İyi Kitap

Çocuk ve Gençlik Kitapları Dergisi

Mürekkep lekesi dile gelirse…

Obur Mürekkepçik, sevgi bağının gücünü anımsatırken bu uğurda verilecek özveri sınavını, kayıp duygusuyla baş etme yollarını, yaratıcılığın önemini ve güven duygusunun kıymetini gösteriyor.

Yazan: Karin Karakaşlı

Edebiyatın en büyük keyiflerinden biri de hiç şüphesiz çok farklı anlatıcı sesleri devreye sokması. Hayvanlar âleminin konuştuğu fabllardan doğaüstü yaratıklar ve nesnelerin dile geldiği masallara dek, bir hikâyeyi değişik bir bakışla yaşama imkânı veren beklenmedik anlatıcılar çocuk ve genç okurları da cezbeden bir güce sahip. Peki ya bir mürekkep lekesi, üzerine sabitlendiği zeminden kurtulur da hür iradesiyle ortalıkta gezinmeye başlarsa neler olur? Kenneth Oppel’in Obur Mürekkepçik (Inkling) romanı, tam da bu sorunun en yaratıcı yanıtı olarak karşımızda.

Rengin Arslan’ın akıcı çevirisiyle Kırmızı Kedi Çocuk Yayınlarından çıkan roman, Sydney Smith’in çizimleriyle de dikkat çekiyor. Oyunbaz mürekkep lekesinin hareketlerini bütün sayfalara yayarak karakteristik bir tasarımın ortaya çıkmasını sağlayan Smith, hikâyenin dinamizmine çok şey katmış.

Hikâyemizin ana kahramanlarından biri, çizer babası Peter Rylance, down sendromlu kız kardeşi Sarah ve kedileri Rickman ile birlikte yaşayan evin büyük oğlu Ethan. Diğeri ise günlerden bir gün babanın eskiz defterindeki çizimleri emerek ortaya çıkan, defterden koparak da serbestçe hareket eder hâle gelen Mürekkepçik. Önüne çıkan kitap, dergi, çizim, gazete, fotoğrafları emerek büyüyen ve beslenen Obur Mürekkepçik, Ethan’la arkadaş olunca günlük hayat içerisindeki macerası da başlıyor. Ethan’ın hayatındaki sıcak hikâyeleri emerek büyüyen Mürekkepçik, dâhil olduğu bu aileyi mutlu etmeyi kendine görev ediniyor. Gel gör ki annenin kaybıyla sarsılmış çocuklar ve yaratma ilhamını kaybetmiş baba için eksikliğini duydukları şeylerin ta kendisi olmak zorlu bir sınav.

ÖNCELİKLERİN ÖNEMİ

Obur Mürekkepçik, temposu ve heyecan dozu giderek artsa da sadece macera romanı olarak tanımlanamayacak denli derin anlamlar içeriyor. Mürekkepçik, babasının yeteneği ve ünü altında ezilen Ethan’a kendi yolunu bulmasında yardım ederken, babaya asıl çizilmesi gereken hikâyeyi gösteriyor ve sevgi dolu Sarah için de çok istediği köpek yavrusu Lucy hâline bürünüyor. Bu hâliyle karşısına çıkan herkese önceliklerinin ne olması gerektiğini sorgulatan bir yanı var. Gel gör ki dünyamız bu kadar katışıksız iyiliğe alışkın değil. Hırslı yeni rakipler ve onların yetiştirdiği Kaçık isminde tehlikeli yeni bir mürekkep lekesinin ortaya çıkışıyla birlikte işler iyice karışıyor. Ethan bütün bu ince dengeleri gözeterek Mürekkepçik’i ve ailesini huzura, mutluluğa kavuşturabilecek mi sorusu, soluk soluğa takip edilen maceranın özünü oluşturuyor.

Kavramsal açıdan bakıldığında Obur Mürekkepçik’in aslında en çok da iletişim boşluklarının arasında hareket ettiğini söylemek mümkün. Ethan’ın kendisine düşman bir rakip olarak gördüğü Vika ile hoşlandığı Heather Lee’yle yakınlaşmasını sağlayan Mürekkepçik, peşindeki Kaçık’la mücadelesinde sevdiklerini korumak için göze alınabilecek fedakârlıklara dair de çok şeyler öğretiyor.

Kenneth Oppel, aile ve dostluk kavramlarına sıradışı bağlamlardan bakan, yer yer ürpertmeyi, derinden sorgulatmayı tercih eden yazarlardan. Yazar Türkçede özellikle İthaki Yayınlarından çıkan Karanlık İşler-Frankenstein’ın Çıraklık Dönemi isimli, gençlere yönelik fantastik romanıyla tanınıyor. Birçok dile çevrilen bu gotik romanında, Mary Shelley’nin ünlü kahramanı Frankenstein’a yeniden hayat veren yazar, birbirine sımsıkı bağlı ikizler Victor ve Konrad ile kuzinleri Elizabeth ve dostları Henry’nin şatonun dehlizlerinde Konrad’ın ölümcül hastalığına çare aramalarını anlatıyordu.

Ürpertici atmosferiyle dikkat çeken Yuva romanındaysa (Doğan Egmont Yayıncılık) Steve ismindeki oğlanla tanışmıştık. Steve, yeni doğan erkek kardeşinin bilinmeyen hastalığı, kendi yabanarısı alerjisi, kız kardeşinin oyuncak telefonuna Bay Hiç Kimse’den gelen telefonlar, saçaktaki arılar ve rüyasında kardeşini “onaracaklarını” söyleyen yaratıklarla gerilirken, büyüme denen zorlu macerada kararların bedelini görmemizi sağlamıştı.

1967’de doğan Kanadalı yazar Kenneth Oppel, Toronto Üniversitesi’ndeki eğitiminin ardından çocuk edebiyatına yöneldi. Televizyona ve tiyatroya da uyarlanan Silverwing serisiyle dünya çapında tanınan Oppel, Obur Mürekekpçik’te de beklenmedik baş karakteri eşliğinde mizah dolu bir dille hakikatin peşinden gitmeyi sürdürüyor.

Obur Mürekkepçik, sevgi bağının gücünü anımsatırken bu uğurda verilecek özveri sınavını, kayıp duygusuyla baş etme yollarını, yaratıcılığın önemini ve güven duygusunun kıymetini gösteriyor. Sıcacık, yalın anlatımıyla bir çırpıda okunan kitap, kendi mürekkepçiklerimizi bulma ihtiyacı da hissettiriyor.
Hazır mıyız dikkatlice ruhumuzun ta içine bakmaya?..

Obur Mürekkepçik
Kenneth Oppel
Resimleyen: Sydney Smith
Türkçeleştiren: Rengin Aslan
Editör: Özlem Akcan
Kırmızı Kedi Çocuk Yayınları, 320 sayfa
Show More