Torbi’nin başına gelenler

Çok basit gerçekler, büyük sorunlara dönüştüğünde anlatmak zorlaşır. Yanlış olduğunu bile bile değiştirmiyorsak bir davranışı mesela… “Tek ben değilim ki bunu yapan,” diye bir de üste çıkıyorsak iyice çetrefilleşir mesele.

Yazan: Yasemin Yılmaz Yüksek

“Doğayı korumalıyız.”
“Denizlere çöp atmamalıyız.”
Ne kadar yalın, basit gerçekler. Hepimizin dilinde çocuklara nasihat olarak bu cümleler var. Hafta sonları koşmak için gittikleri ormanda çöp yığınlarıyla karşılaşan, deniz kenarında yürürken suda yüzen ambalajları, kutuları gören çocuk nasıl içselleştirir
bu cümleleri? Bu zorluğun farkında olan bir doğabilimci Sarah Roberts. Yetişkinler olarak bizler kendimize, çevremizdekilere anlatabiliyor muyuz bilemem ama Sarah Roberts Torbi’yi Kim Yuttu kitabında masmavi suları kirletmememiz gerektiğini eğlenceli bir biçimde anlatmış çocuklara. Dili elbette çoğu yetişkininki gibi didaktik değil. Yarattığı sevimli karakter bir plastik
poşet: Torbi (Kitabı Türkçeye kazandıran Sima Özkan, görselleri âdeta tamamlayan sempatik bir isim seçmiş). Maalesef denize
atılmış, dalgalarla sürüklenip durmuş, ısırılmış, koparılmış. Ne bilsin denizdeki canlılar poşeti. Her gören denizanası sanmış onu. Balina yemek istemiş, başarılı olamamış, sarı gagalı martılar üzerinden uçmuş, onu korkutmuş. Zavallı deniz kaplumbağası, Torbi’yi yutmuş ve nefes alamaz olmuş. Ve sonra bir çocuk gelmiş, hepimizin içine su serpen bir şey yapmış. Torbi küçük çocuğun elinde artık bir plastik poşetten çok daha fazlasıymış.

Sarah Roberts, bu ilk resimli çocuk kitabını bir sosyal sorumluluk projesi olarak kaleme almış. Torbi’nin ve deniz canlılarının başına gelenleri anlatmada tekrarlardan yararlanması kitabın dilini oldukça ritmik kılmış. Roberts’ın kitabıyla tanışacak çocukların plastiklerin çevre, özellikle de hayvanlar üzerindeki olumsuz etkilerini düşünecekleri bir gerçek. Torbi’yi Kim Yuttu, okullarda, evlerde ve atölyelerde plastik kirliliğinin nedenlerini ve plastik kullanımını azaltmanın yollarını çocuklarla konuşabilmek için eğlenceli bir okuma deneyimi sunuyor. Deniz kirliliği hâlâ büyük bir çevresel sorun. Torbi’yi denizden, kaplumbağayı da boğulmaktan kurtaran çocuksa gelecek adına içimize umut bırakıyor.