi sezen ve tadını çıkarabilen varlıklar. Şimdi elimizde böylesi sıra dışı bir dostluğu anlatan bir kitap daha var. Andy Mulligan’ın Islak Burun romanı hayatın zorlukları karşısında kişilik çatışmasına giren ve ilişkileri ayrılıklarla sınanan bir köpekle bir çocuğun adım adım inşa ettiği sevgiyle buluşturuyor bizi.

Niran Elçi tarafından Türkçeleştirilen ve Tudem Yayınlarından çıkan Islak Burun, türcülüğün sınırlayıcı tuzağına düşmeden kurulmuş bir anlatıyla denkler arasında gelişen sevgi ve güvenin kıymetini anımsatıyor. Dolayısıyla romanın okura hayvan sevgisi aşıladığını söylemekle yetinmek, yazarına hakaret olacaktır. Burada karşılıklı teslim oluş ve koşulsuz güven var. Bu, bir birlikte büyüme hikâyesi.

ZOR ZAMAN DOSTLUĞU
Diğer kardeşleri kadar güzel görünmeyen yavru bir köpek, ekonomik sıkıntılara karşın bursla özel okul kazanan on bir yaşındaki Tom’a hediye edilince mutluluktan havalara uçar. İlk günden köpeğine âşık olan Tom, adını Örümcek koyduğu bu yavru köpeğe sığınır çünkü aslında çok yalnızdır. Neden evi terk ettiğini ilk başlarda bilemediğimiz annesi, her gün Tom’u telefonla aramakta ama öfkeli ve kederli Tom onunla konuşmayı, hele de bu konuda başkalarına duygularını belli etmeyi kesinlikle reddetmektedir. Evin geçimine katkı sağlamak üzere alınmış kiracı Phil ve çift vardiya çalışmaktan yorgun ve sinirli babasıyla paylaştığı evde tek mutluluğu Örümcek’tir. Dahası Tom’un yeni okulundaki günleri de cehennemden farksızdır. Hele de baş düşmanı akranı Rob, alaylarıyla Tom’a hayatı zehir etmektedir.

Andy Mulligan bu noktada çocukların zalim olabilme potansiyellerini de olanca çıplaklığı ve sahici diyaloglarla ortaya koyuyor. Köpeğin çirkinliğinden dem vurup dişi mi erkek mi olduğunu anlamadığını söyleyen Rob “Cinsiyet konusunda biraz kafan karışık, değil mi? Gerçi biz senin de ne olduğundan çok emin değiliz hâlâ,” diyerek saldırdığında, sınıflarda cinsiyet kimliği ve toplumsal cinsiyet konularını konuşmak için özel ve kıymetli bir alan aralanmış oluyor.

KORKUNUN ADI İPLİK
Yazar Andy Mulligan sürükleyici bir anlatı içerisine, aslında her biri belli duygu ve durumların simgesi metaforik yan karakter yerleştirmiş. Böylece Örümcek üzerinden de konuşulabilecek pek çok konu aralamış. Örümcek’i, doğduğu evden itibaren gölge gibi izleyen İplik adındaki gerçek bir örümcek, aslında pekâlâ köpeğin korkularının cisimleşmiş hâli olarak okunabilir. Yalnızca gerçekleri söylediğini vurgulayan İplik, Örümcek’e sürekli istenmeyen bir köpek olduğunu, kısa sürede bir barınak ya da laboratuvara teslim edileceğini telkin eder. Örümcek’in sorunları bununla da bitmez. Bir yandan da tutkuların simgesi olarak görebileceğimiz Ayışığı isimli esrarengiz bir kedi, aslında onun içinden gizliden gizliye özgürlüğüne düşkün bir kedi ruhu olduğuna inandırarak evden kaçması, dünyayı keşfetmesi için baştan çıkarmaktadır. Merakına yenik düşen, güvensizliklerine yenilen Örümcek yepyeni hayvanlarla tanışacağı heyecanlı bir maceraya atılsa da aslı zor olanın Tom’a yeniden kavuşmak olduğunu anlayacaktır.

Türkçede, okurların 25 dile çevrilen ve sinemaya da uyarlanan Çöplük kitabıyla tanıdığı Andy Mulligan, Oxford Üniversitesi’deki eğitiminin ardından on yıl boyunca tiyatro yönetmenliği yaptıktan sonra; İngiltere, Hindistan, Brezilya ve Filipinler’de İngilizce ve drama öğretmeni olarak çalıştı. Yazarın, Tudem Modern Klasikler koleksiyonu içinde yer alan kitabı Çöplük, üç cesur sokak çocuğunun, yokluğun ve hiçlikten umuda uzanan yaşam mücadelesini anlatırken yine aynı yayınevi tarafından basılan Yaşam Tehlikelidir ise diğer okulların reddettiği çocuklara kapılarını açan bir yatılı okulda, hepsi birbirinden farklı ve renkli karakterlerin maceralarına yoğunlaşıyor.

Islak Burun 280 sayfalık içeriğiyle hayli uzun ve yoğun olsa da yazar haklı olarak akıcı anlatımına güvenmiş. Sade olanın kolay olmadığını, elimizdeki kitabın aslında çok emek verilmiş bir yalınlığın ürünü olduğunu hissediyoruz. Zaafları ve kudretiyle tanışmak isteyen her yaştan okur bu kitapta aradığı bir şeyleri bulacak.