Hayvanların bilmediğimiz dünyası

Yabanarısı örümceğinin tek seferde dört yüz yumurta bıraktığını biliyor muydunuz?

Yazan: Adalet Çavdar

“Elma Çocuk Bilim Serisi”nden Ocak ayında yayınlanan ve bir kolektif imzası taşıyan Hayvanların Yaşam Döngüsü kitabı o kadar eğlenceli ki, bu yaşımda bile hayvanlara dair ne kadar az şey bildiğimi fark etmemi sağladı. Kitabı incelerken yanı başımda oturan kedim Çiko’ya da her sayfayı tek tek anlattım. İnanmayacaksınız ama dinledi!

Bu kitap, özellikle evde bir hayvanla birlikte yaşama şansı bulamayan çocuklara, hayvanların doğal hayatın döngüsü içerisinde ne kadar büyük ve vazgeçilemez bir yer tuttuklarını anlatması açısından çok önemli. Biliyoruz ki çocuklar bazen istemeden hayvanlara zarar verebiliyor, canlarını yakabiliyorlar. Bazen de sebepsiz yere onlardan korkuyorlar. Aslında evde ve okuldaki eğitim hayatlarında, dünya ile kurdukları bağı güçlendirmek adına, onlara hayvanlara ve doğaya dair çok daha fazla şey anlatmalıyız. Dahası, şehir hayatının elverdiği ölçüde de hayvanlarla ortak yaşam koşullarını sağlayabilmeliyiz.

Kitap, her hayvan türünün kendine has bir yaşam döngüsü olduğu bilgisiyle başlıyor. Hücrede başlayan yaşamın nasıl çeşitlendiği, farklı türlerin nasıl evrelerden geçip yaşam döngülerini nasıl tamamladıkları pek çok örnekle açıklanıyor; kuşlar, omurgalılar, memeliler, sürüngenler, balıklar, ikiyaşamlılar, süngerler, sölenterler, solucanlar, eklembacaklılar, yumuşakçalar, derisidikenliler gibi… Haydi itiraf edin, bazılarını siz de ilk kez burada öğrendiniz değil mi?

İşte size kitaptan birkaç ilgi çekici bilgi: Yabanarısı örümceği tek seferde dört yüz yumurta bırakıyormuş; dört yüz çocuk, düşünebiliyor musunuz? Denizatlarında bebekleri taşıyanın erkekler olduğunu biliyordum ama tek seferde bine yakın yavrulayabileceklerini bilmiyordum. Kurbağalara ikiyaşamlılar deniyormuş, erginleşene kadar sadece suda, başkalaşım geçirip erginleştikten sonra hem karada hem de suda yaşarlarmış. Balinaların soyundan olan şişe burunlu yunusların hamilelik süresi 12 aymış ve yavru ilk ay altı ay anne sütüyle beslenirlermiş. Daha fazlası Hayvanların Yaşam Döngüsü’nde! Unutmadan, kitabın sonunda bir de sürpriz bir oyun var.

Bu serinin başka kitapları da varmış Mevsimler ve Su Döngüsü başlıklarında. Bence onlara da bir bakmanızda fayda var.