Kırmızı çanta…

Belle DeMont’un yazıp, Sonja Wimmer’in resimlediği Kırmızı Çanta, kabul edilmiş toplumsal cinsiyet rollerini sorgulayan, ezber bozan bir kitap.

Yazan: Safter Korkmaz

Ailemizin en küçük üyesi sayesinde, “uzaktan eğitim” denen garabetin ne menem bir şey olduğunu yakından deneyimliyoruz. İlkokula yeni başlamış çocuğun, dört duvar arasına sıkışıp kalan ve her an patlamaya hazır enerjisi bir yana, teknolojik
nimetlerin en gerekli anlarda su koyverişi de bu deneyimi tadından yenmez hâle getiriyor. Neyse ki öğretmenimiz deneyimli, cana yakın, çocuklarla iyi anlaşan bir kadın. Sağ olsun, haftada birkaç saat, ekran karşısında da olsa çocuklara beden eğitimi dersi veriyor. Tüm sevecenliğiyle “Erkekler top sektirsin, kızlar ip atlasın,” diyerek başlıyor derse. Top sektirmek yerine ip atlamak isteyen bizim ufaklığın garibine gidiyor bu. Tersinden, bizimkinin ip atlamak istemesi de öğretmeninin…

Öğretmenimiz, her sabah kız öğrencilerin süslenip rengârenk tokalar takarak gelmesini istiyor ekran karşısına. Erkek öğrencilerin ise saçlarını tarayıp gelmesi yeterli. Öğretmene -ve ders kitaplarına göre- çocukların bakımından, yeme içmesinden de anneler sorumlu…

Eh, sözün nereye varacağını anlamış olmalısınız. Cinsiyet eşitsizliğinin, yaşamın her alanına nasıl nüfuz ettiğini nasıl kanıksandığını görmek zor değil. Yukarıda yazdıklarım, öğretmene ve ebeveynlere ne kadar doğal geliyor, tahmin edersiniz. Kız ve erkek çocuklara atfedilen toplumsal cinsiyet rolleri, kanıksamanın da ötesinde öğretilen, nesilden nesile aktarılan “bilgi” düzeyine erişmiş durumda.

Belle DeMont’un yazıp, Sonja Wimmer’in resimlediği Kırmızı Çanta, işte bu kabul edilmiş toplumsal cinsiyet rollerini sorgulayan, ezber bozan bir kitap. Kahramanımız Çarli, anneannesinden miras parlak kırmızı bir omuz çantasıyla okula gitmeye karar veriyor. Çünkü kol çantasını çok seviyor ve takmak istiyor! Çarli’nin kol çantasıyla okula gidişi, başlangıçta, dayatılmış toplumsal cinsiyet rollerinin dışına çıkamayan babası ve arkadaşları tarafından yadırgansa da sonunda bir dizi dönüşüme önayak oluyor. Babası, arkadaşları ve hatta bir trafik polisi yapmak isteyip de kendilerini frenledikleri şeyleri deneyimleme şansı buluyorlar.

Kitabın son sayfasında, etrafındakilerin bakışlarına aldırmadan yürüyen Çarli’nin parlak kırmızı çantasının yanı sıra yine parlak taşlarla süslenmiş büyük mavi bir gözlük takıyor oluşu gülümsetiyor beni. Öte yandan düşünmeden de edemiyorum, keşke gerçek yaşamda da bu kadar kolay olsa bazı şeyler…