Süper kahraman değil eko-kahraman

Gezegenimizi korumak ve çok daha temiz bir dünyada yaşamak için yapabileceklerimiz sınırsız: Örneğin işe atıklarımızı sınıflandırıp ayıklamakla başlayabilir, eski kıyafetlerimizi dönüştürerek değerlendirebilir, kendi diş macunumuzu yapıp tek kullanımlık eşyalar yerine uzun ömürlü ürünleri tercih edebiliriz.

Yazan: Olcay Mağden Ünal

Kapkaranlık evrenin içinde, mavi yeşil parıldayan dünyamız; çocukluğumuzun astronot olma hayallerini süsleyen o görüntü. Bize okyanuslarıyla, ormanlarıyla, doğasıyla, havasıyla, suyuyla yaşam verdi; mucizelere inanmamızı sağladı. Oysa biz ona hak ettiği değeri bir türlü veremedik, hor kullandık ve o da yaşlanıp yorgun düştü. Şimdi kalkmış başımıza gelenlere hayret ediyoruz. Aniden çıkan zamansız fırtınaların, dinmek bilmez yangınların, aşırı sıcakların ve aşırı soğukların, yağmuru ancak rüyamızda görmemize sebep olan kuraklıkların, taşkınlar çıkaran sağanakların, kurtulamadığımız hastalıkların nedenlerini sorguluyoruz. Hâlbuki tek yapmamız gereken, iğneyi de çuvaldızı da kendimize batırmak. Ne de olsa tüm bunların sorumlusu bizden başkası değil.

İnsanların büyük bir kısmı doğayı korumanın öneminden bihaber; bir kısmı da küresel ısınmayı palavradan ibaret buluyor, sanki bu inanıp inanmama lüksüne sahip olduğumuz bir konuymuş gibi. Ancak bu meseleye ve soruna ilgi duyanlar dahi dünyamıza sahip çıkmak için büyük bir organizasyon gerektiğini düşünüp işin içinden sıyrılma eğilimindeler. Oysa her birimizin yapabileceği öyle çok şey var ki. En önemlisi de doğayı koruma bilincini küçük yaştan itibaren hayatımızın merkezine yerleştirmek, ne de olsa bunun yemek yemekten ya da iyice dinlenmekten hiçbir farkı yok. Nasıl ki bir çocuğun sağlıklı bir şekilde büyümek için yeterince besin alıp iyi bir uyku çekmesi gerekir, yaşamını sürdürebilmesi için de ona bu ortamı sağlayacak bir Dünya’ya ihtiyaç duyacaktır.

Bu bağlamda doğanın korunması konusunu işleyen çocuk kitaplarının önemi yadsınamaz. Biz yetişkinlere düşen görev, çocuklarımızı bu alanda yazılmış nitelikli eserlerle buluşturmaktır. Özellikle çizgi romanlarını beğeniyle okuduğum Sırtlan Kitap’ın alt markası Sırtlan Çocuk, bu görevi yerine getirmek için önemli bir işe imza atmış. Doğal hayatı koruma, eko vatandaşlık ve sıfır atık konularında uzman; bu alanda çalışan “7 Noktalı Uğur Böceği” (La coccinelle à 7 points coccinelleaseptpoints. jimdofree.com) adlı ajansın kurucusu Karine Balzeau imzalı Sıfır Atık Görevleri, gezegenimiz için
daha iyi bir gelecek isteğiyle çocuklarımıza ve aslında bizlere de gerçekleştirilmesi gereken 32 görev veriyor. Böylece aşırı plastikten, aşırı ambalajdan, aşırı atıktan ve aşırı israftan kurtulabileceğimizi, tüketim alışkanlıklarımızı değiştirebileceğimizi ve tüm bunları yaparken bir yandan da çok eğlenebileceğimizi söylüyor.

Bu kitapta bizlere Balzeau’nun ajansının adındaki uğur böceği Luna rehberlik ediyor ve evde, banyoda, arkadaşlarla, mutfakta ve doğada yapılabilecek görevleri sıralıyor; bir yandan da hem konuyla ilgili kavramları açıklıyor hem de dünyadaki ve ülkemizdeki kirlilik hakkında bilgi veriyor. Gezegenimizi korumak ve çok daha temiz bir dünyada yaşamak için yapabileceklerimiz sınırsız: Örneğin işe atıklarımızı sınıflandırıp ayıklamakla başlayabilir, eski kıyafetlerimizi dönüştürerek
değerlendirebilir, kendi diş macunumuzu yapıp tek kullanımlık eşyalar yerine uzun ömürlü ürünleri tercih edebiliriz. Hediyelerimizi hazırlarken bile doğayı düşünmekten vazgeçmemeliyiz; kim kendi elimizle hazırladığımız bir kurabiye yapma kitinden ve ambalaj yerine de harika, rengârenk ve eşsiz bir kumaş parçasından etkilenmez ki? Peki ya en yakın arkadaşımız için öreceğimiz bir bilekliğe ne dersiniz? Biz de bu dünyanın bir parçasıyız, o yüzden onu koruma görevini başkalarının sorumluluğuna bırakma şansımız yok. Birer sıfır atık komandosu olmak dururken neden etraftaki çöpleri toplamasını bir başkasından bekleyelim? Ve doğanın tüm güzellikleri önümüzde seriliyken kim dekorasyon için plastiğe ihtiyaç duyar?

Laurent Audouin’in Fransız tarzını belli eden çizimleriyle renklendirip keyiflendirdiği Sıfır Atık Görevleri – Gezegeni Korumak İçin Gerçekleştirilmesi Gereken 32 Görev!, Sebla Kutsal’ın çevirisiyle dilimize kazandırılmış. Bilgilerin eğlenceli bir dil, yaratıcı bir tasarım aracılığıyla aktarıldığı ve önerilerin uygulanabilirliği göz önüne alındığında kitabın çocukların bir yandan keyif alıp bir yandan sorgulamalarına olanak sağlayacağını düşünüyorum.