İyi Kitap

Çocuk ve Gençlik Kitapları Dergisi

Okuma serüvenine eğlenceli bir başlangıç

Haylaz Adam ve Kaya’nın heyecanlı maceralarını anlatan bu beş kitap, okuma yolculuğuna yeni başlayan minikler için eğlenceli anlar vadediyor.

Yazan: Nihan Bora Sapmaz

Geçtiğimiz günlerde Boğaziçi Üniversitesi Psikoloji Bölümü Öğr. Üyesi Dr. Deniz Tahiroğlu’nun ilginç bir araştırmasına denk geldim. Yaygın kanının aksine, çocukların hayali arkadaşının olmasının, bilişsel gelişimleri için çok yararlı olduğunu söylüyor. Bunun sebebini de şöyle açıklıyor Tahiroğlu: “Aslında bir şeyin gerçeği varken onu farklı bir şekilde hayal etmek yüksek bilişsel beceri ve hayal gücü gerektiren bir süreç. Üstelik çocuklar bunu belirli kurallar dahilinde ve kendi dürtülerini kontrol ederek yapabiliyorlar.”
Araştırmada hayli ilginç veriler de var. Örneğin Tahiroğlu’nun geçtiğimiz yıl Türkiye’de 3, 4 ve 5 yaşlarındaki çocuklarla yürüttüğü araştırma sonucuna göre, 120 çocuktan sadece 9’unun hayali arkadaşı bulunuyor. Türkiye’de 7 yaşına kadar takip edilen çocukların yaklaşık yüzde 15 civarının hayatlarının bir döneminde hayali arkadaşı olmuş. Bu oran Amerika’da yüzde 65, Çin ve Japonya’da yüzde 40-50 civarlarında. Tablo ortada… Hayali arkadaş konusuna bu kadar geniş bir girizgah yapmamın sebebi Tudem Yayınlarından çıkan yeni bir serinin ilk 5 kitabı. “Küçük Yıldızlar – İlk Okuma Kitaplığı” adı altında yayımlanan seri, okumayı yeni söken minikler için oldukça eğlenceli bir okuma deneyimi vadediyor.
2005 yılından bu yana çocuk kitapları yazan Rüdiger Bertram, “Haylaz Adam” serisi ile çocuk ve hayali arkadaş ilişkisini anlatan başarılı bir işe imza atmış. Çizer Heribert Schulmeyer’in sade ama etkili çizimleri sayesinde de serinin kahramanları, neredeyse hayatımızdaki birer karaktere dönüşüyorlar. Bu eğlenceli kitapları Türkçeye kazandıran isim ise Olcay Mağden Ünal. Kitaplarda, kahramanımız altı yaşındaki Kaya ve hayali arkadaşı Haylaz Adam’ın maceralarını okuyoruz. Haylaz Adam’ı Kaya dışında kimse göremez ve duyamaz, ki hayali arkadaş olmak bunu gerektirir zaten. Bu durum Haylaz Adam’a büyük bir rahatlık sağlar. Sonuçlarını düşünmeden, hep istediği gibi davranır. Sadece davranışlarıyla değil, birbirinden uçuk önerileriyle de sık sık Kaya’nın başını derde sokar. Kaya, zaman zaman sinirlense de onu maceradan maceraya sürükleyen Haylaz Adam’ı çok sevmektedir.
Rüdiger Bertram, kitaplarda, Kaya ve Haylaz Adam ilişkisindeki tersine dinamiği çok iyi hikâye etmiş. Hayali arkadaş, sadece çocuğun yetişkinler tarafından eleştirilen davranışlarına getirdiği bir açıklama değil, daha çok öğrenme ve büyüme süreçlerinde ona eşlik eden anlayışlı, hayal gücü zengin bir yol arkadaşı.
Serinin ilk kitabı Haylaz Adam ve Okulun İlk Günü’nde Kaya, okula başlayacağı için epey heyecanlıdır. Haylaz Adam, elbette okulda da onu yalnız bırakmaz. Tahmin edileceği üzere ortalığı karıştırmayı da ihmal etmez. İkinci kitapta, Kaya ve Haylaz Adam, okulun müze gezisine katılırlar. Alarmları çaldırmaktan müze görevlisinin on yılda tamamladığı bir maketi harap etmeye dek, arkasında Haylaz Adam’ın olduğu pek çok aksilik Kaya’nın peşini bırakmaz. Haylaz Adam ve Kayıp Pabuçlar isimli serinin üçüncü kitabında, maceraperest ikili, Kaya’nın kaybolan ayakkabılarının peşine düşer. Haylaz Adam bir dedektif inceliğinde araştırmasını yapar, hatta biraz da abartır. Tabii tüm bu araştırma esnasında yine başlarına gelmedik olay kalmaz. Haylaz Adam Partiye Davetli Değil!, serinin dördüncü kitabı. Bu hikâyede, kızlar arasında tek erkek çocuk olarak partiye çağrılan Kaya ve hediye seçimi üzerinden toplumsal cinsiyet rollerine dair ezber bozan bir deneyime tanık oluyoruz. Haylaz Adam Futboldan Anlamıyor ise serinin son kitabı. Kaya’nın, başarısızlıktan bir başarı hikâyesine dönüşen futbol deneyimini aktarıyor bizlere. Tabii Haylaz Adam, başarısızlıkta da başarıda da önemli bir rol üstleniyor yine. Her kitabın sonunda bulunan “Bulmaca Diyarı” isimli bölümde, o kitaptan derlenen çeşitli sorular, minik okurlara yöneltiliyor. Bu, okumaya yeni başlayan çocukların hikâyeyi daha iyi kavramalarını sağlayacak işlevsel bir araç olmanın yanı sıra, okuma pratiğini de geliştirecek zihin zorlayıcı bir mücadele. Tudem Yayınlarının, kitap kapaklarında “Okuma Seviyesi 1” (belli ki seri farklı okuma seviyeleri için hazırlanmış kitaplarla zenginleşecek) ibaresiyle yayımladığı “Haylaz Adam” kitapları, çocukların okuma yolculuğuna iyi bir başlangıç yapması için, ebeveynlerin tercih edebileceği bir seri.

Haylaz Adam İle Okulun İlk Günü • Haylaz Adam Okul Gezisinde • Haylaz Adam ve Kayıp Pabuçlar
Haylaz Adam Partiye Davetli Değil • Haylaz Adam Futboldan Anlamıyor
Rüdiger Bertram
Resimleyen: Heribert Schulmeyer, Türkçeleştiren: Olcay Mağden Ünal, Tudem Yayınları, 56 sayfa

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Show More