Sorular can sıkıntısına birebir!

Çocuklar için felsefenin sırrı bazen iyi kotarılmış küçücük, basit bir hikâyede saklı…

Yazan: Suzan Geridönmez

Can sıkıntısı belki de günümüz çocukların en çok şikâyet ettiği şey. Nerede, “Üfff, sıkıldım!” diyen bir çocukla karşılaşsa hemen kendinden örnek veren yetişkinlerse, o yaşlarda hiç böyle bir duygu tanımadığından dem vururlar. Oysa biraz hafızalarını zorlasalar, onlar da büyük aile toplantısı kabusunu hatırlayacaktır mutlaka. Derslerinizle ilgili rahatsız edici sorular, hakkınızda yapılan aleni yorumlar dışında sohbetlere dâhil edilmediğiniz, büyüklerin bitmeyen konuşmalarını dinlerken içinizin şiştiği şu özel yemekleri kast ediyorum mesela… 

Hikâyemizin kahramanı Can işte böyle bir anda kalemine sarılıyor. Önce masadakilerin karikatürlerini çiziyor, ardından yakaladığı lafları gelişigüzel konuşma balonlarına yazıyor. Yemek biterken kulağına son bir cümle çalınıyor: Yaşamın sırrı nerede?

Bu soru, can sıkıntısının sonu, arayışının da başlangıcı oluyor. Mahalle sakinlerine, öğretmenine, ailesine, arkadaşlarına hep aynı soruyu yöneltip farklı farklı yanıtlar alıyor. Herkes hayata değişik açılardan bakıyor. 

Sanatın büyüsü, kitaplarda saklanan kadim bilgi, doğanın gücü, arkadaşlığın güzelliği ve hep tekrarlanmasa hayatta koca bir boşluk bırakacak şu vazgeçilmez küçük şeyler… Can, yetişkinlerin nelerden bahsettiklerini tam anlamasa da asıl sırrın, her insanın, ona üretken hissettiren, hiç bıkmayacağı bir meşgale, hatta amaç edinmesi olduğunu hissediyor. Soru sormaya devam etmenin, kesin yanıtlar bulmaktan daha önemli olduğunu da…

Kısacası Hayatın Sırrı Nerede? kolaylıkla basmakalıp bir çerçeveye sıkışabilecek basit bir kurguya sahip. Ama Seli, küçüğün soru sorduğu büyüklerin yanıt verdiği şu eski moda öğretici hikâyelerden farklı olarak ikna edici bir çocuk karakteri yaratmış. Özellikle kitabın başında, sıralanmış masaların en küçüğünde tek başına oturup yetişkinlerin konuşmalarını içi bayılarak dinleyen Can’la özdeşleşmek hiç de zor değil. Yazarın sade dili, derin meselelere dokunurken okura alan bırakması, duyarlılık kasmaması, felsefi sorulara çocuğun evreninden yaklaşması bu küçük hikâyenin artılarıysa, Başak İşbilir’in giderek yok olan eski İstanbul mahalleleri ve evlerini canlandıran ayrıntılı renkli çizimleri de pastanın çileği.